Wynagrodzenie chorobowe dla pracownika zatrudnionego w ciągu rok

Jeśli pracownik zachoruje w trakcie zatrudnienia, za pierwsze dni niezdolności do pracy w roku ma prawo do wynagrodzenia za czas choroby, o którym mówi art. 92 kodeksu pracy. Okres jego wypłaty to 14 lub 33 dni, w zależności od wieku podwładnego. To wynagrodzenie jest świadczeniem ze stosunku pracy, a nie zasiłkiem z ubezpieczenia społecznego.

Z etatu lub chałupnictwa

Pracodawca ponosi część kosztów związanych z chorobą zatrudnianych osób. Prawo do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy przysługuje nie tylko pracownikom, a więc osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, ale także wykonującym pracę nakładczą oraz odbywającym służbę zastępczą. Innym ubezpieczonym od pierwszego dnia zwolnienia przysługuje zasiłek chorobowy.

Wynagrodzenie chorobowe należy się za czas niezdolności do pracy spowodowanej:

- chorobą,

- odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną (decyduje o nim właściwy organ albo uprawniony podmiot na podstawie przepisów o chorobach zakaźnych i zakażeniach),

- wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,

- poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim lub zabiegom przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddaniem się zabiegowi ich pobrania.

Z firmowej kasy

Pracownik otrzymuje wynagrodzenie chorobowe za pierwsze 14 lub 33 dni niezdolności do pracy w roku kalendarzowym. Niższy wymiar dotyczy pracowników, który ukończyli 50. rok życia.

Wynagrodzenie chorobowe, które reguluje art. 92 k.p., finansowane jest ze środków własnych pracodawcy. Dopiero gdy okres choroby przekroczy w roku kalendarzowym 33 lub 14 dni, począwszy od 34./15. dnia pracownik nabywa prawo do zasiłku chorobowego finansowanego z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Bez względu na przerwy...

Wymiar 33/14 dni niezdolności do pracy, za które przysługuje wynagrodzenie chorobowe, ustala się, sumując poszczególne okresy choroby w danym roku kalendarzowym, nawet jeśli występują między nimi przerwy i jeśli pracownik w ciągu tego roku zmieniał pracodawców. Nie wyłącza się przy tym dni wolnych od pracy >patrz przykład 1.

...oraz zmianę firmy

Gdy podwładny zmieniał pracę w ciągu roku, nowy pracodawca sprawdza liczbę dni, za które otrzymał on wynagrodzenie chorobowe w czasie poprzedniego zatrudnienia, na podstawie informacji zawartych w świadectwie pracy. Powinno ono zawierać tę informację, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia MPiPS z 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (DzU nr 60, poz. 282 ze zm.). Kolejny pracodawca wypłaca wtedy wynagrodzenie chorobowe tylko do czasu wykorzystania 33 lub 14 dni w danym roku kalendarzowym przez wszystkich pracodawców.

Dni wypłaty wynagrodzenia chorobowego zlicza się także wtedy, gdy pracownik w trakcie trwania zatrudnienia w jednym zakładzie podejmie w tym samym roku zatrudnienie w drugiej firmie. Nowy pracodawca musi wliczyć do okresu 33/14 dni niezdolności do pracy, w którym przysługuje prawo do wynagrodzenia, dni jego pobrania w tym samym roku w poprzedniej firmie >patrz przykład 2.

50-latek na L4

Dla pracownika, który ukończył 50. rok życia, limit dni wypłaty wynagrodzenia chorobowego skraca się do 14 dni w roku kalendarzowym od następnego roku po ukończeniu tego wieku (z wyjątkiem przypadku, gdy pięćdziesiątkę obchodził 1 stycznia danego roku). W roku, w którym ta osoba obchodziła 50. urodziny, ma prawo do tego świadczenia jeszcze za 33 dni choroby w roku >patrz przykład 3.

Na przełomie roku

Jeżeli pracownik jest niezdolny do pracy na przełomie roku kalendarzowego, a za 31 grudnia ma prawo do wynagrodzenia chorobowego, zeruje się licznik tej wypłaty. Od 1 stycznia nowego roku trzeba mu od nowa liczyć wymiar 33 lub 14 dni, za które ma prawo do tego świadczenia.

