SN przyjął, że warunkiem odpowiedzialności na podstawie ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn. DzU z 2009 r. nr 167, poz. 1322 ze zm., dalej usstawa wypadkowa) jest ustalenie wypadku przy pracy w określonym dniu, jeśli działanie przyczyny zewnętrznej nie przekracza jednej dniówki.
SN wskazał, że w dotychczasowym orzecznictwie zasadnie przyjmuje się, że negatywne działanie przyczyny zewnętrznej na organizm pracownika, którego skutkiem jest wypadek przy pracy (czyli uraz albo śmierć), ograniczone jest tylko do jednej dniówki roboczej.
Według niego przesłanka nagłości zdarzenia, kreująca pojęcie prawne wypadku przy pracy, oznacza co do zasady krótkie, momentalne, jednorazowe lub gwałtowne oddziaływanie tej przyczyny. Dlatego wypadek przy pracy to wpływ przyczyny zewnętrznej w ciągu krótkiego czasu.
Dotychczasowe orzecznictwo za miarę czasową przyjmuje tu okres nieprzekraczający jednej dniówki roboczej (por. wyroki SN: z 8 grudnia 1998 r., II UKN 349/98, z 18 marca 1999 r., II UKN 523/98, z 4 października 2006 r., II UK 40/06).
Pracownica supermarketu pracująca w kasie dźwignęła 10-kg zgrzewkę wody i zgłosiła przełożonemu, że na skutek tego doznała urazu polegającego na odwarstwieniu siatkówki oka, a więc doszło do wypadku przy pracy.
Pracodawca nie uznał zdarzenia za wypadek, a ZUS w konsekwencji odmówił ubezpieczonej renty wypadkowej. W postępowaniu sądowym biegły okulista ustalił, że do odwarstwienia siatkówki doszło już 2 dni wcześniej, a proces ten nasilał się w kolejnych dobach. Zatem zdarzenie zgłoszone przez kobietę nie spowodowało urazu oka i był to tylko zwykły zbieg okoliczności. Sądy również odmówiły przyznania pracownicy renty wypadkowej.
WNIOSEK
Nagłość zdarzenia to zaprzeczenie powolnego rozwoju lub kumulowania się objawów charakterystycznych dla chorób zawodowych lub pracowniczych. Wypadek musi powstać w określonym dniu, kiedy doszło do zdarzenia go powodującego, a więc także w tym samym czasie powinna oddziaływać przyczyna zewnętrzna.
—Łukasz Prasołek, asystent sędziego w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego
