Tak uznał lubelski oddział ZUS w decyzji 724/2014 z 25 czerwca 2014 r. (WPI/ 200000/43/724/2014).
Wnioskodawca zwrócił się o indywidualną interpretację co do ustalenia podstawy wymiaru składki na FP dla osób wykonujących odpłatnie pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy na podstawie skierowania do pracy w okresie odbywania kary pozbawienia wolności. Wskazał, że takie osoby zatrudnia na część etatu. W praktyce jednak, z uwagi na specyfikę zatrudnienia, skazani są często wycofywani z pracy przez zakład karny lub bywają nieobecni w pracy, czasem kilka godzin ?w ciągu dnia. Głównie dlatego, że uczestniczą w czynnościach procesowych lub mają widzenia z rodziną. Skazani wynagradzani są w formie godzinowej, dlatego faktyczna wysokość wypłacanego im wynagrodzenia jest zmienna. Ponadto otrzymują wynagrodzenie za pracę ?w nadgodzinach.
Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy należy naliczać składkę na FP, ?a w szczególności w jaki sposób przeliczyć na miesiąc wynagrodzenie skazanego zatrudnionego na niepełny etat, gdy łącznie jego wynagrodzenie brutto nie przekroczyło minimalnego pułapu. Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy składki na FP ustala się od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynoszących w przeliczeniu na miesiąc co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę. Przywołał przy tym stanowisko ZUS. Zgodnie z nim przeliczenia podstawy wymiaru na okres miesiąca dokonuje się m.in., gdy zatrudnienie trwa niepełny miesiąc, gdyż w trakcie niego rozpoczyna się lub kończy pracę, są nieobecności, np. z powodu choroby, urlopu bezpłatnego. Ponieważ ustawa o promocji zatrudnienia nie precyzuje zasad przeliczania wynagrodzenia, to według wnioskodawcy należy zastosować metodę z ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Według niej robi się to proporcjonalnie do liczby godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu. Jeżeli pracownik jest zaangażowany na niepełny etat i nie przepracował pełnego miesiąca, a otrzymuje zmienne wynagrodzenie, to podstawę wymiaru składek ?w przeliczeniu na miesiąc należy ustalić w następujący sposób. Wynagrodzenie uzyskane w czasie podstawowym dzieli się przez liczbę przepracowanych godzin i mnoży przez liczbę godzin, jakie obowiązywałyby skazanego, gdyby pracował cały miesiąc. Wnioskodawca uznał, że do tak przeliczonego wynagrodzenia nie należy dodawać tego za nadgodziny. Także gdy tak uzyskana wartość jest niższa od minimalnego wynagrodzenia, nie należy płacić na FP od wynagrodzenia faktycznie osiągniętego przez skazanego. Organ rentowy uznał rozumowanie wnioskodawcy za nieprawidłowe.
Komentarz eksperta
dr Marcin ?Wojewódka radca prawny ?w Kancelarii Prawa Pracy Wojewódka ?i Wspólnicy sp.k.
Należy zgodzić się ze stanowiskiem ZUS. ?W myśl ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek osób wykonujących odpłatnie pracę, na mocy skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, w tym ?w stosunku pracy, stanowi przysługujące ?im wynagrodzenie. Jednocześnie zgodnie ?z art. 104 ust. 1 pkt 1 lit. d ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ?u wykonujących pracę w okresie kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania obowiązkowe składki na FP opłacane za te osoby przez pracodawców oraz inne jednostki organizacyjne ustala się od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych wynoszącym w przeliczeniu na miesiąc co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę.?W konsekwencji obowiązkowe składki na Fundusz Pracy za pracujących w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania należy opłacać tylko wtedy, gdy podstawa wymiaru tych składek w przeliczeniu na miesiąc sięga ?co najmniej minimalnego wynagrodzenia. Samego zaś przeliczenia podstawy wymiaru za miesiąc dokonuje się przez ustalenie ?(w miesiącu, w którym praca nie była wykonywana przez cały miesiąc), jaka byłaby podstawa wymiaru składek, gdyby zadania były realizowane przez ?pełny miesiąc. W konsekwencji zobowiązany do wpłat na FP dokonuje takiego przeliczenia, gdy zatrudnienie trwa niepełny miesiąc, bo pracownik rozpoczyna lub kończy pracę ?w jego trakcie, pobiera przez część ?miesiąca wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy z tytułu choroby albo pobiera ?zasiłki z ubezpieczenia chorobowego ?i wypadkowego, korzysta z urlopu ?bezpłatnego przez część miesiąca ?czy ma inne nieobecności w pracy ?powodujące zmniejszenie należnego przychodu za pracę.
Gdy ustali się, że przychód stanowiący podstawę wymiaru składek w przeliczeniu ?na miesiąc wyniósłby co najmniej minimalne wynagrodzenie, na Fundusz Pracy trzeba płacić. Natomiast nie ma znaczenia wymiar czasu pracy skazańca.
