Prawo bilansowe określa zasady obligatoryjne dla wszystkich firm, wynikające ze statusu jednostki oraz z przekroczenia kryteriów wielkości zatrudnienia, przychodów netto ze sprzedaży i sumy bilansowej.
Nie wszyscy jednak pamiętają o tym, że fakt wejścia jednostki gospodarczej w krąg podmiotów zobligowanych do wypełniania pewnych obowiązków, pozbawia te jednostki jednocześnie możliwości zastosowania dopuszczonych ustawą uproszczeń w prowadzeniu ksiąg rachunkowych. Jednolite zasady prowadzenia ksiąg, ustalone i opisane w polityce rachunkowości należy stosować przez cały rok obrotowy.
Zatem już na początku tego roku jednostka powinna ustalić, jakie obowiązki na niej ciążą. Powinna zatem wiedzieć, czy ma obowiązek poddać badaniu przez biegłych rewidentów sprawozdanie finansowe za 2013 r.,bo od tego zależy prawo wyboru uproszczeń w prowadzeniu ksiąg rachunkowych, przewidzianych ustawą o rachunkowości.
Doświadczenie pokazuje, że księgowi często mają z tym problemy. Ustawa o rachunkowości podaje kilka różnych limitów, określonych w euro, decydujących o obowiązkach lub uprawnieniach jednostki, a do ich przeliczenia na walutę polską nakazuje stosować średni kurs NBP ustalony na dzień bilansowy. Uporządkujmy zatem wiedzę dotyczącą obowiązków sprawozdawczych i sposobu liczenia konkretnych limitów, które o nich decydują.
Dla kogo pełna księgowość
Należy przypomnieć, że zasada przeliczania wyrażonych w euro wielkości na walutę polską po średnim kursie, ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski na dzień bilansowy, wynikająca z art. 3 ust. 2 ustawy o rachunkowości (dalej: uor), nie dotyczy limitu ustalania samego obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Sposób liczenia tego limitu stanowi bowiem wyjątek. Limit przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych określony w art. 2 ust. 1 pkt 2 oraz art. 2 ust. 2 uor, dotyczący obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych – tj. 1 200 000 euro, przelicza się na walutę polską po średnim kursie, ogłoszonym przez NBP na dzień 30 września roku poprzedzającego rok obrotowy >patrz ramka.
W uproszczonej formie
Skoro ustaliliśmy już, czy mamy obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, przejdźmy do obowiązków sprawozdawczych, określonych ustawą o rachunkowości. Przyjrzyjmy się limitom obowiązującym w 2013 r., dotyczącym szczegółowości sprawozdań finansowych za 2012 r.
Niektóre jednostki mogą sporządzić za 2012 r. sprawozdania uproszczone. Są to jednostki, które nie przekroczyły przez dwa ostatnie lata określonej wartości posiadanych aktywów i kwoty przychodów oraz wielkości zatrudnienia. Okazuje się, że przeliczenie tych limitów może budzić wątpliwości.
Zgodnie z art. 50 ust. 2 ustawy o rachunkowości, jednostki - inne niż banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji – mogą sporządzać uproszczone sprawozdanie finansowe, po spełnieniu warunków określonych w tym przepisie.
Sprawozdanie uproszczone polega na tym, że jednostka wykazuje w nim tylko informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 1 do ustawy, które są oznaczone literami i cyframi rzymskimi. Również informację dodatkową jednostka sporządza w odpowiednio uproszczonej formie, czyli omawiając tylko te pozycje, które zostały przez nią zaprezentowane.
Zastosowane uproszczenia nie mogą naruszać zasady jasnego i rzetelnego przedstawiania obrazu jednostki. Decyzję o sporządzeniu sprawozdania finansowego w uproszczonej formie podejmuje kierownik jednostki.
Jaki kurs przyjąć do przeliczenia
Księgowi mogą mieć problemy z właściwą interpretacją sformułowania art. 3 ust. 2 ustawy o rachunkowości, że wielkości w euro przelicza się na walutę polską po średnim kursie ustalonym przez Narodowy Bank Polski na dzień bilansowy. Skoro jednostka ma wziąć pod uwagę dwa ostatnie lata, może powstać wątpliwość jaki kurs przyjąć do przeliczenia wielkości, uprawniających do sporządzania sprawozdania uproszczonego.
