Podatnicy przeprowadzający transakcje z podmiotami powiązanymi muszą zweryfikować, czy wartości tych transakcji przekraczają ustawowe limity, które zobowiązują ich do sporządzania dokumentacji cen transferowych. Od dłuższego czasu przysparza to podatnikom sporo problemów. Niestety – wątpliwości nie rozwiewają także nowe przepisy ustawy o CIT.
- Jak było do końca 2016 r.?
Do końca 2016 r. obowiązkowi dokumentacyjnemu podlegały transakcje z podmiotami powiązanymi, których wartość przekraczała w roku podatkowym ustawowe progi (50 000 euro / 30 000 euro / 100 000 euro). Organy podatkowe i sądy administracyjne prezentowały zasadniczo niekorzystne dla podatników podejście, zgodnie z którym należało sumować wartość wszystkich usług z danym podmiotem, bez względu na ich rodzaj. Nie było przy tym istotne, że świadczone usługi nie są ze sobą powiązane biznesowo, w inny sposób niż poprzez kontrahenta.
- Jakie są nowe zasady sporządzania dokumentacji cen transferowych?
Znowelizowana z początkiem 2017 r. ustawa o CIT wprowadziła zasadę, zgodnie z którą konieczne jest sporządzenie dokumentacji cen transferowych dla transakcji lub zdarzeń jednego rodzaju, mających istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika (art. 9a ust. 1d ustawy o CIT). Obowiązek ten spoczywa na podatnikach, których przychody bądź koszty w poprzednim roku podatkowym przekroczyły wartość 2 mln euro.
Przepisy uzależniają poziom istotności transakcji od poziomu przychodów podatnika. I tak, dla podatników, których przychód wyniósł w poprzednim roku podatkowym:
- powyżej 2 mln euro i nie więcej niż 20 mln euro – limit wynosi 50 000 euro, powiększone o 5 000 euro za każdy 1 mln euro przychodu powyżej 2 mln euro,
- powyżej 20 mln euro i nie więcej niż 100 mln euro – limit to 140 000 euro powiększone o 45 000 euro za każde 10 mln euro przychodu powyżej 20 mln euro,
- powyżej 100 mln euro – próg wynosi 500 000 euro.
Z uwagi na niedoprecyzowanie przepisów, istnieją (pozostały) wątpliwości, czy wskazane powyżej limity należy odnosić osobno do każdej transakcji czy konieczne jest sumowanie wartości wszystkich transakcji zawartych z danym podmiotem powiązanym.
- Limit transakcji – razem czy osobno dla każdej z nich?
Takie pytanie było przedmiotem interpretacji indywidualnej z 3 lutego br. (3063-ILPB2.4510.207.2016.1.ŁM), o którą wystąpiła spółka z branży wodociągowo-kanalizacyjnej.
Spółka nabywa od podmiotów powiązanych różnego rodzaju usługi – m.in. usługi budowlane oraz usługi laboratoryjne. Wartości tych podstawowych transakcji znacznie przekraczają limit dotyczący sporządzania dokumentacji cen transferowych, który obowiązuje spółkę od 2017 r. Ponadto, spółka zawiera także z tymi podmiotami transakcje poboczne (np. najem lokalu), których wartość stanowi znikomy udział w ogólnych przychodach/kosztach spółki i nie przekracza ustawowego limitu.
Zdaniem spółki, wskazany w art. 9a ust. 1d ustawy o CIT limit należy odnosić osobno do każdej transakcji zawartej z danym podmiotem powiązanym. W konsekwencji, jeżeli kwota danej transakcji nie przekracza tego limitu, to spółka nie musi sporządzać dokumentacji podatkowej dla takiej transakcji.
Co ciekawe, spółka powołała się także na pozytywną interpretację w analogicznej sprawie, którą otrzymała w odniesieniu do przepisów obowiązujących do końca 2016 r.
Fiskus zgodził się ze spółką, a tym samym przyznał, że gdy podatnik przeprowadzi transakcję z podmiotem powiązanym, dla której konieczne będzie sporządzenie dokumentacji cen transferowych, a następnie dokona innej transakcji z tym podmiotem, jednak o wartości poniżej ustawowego limitu, to nie będzie zobowiązany do sporządzenia dokumentacji podatkowej dokumentującej tę drugą transakcję.
Uzasadniając swoje stanowisko, fiskus powołał się przede wszystkim na Wytyczne OECD, w których wskazano, że cel zmian w zakresie dokumentowania transakcji powinien koncentrować się na dogłębnej analizie istotnych transakcji wewnątrzgrupowych, a nie na transakcjach pobocznych o niewielkim znaczeniu. Organ wskazał, że zrozumienie transakcji zawieranych między podmiotami powiązanymi wymaga analizy wielu danych i informacji. Tym samym, w interesie organów podatkowych jest koncentracja na najistotniejszych kwestiach. Ponadto, nakładając obowiązek dokumentacyjny na podatnika należy wziąć pod uwagę przewidywane koszty oraz ciężar administracyjny związany z jego realizacją.
W uzasadnieniu fiskus powołał się także na raport z konsultacji publicznych sporządzony w trakcie prac nad nowelizacją przepisów o cenach transferowych, w którym minister finansów wskazał, że kryterium istotności odnosi się do poszczególnych transakcji lub innych zdarzeń.
Zdaniem autorki
Natalia Kotlarek, starszy konsultant ABC Tax Spółka doradztwa podatkowego
Stanowisko organu zaprezentowane w przytoczonej interpretacji (3063-ILPB2.4510.207.2016.1.ŁM) należy uznać za słuszne. Przyjęcie odmiennego podejścia skutkowałoby bowiem powstaniem obowiązku dokumentowania każdej transakcji z podmiotem powiązanym, co świadczyłoby o nieracjonalności ustawodawcy i generowałoby dodatkowe koszty dla przedsiębiorcy.
Niestety, organy prezentują także odmienne stanowisko w analogicznych sprawach, np Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 15 lipca 2016 r. (IBPB-1-2/4510-430/16/JW.) Pozostaje mieć nadzieję, że niebawem wykształci się na korzyść podatników jednolita linia interpretacyjna. ?
