Skutkiem nieterminowego uiszczania opłat składkowych na rzecz ZUS jest sankcja w postaci odsetek za zwłokę, posiadająca charakter powszechny i obligatoryjny. Obecnie ich stawka wynosi 8 proc. kwoty zaległości w stosunku rocznym.

Po spełnieniu określonych warunków płatnik mógł jednak stosować niższą stawkę odsetek za zwłokę – 50 lub 75 proc. stawki podstawowej. Tę możliwość odebrano od 13 czerwca 2017 r. ustawą z 11 maja 2017 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (DzU z 29 maja br., poz. 1027). Znowelizowała ona art. 23 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Po zmianie stanowi on, że od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika odsetki za zwłokę na zasadach i w wysokości określonych w ordynacji podatkowej z wyłączeniem art. 56a ww. ustawy. Ten przepis stanowi zaś podstawę do możliwości skorzystania z obniżonej stawki odsetek za zwłokę >patrz tabela.

W kontekście kalkulowania odsetek od zaległości składkowych, płatnicy powinni przede wszystkim pamiętać, że:

- oblicza się je od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności składek do dnia zapłaty składek, włącznie z tym dniem; przy czym nie wpłaca się ich, jeżeli wysokość odsetek nie przekraczałaby 6,60 zł,

- kwotę odsetek zaokrągla się do pełnego złotego według zasady matematycznej, co oznacza, że końcówka wyliczonej kwoty poniżej 50 groszy jest pomijana, zaś końcówka równa lub wyższa od 50 groszy jest zaokrąglana w górę do pełnej złotówki,

- odsetki wylicza się według wzoru: (kwota należności x liczba dni zwłoki x stopa procentowa) : 365 x 100.

Przykład

Przedsiębiorca zorientował się w czerwcu, że za luty 2017 r. w wyniku pomyłki nie odprowadził części należnych składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie 1234,47 zł (których termin płatności przypadał na 15.03.2017 r.). W związku z tym faktem złożył 14 czerwca 2017 r. korektę dokumentacji rozliczeniowej (korekta nie była efektem zusowskich czynności sprawdzających ani postępowania kontrolnego), a zaległość składkową uregulował dwa dni później.

W tych okolicznościach kwota odsetek za zwłokę powinna zostać wyliczona jak niżej:

(1234,47 zł x 8 proc. x 93 dni zwłoki) : 365 = 25,16 zł; po zaokrągleniu 25 zł.

W stanie prawnym obowiązującym do 12 czerwca 2017 r., przedsiębiorca mógłby opłacić obniżone odsetki, skalkulowane następująco:

(1234,47 zł x 4 proc. x 93 dni zwłoki) : 365 = 12,58 zł, czyli 13 zł po zaokrągleniu. ?