Czy zastosować kurs ogłaszany przez NBP na dzień bilansowy, na który sporządza się sprawozdanie za rok bieżący, czy też przyjąć kursy walut ogłaszane przez NBP na dzień bilansowy każdego z dwóch lat branych pod uwagę, tj. bieżącego i poprzedniego?
Wielkości wyrażone w euro przelicza się w tym przypadku na walutę polską z zastosowaniem kursów na dzień bilansowy roku obrotowego bieżącego i poprzedniego.
Zatem dla sprawozdania finansowego za 2012 r. wartości te przelicza się według średnich kursów NBP, ustalonych odpowiednio na 31 grudnia 2012 r. oraz 30 grudnia 2011 r. (31 grudnia 2011 r. przypadał w sobotę, zatem obowiązuje tabela z piątku, tj. 30 grudnia).
Przeliczenie sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego:
- za 2011 r.: 2 000 000 euro × 4,4168 zł/euro = 8 833 600 zł,
- za 2012 r.: 2 000 000 euro ×4,0882 zł/euro = 8 176 400 zł.
Przeliczenie przychodów netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz operacji finansowych:
- za 2011 r.: 4 000 000 euro ×4,4168 zł/euro = 17 667 200 zł,
- za 2012 r. 4 000 000 euro ×4,0882 zł/euro = 16 352 800 zł.
Roczne sprawozdanie finansowe powinno być sporządzone na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych nie później niż trzy miesiące od dnia bilansowego, tj. nie później niż do 31 marca 2013 r., jeśli rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Zapewnienie tego jest obowiązkiem kierownika jednostki, który przedstawia sprawozdanie właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy.
Pierwszy bilans
Niestety z uproszczeń nie mogą skorzystać jednostki, które rozpoczęły działalność. Sprawozdanie finansowe za pierwszy rok działalności nie może być sporządzone w formie uproszczonej.
Jeśli jednostka rozpoczęła działalność gospodarczą w 2012 r., to nie może skorzystać z tego uproszczenia, gdyż w 2011 r., czyli za rok poprzedzający sporządzenie sprawozdania finansowego, nie prowadziła działalności. W formie uproszczonej jednostka będzie mogła sporządzić sprawozdanie dopiero w 2014 r. za rok 2013, jeżeli oczywiście spełni omawiane kryteria.
Badane przez biegłych rewidentów
Część jednostek ma obowiązek poddać swoje sprawozdania badaniu przez biegłych rewidentów. Obowiązek ten uzależniony jest od statusu jednostki i rozmiarów prowadzonej przez nią działalności. Część jednostek musi poddać sprawozdania badaniu bez względu na kryteria zatrudnienia, wielkości sprzedaży i sumy bilansowej.
Podmioty zobowiązane do badania sprawozdania finansowego przez biegłych rewidentów określa art. 64 ust. 1 uor. Bez względu na rozmiar prowadzonej działalności, badaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe – kontynuujących działalność:
- banków, zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji,
- spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych,
- jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,
- jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
- spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji.
Badaniu podlegają sprawozdania finansowe spółek przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzone za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie, a także roczne sprawozdania finansowe jednostek sporządzone zgodnie z MSR. Badaniu podlegają również roczne połączone sprawozdania finansowe funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami oraz roczne sprawozdania jednostkowe subfunduszy.
Następna grupa podmiotów zobligowanych do badania sprawozdań finansowych to niewymienione powyżej, które przekroczyły określone w art. 64 ust. 1 kryteria. Sprawozdania finansowe tych pozostałych jednostek podlegają badaniu, jeśli w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły one co najmniej dwa z następujących warunków:
- średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,
- suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2 500 000 euro,
- przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 000 000 euro.
Jak już wspomniałam, wartości wyrażone w ustawie o rachunkowości w euro przelicza się na walutę polską po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego ogłoszonym na dzień bilansowy. Zatem zastosowanie ma kurs średni NBP, który na 31 grudnia 2012 r., zgodnie z tabelą kursów nr 252/A/NBP/2012, wyniósł: 4,0882 zł/euro. Podkreślenia wymaga to, że kurs ten dotyczy jednostek, których dzień bilansowy to 31 grudnia.
Biorąc pod uwagę wielkości limitów, wyrażone w euro i przeliczone na walutę polską, należy stwierdzić, że badaniu przez biegłych rewidentów będą podlegały sprawozdania finansowe za rok 2012, jeśli jednostka określone kryteria spełniła na 31 grudnia roku 2011. Natomiast przekroczenie określonych limitów na dzień bilansowy 31 grudnia 2012 r. spowoduje obowiązek poddania badaniu sprawozdań za rok 2013.
