Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wspólnika

- Jako biuro rachunkowe rozliczamy składki za spółkę jawną i za jej trzech wspólników. Jeden z nich opłaca za siebie składki na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Nie przystąpił natomiast do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Chce to zrobić teraz, bo zachorował i zanosi się, że niedyspozycja potrwa kilka miesięcy. Czy może tak uczynić, a jeżeli tak, to jakie składki trzeba za niego opłacać za okres choroby?

– pyta czytelniczka.

Tak

, wspólnik może przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego podczas swojej choroby.

Jak przedsiębiorca

Osoba, która jest wspólnikiem w spółce jawnej, w zakresie opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne jest traktowana jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność.

Wynika to z definicji osoby prowadzącej pozarolniczą działalność zawartej w art. 8 ust. 6 ustawy z 13 października 1998 o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm., dalej ustawa systemowa).

Podlega zatem obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu, a dobrowolnie chorobowemu.

Obowiązek ubezpieczeń istnieje od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia jej zakończenia, a dla wspólników – w czasie prowadzenia działalności przez spółkę.

Trochę biurokracji

Wspólnik może przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności albo później, co wynika z art. 14 ustawy systemowej. Oznacza to, że wolno mu to zrobić również w trakcie swojej choroby.

W tym celu biuro rachunkowe, które rozlicza go z ZUS, musi:

- najpierw wyrejestrować wspólnika z ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego, składając formularz ZUS ZWUA, a następnie

- zgłosić go do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego oraz do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego na druku ZUS ZUA.

Od dnia zgłoszenia jest liczony okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. A to jest ważne, bo prawo do zasiłku chorobowego przysługuje po upływie 90 dni podlegania ubezpieczeniom. Jeżeli więc wspólnik spółki krócej podlega ubezpieczeniu chorobowemu lub gdy nie przystąpił do tego ubezpieczenia i zachoruje, nie dostanie zasiłku chorobowego.

Podstawa wymiaru

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcy (a więc i wspólnika spółki jawnej) stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przyjętego do ustalenia rocznego limitu składek. W 2011 r. ta podstawa wynosi 2015,50 zł.

Zmniejsza się ją proporcjonalnie, gdy działalność została rozpoczęta lub zakończona w trakcie miesiąca. Wówczas kwotę minimalnej podstawy wymiaru należy podzielić przez liczbę dni danego miesiąca i pomnożyć przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniom i od tak ustalonej podstawy naliczyć i opłacić składki.

W taki sam sposób ustala się podstawę wymiaru, gdy wspólnik przez część miesiąca jest chory i spełnia warunki do przyznania zasiłku.

Uwaga!

Wspólnicy spółki jawnej nie mogą opłacać za siebie składek na preferencyjnych zasadach, a więc od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia. I jeszcze jedna ważna informacja. W przypadku dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego obowiązuje górny limit podstawy wymiaru składki. Wynosi on 250 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale.

Gdy wspólnik będzie miał prawo do zasiłku chorobowego, to za kolejne miesiące skorzysta ze zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Takiego przywileju nie ma, jeśli chodzi o składkę zdrowotną.

Ta jest bowiem miesięczna i niepodzielna (art. 79 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004 o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.).

A wspólnik musi ją opłacać od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku (w 2011 r. podstawa ta wynosi 2704,31 zł). Również przez czas choroby.

Koniecznie w terminie

Wspólnik, który przystąpi do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, musi pamiętać o terminowym regulowaniu składek.

Gdy za dany miesiąc opłaci je ze spóźnieniem, ubezpieczenie chorobowe ustanie od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który składki nie zostały opłacone.