Hipoteka umowna w księgach rachunkowych

Hipoteka to ograniczone prawo rzeczowe (art. 244 §1 kodeksu cywilnego; dalej: k.c.). Jej przedmiotem może być nieruchomość (rzecz nieruchoma), użytkowanie wieczyste wraz z budynkami i urządzeniami na użytkowanym gruncie będącym własnością użytkownika wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz wierzytelność zabezpieczona hipoteką (tzw. subintabulat). Celem hipoteki jest zabezpieczenie oznaczonej wierzytelności pieniężnej, wynikającej z określonego stosunku prawnego, do oznaczonej sumy pieniężnej. W wyniku jej ustanowienia, wierzyciel hipoteczny może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości, bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi jej właściciela – dłużnika hipotecznego (art. 65 ust. 1 i 2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece). Zaspokojenie wierzyciela hipotecznego z nieruchomości następuje według przepisów o sądowym postępowaniu egzekucyjnym. Egzekucja z nieruchomości – zgodnie z art. 921 § 1 kodeksu postępowania cywilnego – należy do komornika działającego przy sądzie, w którego okręgu nieruchomość jest położona. Do powstania hipoteki konieczny jest wpis w księdze wieczystej, dokonywany na podstawie oświadczenia właściciela nieruchomości w formie aktu notarialnego o ustanowieniu hipoteki.