Badaniu będą zatem podlegać sprawozdania finansowe za 2013 rok tych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, czyli w 2012 r., spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:
- średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło w 2012 r. co najmniej 50 osób,
- suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, czyli na koniec 2012 r., wynosiła co najmniej 10 220 500 zł (2 500 000 euro × 4,0882 zł/euro),
- przychody netto ze sprze- daży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy, czyli za rok 2012 stanowiły co najmniej 20 441 000 zł (5 000 000 euro × 4,0882 zł/euro).
Badaniu podlegają sprawozdania finansowe za 2012 rok tych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe (czyli w 2011 r.), spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:
- średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło w 2011 r. co najmniej 50 osób,
- suma aktywów bilansu na koniec 2011 r. stanowiła co najmniej 11 042 000 zł (2 500 000 euro × 4,4168 zł/euro),
- przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za 2011 r. stanowiły co najmniej 22 084 000 zł (5 000 000 euro × 4,4168 zł/euro).
Uwaga!
Jednostki sporządzające roczne sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowym Standardami Rachunkowości i Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej mają obowiązek poddać te sprawozdania badaniu przez biegłych rewidentów bez względu na wielkość i fakt, czy przekroczyły wskazane limity czy też nie.
Warto pamiętać o wskazanej różnicy w liczeniu limitów. Ustalając obowiązek badania sprawozdania finansowego za rok 2012 nie popełnijmy błędu skorzystania z limitów ustalonych na 31 grudnia 2012 r., które często znajdują się w zbiorach różnego rodzaju wskaźników i stawek.
Jak wyliczyć zatrudnienie
Trzeba podkreślić jeszcze jedną ważną kwestię. Otóż może zdarzyć się sytuacja, że jednostka ustalając, czy jej sprawozdania finansowe podlegają obowiązkowi badania, stwierdzi, że przekroczyła tylko jeden z limitów – wysokość sumy bilansowej lub przychodów netto ze sprzedaży.
Wówczas o obowiązku badania decyduje przekroczenie limitu średniorocznego zatrudnienia. Zatem niezwykle ważny może okazać się sposób liczenia tego wskaźnika, bo od sposobu jego wyliczenia może zależeć, czy jednostka będzie miała obowiązek badania sprawozdań. Ustawa o rachunkowości nie określa w jaki sposób liczyć średnioroczne zatrudnienie.
Stwierdza jedynie o konieczności przeliczenia zatrudnienia na pełne etaty. Jednostka powinna sama zatem ustalić te zasady i zamieścić je w dokumentacji przyjętych przez nią zasad (polityki) rachunkowości. Jednostka może się posiłkować przykładowo przepisami dotyczącymi ustalania zatrudnienia dla potrzeb zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub wpłat na PFRON.
Rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 9 marca 2009 r. w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych każe uwzględniać przy obliczaniu średniej – przeciętną liczbę:
- pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony i określony na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy(po przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy),
- pracowników przebywających na urlopach wychowawczych.
Ustalając przeciętne zatrudnienie nie uwzględnia się pracowników młodocianych. Do przeliczenia zatrudnienia na pełne etaty stosuje się współczynnik przeliczeniowy, będący stosunkiem godzin pracy osoby niepełnozatrudnionej do liczby godzin pracy osoby pełnozatrudnionej, czyli do nominalnego czasu pracy. Przy obliczaniu przeciętnej liczby zatrudnionych w danym roku kalendarzowym dodać należy przeciętne liczby zatrudnionych w poszczególnych miesiącach i otrzymaną sumę podzielić przez 12.
Z kolei przepisy ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych podają sposób ustalania liczby zatrudnionych w jednostkach zobowiązanych do dokonywania miesięcznych wpłat na PFRON. Zgodnie z nimi faktyczną liczbę pracowników przelicza się na liczbę pracowników w pełnym wymiarze czasu pracy, nie zaliczając do nich osób zatrudnionych:
- na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego,
- przebywających na urlopach wychowawczych,
- nieświadczących pracy w związku z odbywaniem zasadniczej lub zastępczej służby wojskowej,
- będących uczestnikami Ochotniczych Hufców Pracy,
- nieświadczących pracy w związku z uzyskaniem świadczenia rehabilitacyjnego,
- przebywających na urlopach bezpłatnych, których obowiązek udzielenia określają odrębne przepisy.
