Przetargi: zamawiający nie ma pełnej swobody w kształtowaniu treści umowy

Strony postępowania o udzielenie zamówienia publicznego mają wiele problemów z wyważeniem wzajemnych interesów. Zdarza się, że zamawiający jako strona z przewagą kontraktową tworzy umowę nadmiernie obciążającą wykonawcę. Nie zgadzają się na to sądy, które przypominają o sprawiedliwości kontraktowej, czyli równomiernym rozkładzie uprawnień i obowiązków w stosunku prawnym.

Jeden ze sporów dotyczył postanowień, które zobowiązywały wykonawcę do przyjęcia i uwzględnienia w cenie ryzyk nieterminowego wykonania prac. Na początkowym etapie składania oferty żadna ze stron nie była w stanie określić konkretnych przypadków opóźnień, bo kwestie te pozostawały poza kontrolą zamawiającego i wykonawcy. Wykonawca zarzucił więc zamawiającemu, że ten ukształtował umowę w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, bo chce obarczyć wykonawcę ryzykiem, którego nie można przewidzieć. Sprawą zajęła się Krajowa Izba Odwoławcza (KIO 693/19, KIO 694/19). Nakazała zamawiającemu wprowadzenie do umowy mechanizmu rozliczania kosztów ponoszonych przez wykonawcę w związku z przedłużaniem realizacji kontraktu z przyczyn nieleżących po stronie wykonawcy. Zamawiający zaskarżył wyrok. Sprawa trafiła do sądu, a ten przyznał rację KIO.