W skrajnym wypadku może więc dojść do tego, że pracodawca będzie wypłacać wynagrodzenie chorobowe nawet przez 66 dni bez przerwy. Będzie tak, gdy 33. dzień wypłaty tego świadczenia przypadnie na 31 grudnia, a pracownik będzie nadal nieprzerwanie chorował przez kolejne 33 dni >patrz przykład 4.

Jeżeli jednak za 31 grudnia pracownik ma już prawo do zasiłku chorobowego, od 1 stycznia nie zmienia się rodzaj przysługującego mu świadczenia. Dalej otrzymuje więc ten zasiłek, do czasu, aż w niezdolności do pracy wystąpi przerwa. Pauza, choćby jednodniowa, powoduje, że pracownik ponownie nabywa prawo do wynagrodzenia chorobowego >patrz przykład 5.

Nie każda choroba ma znaczenie

Do limitu 33/14 dni wypłaty wynagrodzenia chorobowego w roku kalendarzowym nie wlicza się okresu niezdolności do pracy z powodu choroby przypadającej w okresie:

- wyczekiwania,

- urlopu bezpłatnego,

- urlopu wychowawczego,

- tymczasowego aresztowania,

- odbywania kary pozbawienia wolności >patrz przykład 6.

Do limitu 33/14 dni wlicza się natomiast okresy niezdolności do pracy:

- za którą pracownik nie dostał świadczenia (do pięciu dni), ponieważ jej powodem było nadużycie alkoholu,

- za który osoba ta została pozbawiona prawa do wynagrodzenia chorobowego, ponieważ w czasie orzeczonej niezdolności do pracy wykonywał zajęcie zarobkowe lub wykorzystywał zwolnienie niezgodnie z jego celem,

- która została spowodowana na skutek umyślnego przestępstwa lub wykroczenia spowodowanego przez pracownika >patrz przykład 7.

Przykład 1

Do limitu

Pani Maria (45 lat) do 31 stycznia 2015 r. była zatrudniona w firmie ubezpieczeniowej, gdzie wykorzystała 15 dni wynagrodzenia za czas choroby. Od 4 lutego 2015 r. pracuje w firmie spedycyjnej. Chorowała od 23 marca do 20 kwietnia (29 dni). Pracodawca musi wypłacić wynagrodzenie chorobowe za 18 dni – od 23 marca do 9 kwietnia 2015 r. Od limitu 33 dni odliczy okres wypłaty tego świadczenia przez poprzedniego pracodawcę pani Marii. Za pozostały okres choroby – od 10 do 20 kwietnia 2015 r. – pracownica otrzyma zasiłek chorobowy.

Przykład 2

Dublowanie praw

39-letni pan Leon przebywał na zwolnieniu lekarskim od 10 do 31 stycznia 2015 r. (22 dni) i otrzymał wynagrodzenie chorobowe. Od 2 marca 2015 r. podjął dodatkowe zatrudnienie w innym przedsiębiorstwie. Od 9 do 25 marca 2015 r. (17 dni) znów chorował. Za pierwsze 11 dni (od 9 do 19 marca) otrzyma z obydwu zakładów wynagrodzenie chorobowe (22 dni + 11 dni = 33 dni). Od 20 marca br. ma prawo do zasiłku z tytułu zatrudnienia w obydwu firmach, mimo że z tego drugiego otrzymał wynagrodzenie chorobowe tylko za 11 dni.

Przykład 3

Przełomowy rok

Pani Kamila urodzona w 1964 r. chorowała od 30 lipca do 28 września 2014 r. W związku z tym, że 50 lat ukończyła w 2014 r., ubiegły rok był ostatnim, kiedy miała prawo do wynagrodzenia chorobowego za 33 dni w roku. Pracodawca musiał przyznać jej to świadczenie za okres od 30 lipca do 31 sierpnia 2014 r. (33 dni). Od 1 do 28 września 2014 r. (28 dni) kobieta miała prawo do zasiłku. W 2015 r. w razie choroby pracownica otrzyma wynagrodzenie z art. 92 k.p. już tylko za 14 dni.