Widać, że kryteria wybrane i określone przez jednostkę mogą mieć znaczenie. Może się ona też posłużyć sposobem stosowanym przez GUS dla potrzeb statystyki. Podchodzi on do tej kwestii jeszcze nieco inaczej. Z uwagi na objętość opracowania, nie opisujemy już tych metod, sygnalizując, że taka możliwość istnieje. To do jednostki zależy wybór, ponieważ ustawa o rachunkowości go nie narzuca.
Audyt pierwszych sprawozdań
Wiemy już, że jednostki, które rozpoczęły działalność w roku 2012, nie mogą sporządzić uproszczonych sprawozdań. Pytanie może zrodzić się w kwestii obowiązku badania pierwszych sprawozdań.
Przykład
Spółka akcyjna rozpoczęła działalność gospodarczą w kwietniu 2012 r. i zakończyła rok obrotowy 31 grudnia 2012 r. Nie przyjęła innego roku obrotowego, niż rok kalendarzowy. Czy ma ona obowiązek poddaniu badania to sprawozdanie?
Tak. Ustawa o rachunkowości w art. 64 ust. 3 wyraźnie stwierdza, że badaniu podlegają sprawozdania finansowe spółek przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzone za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie. Zatem spółki kontynuujące działalność, których roczne sprawozdanie finansowe podlega ustawowemu obowiązkowi badania co rok, bez względu na wielkość tych jednostek, podlegają obowiązkowi badania począwszy od sprawozdania sporządzonego za pierwszy rok obrotowy.
Celem ustawodawcy w tym przypadku była zapewne ochrona interesów akcjonariuszy, którzy nie mają bezpośredniego wglądu w księgi rachunkowe takich spółek.
Istota problemu
Dlaczego tak ważne jest ustalenie czy sprawozdanie jednostki podlega obowiązkowi badania przez biegłego rewidenta? Otóż, jeżeli jednostka jest zobowiązana do badania sprawozdania finansowego, to nie może stosować niektórych uproszczeń. W szczególności dotyczy to:
- kwalifikacji umów leasingowych,
- podatku odroczonego,
- ustalania kosztu jednostkowego produkowanych wyrobów.
Jeśli chodzi o kwalifikację umów leasingowych – zgodnie z art. 3 ust. 6 uor – w przypadku gdy roczne sprawozdanie finansowe korzystającego nie podlega obowiązkowi badania i ogłaszania w myśl art. 64 ust. 1 uor, to może on dokonywać kwalifikacji umów leasingu według zasad określonych w przepisach podatkowych i nie stosować art. 3. ust. 4 i 5 uor. Oczywiście księgowym nie trzeba tłumaczyć, jakie znaczenie ma możliwość zastosowania zasad podatkowych i ograniczenie w ten sposób rozbieżności między prawem bilansowym i podatkowym.
Kolejna sprawa to kwestia podatku odroczonego. Zgodnie z art. 37 ust. 10 uor, w przypadku, gdy roczne sprawozdanie finansowe jednostki nie podlega obowiązkowi badania i ogłoszenia w myśl art. 64 ust. 1 uor, to jednostka może odstąpić od ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego. To kolejne ułatwienie i ograniczenie obowiązków w zakresie trudności prowadzenia ksiąg rachunkowych i zmniejszenie przepaści między zasadami podatkowymi a bilansowymi.
Podobnie w przypadku ustalania kosztu jednostkowego produkowanych wyrobów gotowych. Zgodnie z art. 28 ust. 4a uor, w przypadku, gdy roczne sprawozdanie finansowe jednostki nie podlega obowiązkowi badania i ogłaszania, to obliczając koszt wytworzenia produktu, zgodnie z art. 28 ust. 3 uor, może ona do kosztów bezpośrednich doliczyć koszty pośrednie związane z wytworzeniem tego produktu, niezależnie od poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych. Ustalony w ten sposób koszt wytworzenia nie może być wyższy od ceny sprzedaży netto.
Ponadto podmioty zobowiązane do badania sprawozdania finansowego muszą w polityce rachunkowości określić zasady wyceny i prezentacji składników bilansu i rachunku zysków i strat zgodnie z ustawą o rachunkowości oraz rozporządzeniem ministra finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych.
Ustalenie obowiązku badania sprawozdania finansowego za rok 2013 już na początku tego roku jest zatem istotne, ponieważ jednostki, których roczne sprawozdania finansowe nie będą podlegały audytowi, mogą stosować uproszczenia określone w ustawie o rachunkowości.
