Renta socjalna przyznawana na podstawie ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 182 ze zm.) nie jest tą z tytułu niezdolności do pracy. Zatem osoba uprawniona do tego świadczenia może wnioskować o świadczenie rehabilitacyjne.
Osoba podlegająca ubezpieczeniu chorobowemu, która korzysta z pełnego 182- lub 270-dniowego okresu zasiłkowego i wciąż nie powraca do zdrowia, zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 159 ze zm., dalej ustawa zasiłkowa) może się ubiegać o świadczenie rehabilitacyjne.
Sam wniosek nie wystarczy
Osoba występująca o świadczenie rehabilitacyjne musi złożyć w ZUS oświadczenie do celów świadczenia rehabilitacyjnego na druku ZUS Np-7. Dodatkowo wymagane jest przedłożenie wywiadu zawodowego z miejsca pracy (druk ZUS N-10), wypełnionego przez specjalistę BHP. Kolejnym dokumentem stanowiącym komplet wniosku o to świadczenie jest zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza leczącego na druku N-9.
Dokumentacja, która wpłynie do ZUS i spełni wszystkie wymogi formalne, jest podstawą do skierowania sprawy do lekarza orzecznika ZUS. To właśnie on orzeka o przyznaniu prawa do świadczenia rehabilitacyjnego. Uzyskanie jego pozytywnej opinii zależy od tego, czy dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza ubezpieczonego przez nie dłużej niż 12 miesięcy rokują odzyskanie zdolności do pracy.
Jeżeli ubezpieczony nie zgadza się z decyzją orzecznika, ma prawo wnieść sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS. Zgodnie z art. 18 ust. 5 ustawy zasiłkowej przysługuje ono w terminach i na zasadach przewidzianych w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tj. w ciągu 14 dni od otrzymania orzeczenia. Również prezes ZUS może w tym czasie zgłosić zarzut wadliwości orzeczenia wydanego przez lekarza orzecznika.
Decyzję o przyznaniu lub odmowie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego wydaje ZUS na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie wpłynął zarzut wadliwości, albo orzeczenia komisji lekarskiej ZUS.
Nie zawsze wypłata
Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres, jaki ubezpieczonemu jest niezbędny, aby odzyskać zdolność do pracy, ale nie dłużej niż przez 12 miesięcy.
W myśl art. 18 ust. 7 ustawy zasiłkowej świadczenie to nie należy się osobie, która jest uprawniona do:
Zgodnie z ustawą zasiłkową świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje m.in. osobie uprawnionej do renty inwalidzkiej z tytułu niezdolności do pracy. Ustawa zasiłkowa nie wymienia jednak renty socjalnej. Pod pojęciem renty z tytułu niezdolności do pracy pozbawiającej prawa do świadczenia rehabilitacyjnego należy rozumieć wyłącznie świadczenia pieniężne z systemu powszechnego realizowanego przez:
Należy pod nim też rozumieć prawo do emerytury i renty z tytułu niezdolności do służby, wojskowej renty inwalidzkiej z zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych lub funkcjonariuszy. Inne świadczenia nie są rentą z tytułu niezdolności do pracy, a w szczególności nie jest nią ta wypłacana na podstawie prawa cywilnego, np. wyrównawcza, a także socjalna przyznawana na mocy ustawy o pomocy społecznej.