Przykład 4

Podwójny wymiar

Pani Małgorzata (27 lat) chorowała nieprzerwanie od 29 listopada 2014 r. do 30 marca 2015 r. Była to jej pierwsza niezdolność do pracy w 2014 r., w związku z czym otrzymała najpierw wynagrodzenie chorobowe:

- od 29 listopada do 31 grudnia 2014 r. (za 33 dni) oraz

- od 1 stycznia do 2 lutego 2015 r.,

a następnie od 3 lutego do 30 marca 2015 r. zasiłek chorobowy.

Przykład 5

Zmiana po przerwie

27-letni pan Stanisław w 2014 r. był na zwolnieniu lekarskim i wykorzystał 23 dni wynagrodzenia z art. 92 k.p. Ponownie zachorował 10 grudnia 2014 r. Absencja trwała nieprzerwanie do 20 stycznia 2015 r. W tym przypadku pracodawca wypłaci wynagrodzenie chorobowe za dziesięć dni, tj. od 10 do 19 grudnia 2014 r., a następnie – od 20 do 31 grudnia 2014 r. – zasiłek chorobowy. Ponieważ ostatniego dnia roku pan Stanisław miał prawo do zasiłku, to za czas trwającej w ciągłości niezdolności do pracy od 1 stycznia nadal miał prawo do tego świadczenia. Pobierał go do 20 stycznia 2015 r. Pracownik ponownie chorował od 3 do 20 marca 2015 r. (18 dni). W związku z przerwą w niezdolności do pracy za cały okres nowego zwolnienia lekarskiego otrzymał znów wynagrodzenie chorobowe finansowane przez pracodawcę.

Przykład 6

Niepłatna absencja

39-letnia pani Julita do 18 marca 2015 r. przebywała na dwuletnim urlopie wychowawczym. 26 lutego 2015 r. zachorowała i otrzymała zwolnienie lekarskie od 26 lutego do 31 marca 2015 r. Była to jej pierwsza niezdolność do pracy w tym roku kalendarzowym. Za okres od 26 lutego do 18 marca 2015 r. wynagrodzenie chorobowe jej nie przysługiwało. Otrzymała je dopiero za okres od 19 do 31 marca (13 dni). W 2015 r. pracownica może otrzymać wynagrodzenie chorobowe jeszcze za 20 dni. Dopiero później będzie jej przysługiwał zasiłek chorobowy. Okres choroby przypadający na czas udzielonego urlopu wychowawczego od 26 lutego do 18 marca 2015 r. nie jest wliczany do limitu 33 dni wynagrodzenia za czas choroby.

Przykład 7

Pokontrolne ustalenia

Pan Rafał (56 lat) przedłożył zwolnienia lekarskie na okresy:

- od 26 lutego do 3 marca 2015 r. (sześć dni),

- od 4 do 9 marca 2015 r. (sześć dni) i

- od 10 do 29 marca 2015 r. (20 dni).

6 marca 2015 r. pracodawca przeprowadził kontrolę wykorzystywania zwolnienia lekarskiego. Naszedł pracownika na remontowaniu mieszkania. Z tego powodu odebrał mu prawo do wynagrodzenia chorobowego za okres kontrolowanego L4, tj. od 4 do 9 marca 2015 r. (sześć dni). Mimo że pracodawca nie wypłacił wynagrodzenia chorobowego za ten okres, trzeba go wliczyć do limitu 14 dni, za które pracownikowi przysługuje w 2015 r. wynagrodzenie chorobowe. Oznacza to, że pracodawca powinien ustalić uprawnienia do:

- wynagrodzenia chorobowego

od 26 lutego do 3 marca 2015 r. (sześć dni)

od 4 do 9 marca 2015 r. (sześć dni) – bez prawa do wypłaty

od 10 do 11 marca 2015 r. (dwa dni)

- zasiłku chorobowego od 12 do 29 marca 2015 r.