Jeśli zatem, po analizie limitów okaże się, że sprawozdanie finansowe za 2013 r. nie będzie podlegało obowiązkowi badania przez biegłego rewidenta, to wówczas jednostka może począwszy od stycznia 2013 r., przyjąć do stosowania uproszczenia polegające na: dokonywaniu kwalifikacji umów leasingowych na podstawie zasad określonych w przepisach podatkowych, rezygnacji z ustalania normalnego poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych i ustalaniu kosztu wytworzenia produktu w sposób uproszczony, odstąpieniu od ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego i – co nie mniej ważne – wycenie instrumentów finansowych zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o rachunkowości i rezygnacji ze stosowania zasad wynikających z rozporządzenia ministra finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych.
Warto też podkreślić, że jednostki niepodlegające badaniu nie muszą sporządzać rachunku przepływów pieniężnych oraz zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym, jako elementów wchodzących w skład sprawozdania finansowego (art. 45 ust. 3 uor).
Nie trzeba więc przekonywać pracowników służb finansowo-księgowych i kierowników jednostki, że ustalenie braku obowiązku badania sprawozdań ma duże znaczenie dla możliwości stosowania uproszczeń w prowadzeniu ksiąg rachunkowych i zasadach stosowanych przez jednostkę.
Zmiany dotyczące ogłaszania
Rozważając obowiązki sprawozdawcze jednostek gospodarczych nie można pominąć kwestii zmian dotyczących ogłaszania rocznych sprawozdań finansowych, obowiązujących od 1 stycznia 2013 r.
Zmiany w zakresie ogłaszania sprawozdań finansowych wprowadziła ustawa z 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (DzU nr 232, poz. 1378). Obowiązują one od 1 stycznia 2013 r. i dotyczą sprawozdań finansowych sporządzanych za rok 2012. Sprawozdania te nie podlegają już ogłaszaniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospoli- tej Polskiej Monitor Polski B. 1 stycznia 2013 r. Monitor Polski B „przeszedł na zasłużoną emeryturę".
Ogłoszenie sprawozdań finansowych i innych wymaganych dokumentów jednostek objętych KRS polega wyłącznie na publikacji wzmianki o złożeniu tych dokumentów do KRS w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Jednostki niepodlegające rejestracji w KRS, tj. osoby fizyczne i spółki cywilne osób fizycznych, których sprawozdania finansowe są objęte obowiązkowym badaniem, powinny złożyć odpowiednie dokumenty do ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Ustawa nie wprowadziła żadnych zmian dla spółdzielni. Ich sprawozdania za 2012 r. będą ogłaszane w Monitorze Spółdzielczym w przypadku, gdy wystąpił obowiązek badania ich przez biegłych rewidentów.
Jednostki dominujące i konsolidacja
Omawiane limity mają też znaczenie w kwestii możliwości odstąpienia jednostki dominującej od sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego za 2012 r.
Jednostka dominująca może nie sporządzać skonsolidowanego sprawozdania finansowego za 2012 r., jeżeli na dzień bilansowy roku obrotowego (czyli 31 grudnia 2012 r.)oraz na dzień bilansowy roku poprzedzającego rok obrotowy (czyli 31 grudnia 2011 r.) łączne dane jednostki dominującej oraz wszystkich jednostek zależnych każdego szczebla, bez dokonywania wyłączeń konsolidacyjnych, spełniają co najmniej dwa z trzech warunków wymienionych w art. 56 ust. 1 ustawy o rachunkowości.
Obowiązujące limity przelicza się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na dni bilansowe – 31 grudnia 2012 r. i 31 grudnia 2011 r., o czym była mowa we wcześniejszej części opracowania..
W przypadku, gdy jednostka dominująca skorzysta z możliwości odstąpienia od sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego w związku z nieprzekroczeniem dwóch z trzech powyższych limitów, powinna o tym poinformować we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego jednostki dominującej. Obowiązek ten wynika z § 6 ust. 1 rozporządzenia ministra finansów z 25 września 2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU nr 169, poz. 1327).
Obowiązek prowadzenia ksiąg w 2013 r
Limit po przekroczeniu którego jednostka musi prowadzić księgi w 2013 r. wynosi: 4 936 560 zł.
Jednostki, których przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych przekroczyły w 2012 r. ten limit mają obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2013 r. Jednostki, które przekroczyły ten limit, nie są jedynymi zobowiązanymi do prowadzenia ksiąg rachunkowych. -