Już od sierpnia można spodziewać się wzmożonej analizy komórek karno-skarbowych administracji podatkowej przypadków niezłożenia do końca lipca 2016 roku przez przedsiębiorstwa sprawozdania finansowego za rok poprzedni. Takie wytyczne minister finansów zawarł w piśmie wysłanym w połowie czerwca do wszystkich urzędów skarbowych. Problem w tym, że nie zawsze firma będzie miała możliwość przesłania do skarbówki rocznego sprawozdania finansowego.
Sporządzanie, zatwierdzanie, złożenie
Zgodnie z ustawą o rachunkowości (dalej: uor), sprawozdanie finansowe za rok obrotowy powinno zostać sporządzone w ciągu trzech miesięcy od dnia bilansowego. Następnie musi ono zostać zatwierdzone, nie później niż sześć miesięcy od zakończenia roku obrotowego. W konsekwencji, jeśli rok obrotowy firmy pokrywa się z kalendarzowym, to zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego za ten rok następuje do końca czerwca kolejnego roku.
Ustawa o rachunkowości nakłada na kierownika jednostki także obowiązek złożenia sprawozdania do rejestru sądowego, niezależnie od tego czy zostało zatwierdzone, czy nie. Dodatkowo, przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zobowiązują podatnika do złożenia zatwierdzonego już sprawozdania finansowego do właściwego urzędu skarbowego w ciągu 10 dni od dnia jego zatwierdzenia. Zatem w przypadku, gdy firma zatwierdziła sprawozdanie finansowe do końca czerwca, to najpóźniej do 10 lipca powinno ono trafić do skarbówki. A co w przypadku, gdy spółka nie zatwierdziła sprawozdania? Wówczas nie musi składać go do urzędu skarbowego, ale do rejestru sądowego już tak. Przepisy prawa podatkowego i bilansowego są w tej kwestii niespójne. Widać to wyraźnie w tabeli poniżej, gdzie zaprezentowano terminy składania sprawozdania finansowego za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2015 r.
Można więc stwierdzić, że prawo bilansowe umożliwia bardziej ścisłą kontrolę nad obrotem gospodarczym, nakazując złożenie do rejestru sądowego nawet niezatwierdzonego sprawozdania finansowego. Prawo podatkowe zawiera pewną lukę i pomija zupełnie tę kwestię, pozbawiając organy podatkowe i skarbowe cennych informacji z punktu widzenia prowadzonych przez nie kontroli.
Terminy składania sprawozdania w urzędzie skarbowym i KRS
Dotkliwe sankcje
Przedsiębiorcy, którzy zatwierdzili sprawozdanie finansowe, powinni pamiętać o terminowym dopełnieniu obowiązku przesłania tego dokumentu do urzędu skarbowego. Jeśli bowiem tego nie zrobią to – poza kontrolą – podlegają karze grzywny za wykroczenie skarbowe zgodnie z art. 80b kodeksu karnego skarbowego (dalej: k.k.s.).
Najniższy wymiar kary to 185 zł, natomiast najwyższy to 37 000 zł. Oczywiście można uniknąć kary składając czynny żal na podstawie art. 16 k.k.s. Natomiast przedawnienie karalności niewypełnienia obowiązku złożenia sprawozdania finansowego do urzędu skarbowego następuje wraz z upływem roku od czasu jego popełnienia. Okres przedawnienia wydłuża się do dwóch lat, jeśli przed upływem wyżej wspomnianego roku wszczęto postępowanie przeciwko podatnikowi.
Wymierzenie takiej kary będzie skutkiem ewentualnej kontroli. Zgodnie ze sprawozdaniem rocznym departamentu kontroli skarbowej ministerstwa finansów za 2015 rok liczba postępowań kontrolnych urzędów kontroli skarbowej waha się w ostatnich latach w granicach 10 tys. rocznie. Trudno powiedzieć, jaki odsetek stanowią sprawy dotyczące niewypełnienia obowiązku określonego w art. 80b k.k.s., jednak analizowane są z pewnością tylko niektóre przy- padki.
Warto się przygotować
Z pisma ministra finansów, o którym wspomniałam na początku, wynika, że już od sierpnia do komórek karnych skarbowych będą kierowane wszystkie przypadki niezłożenia do końca lipca sprawozdania finansowego za 2015 rok. Wypełni to częściowo wspomnianą wcześniej lukę w prawie podatkowym.
Może to oznaczać kontrolę w każdym przedsiębiorstwie, które nie złożyło sprawozdania finansowego do urzędu skarbowego – prawdopodobieństwo jej wystąpienia znacznie wzrośnie, a tym samym wzrośnie także możliwość wymierzenia kary pieniężnej przez organy kontroli.
Trzeba też liczyć się z tym, że jeśli w ramach przeprowadzonej kontroli dojdzie do wykrycia innych nieprawidłowości, kara może ulec dodatkowemu zwiększeniu.
Kontrole mogą polegać na porównaniu danych zawartych w deklaracjach podatkowych z rachunkiem zysków i strat oraz bilansem, które w praktyce nie zawsze są takie same.
Przykład
W przypadku VAT kwota podatku naliczonego wykazanego w deklaracji nie jest równa należnościom publicznoprawnym z bilansu, jeśli podatek od zakupów za dany okres jest możliwy do odliczenia dopiero w kolejnym okresie.
Takie różnice mogą być powodem jeszcze bardziej szczegółowych analiz organów skarbowych.
Trudno określić, jakie będzie podejście do niezatwierdzonych sprawozdań finansowych, które przecież nie muszą być składane w urzędzie skarbowym.
Zdaniem autorki
Katarzyna Muda, konsultant w Dziale Rewizji Finansowej BDO
Akcjonariusze mogą odmówić zatwierdzenia
Niezatwierdzenie sprawozdania finansowego lub zatwierdzenie go z opóźnieniem nie wiąże się z żadnymi sankcjami i w praktyce zdarza się dość często. Akcjonariusze w trakcie walnego zgromadzenia, które odbyło się 30 czerwca 2016 r., mogli odmówić zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2015 rok z różnych powodów, np. braku opinii biegłego rewidenta, i ogłosić przerwę w walnym zgromadzeniu, np. do 15 sierpnia 2016 r. Takie sprawozdanie na pewno będzie poddane analizie organów podatkowych, zgodnie ze wspomnianym pismem MF. Być może fakt niezatwierdzenia sprawozdania finansowego skłoni organy kontroli do bardziej szczegółowej analizy danej sprawy.
