Uwzględniając ograniczenia wynikające z przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji przy spłacie odsetek od długu inwestycyjnego po oddaniu inwestycji do używania, podatnicy powinni proporcjonalnie wyłączać z kosztów uzyskania przychodów także część odsetek. Chodzi o odsetki naliczone po oddaniu środków trwałych do użytkowania. Powinni również obniżać wysokość odpisów amortyzacyjnych od sfinansowanych długiem środków trwałych. Co ważne, w takiej sytuacji nie ma potrzeby korygowania wartości początkowej inwestycji, a zatem odpisów amortyzacyjnych wstecz. Stanowisko takie potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 3 lipca 2013 r. (sygn. akt II FSK 2184/11, II FSK 2185/11 – sprawy połączone).
Zgodnie ze stanem faktycznym sprawy podatnik zaciągnął wiele kredytów na sfinansowanie prowadzonych inwestycji, podlegających ograniczeniom cienkiej kapitalizacji. Spłata odsetek została odroczona do momentu, w którym zacznie osiągać dochód z prowadzonych inwestycji, a zatem po oddaniu ich do użytkowania. W ocenie podatnika powinien on mieć dowolność w wyłączeniu z kosztów odsetek, tj. mógł wybrać do wyłączenia odsetki naliczone do dnia oddania środka trwałego do używania (i przez to pomniejszone powinny być odpisy amortyzacyjne) albo odsetki naliczone po tym dniu, a odnoszone bezpośrednio w ciężar kosztów przy de facto tym samym efekcie (matematycznie).
Zarówno organy podatkowe, jak i sądy administracyjne nie podzieliły takiego stanowiska. Co prawda potwierdziły, iż podatnik nie ma obowiązku zmiany wysokości wartości początkowej środka trwałego ani korekty przeszłych okresów rozliczeniowych, jednocześnie wskazały jednak, iż w takiej sytuacji należy podzielić kwoty podlegające wyłączeniu pomiędzy odsetki odnoszone bezpośrednio w koszty uzyskania przychodów a odsetki uwzględnione w wysokości odpisów amortyzacyjnych.
Oceniając stanowisko sądów administracyjnych w kontekście amortyzacji, należy wskazać na konieczność obniżenia odpisów amortyzacyjnych w okresie, w którym miała miejsce płatność odsetek, jak również kolejnych okresów rozliczeniowych o wartość odpowiadającą odsetkom podlegającym wyłączeniu.
Takie stanowisko organów podatkowych z jednej strony jest korzystne dla podatników. Prowadzi bowiem do tego, że wysokość kosztów uzyskania przychodów będzie de facto pomniejszona o niższą kwotę, niż gdyby wyłączać tylko odsetki naliczone po oddaniu środków trwałych do używania.
Z drugiej jednak strony taka interpretacja może pociągnąć za sobą trudności techniczne. Podatnik będzie musiał wprowadzać odpowiednie modyfikacje do systemów księgowych, co niejednokrotnie może okazać się niemożliwe. W konsekwencji konieczna może się okazać nawet ręczna korekta rozliczeń podatkowych.
Niewątpliwie wskazywane orzeczenia NSA rozstrzygają ważną kwestię techniczną, która z pewnością nabierze jeszcze większego znaczenia po wejściu w życie planowanych przez Ministerstwo Finansów zmian w przepisach dotyczących cienkiej kapitalizacji.
—oprac. olat
Autor jest starszym konsultantem w Dziale Doradztwa Podatkowego EY
