1 stycznia 2009 r. weszła w życie [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=290766]ustawa z 7 listopada 2008 r. zmieniająca ordynację podatkową oraz niektóre inne ustawy (DzU nr 209, poz. 1318)[/link]. Wprowadza ona swoistą [b]ulgę dla podatników, którzy w wyniku weryfikacji rozliczeń podatkowych sami stwierdzą błąd i skorygują deklarację, zanim wezwie ich do tego urząd skarbowy[/b]. Muszą oni zapłacić należności ujawnione w wyniku korekty, ale jednocześnie mogą skorzystać z ulgi w zapłacie odsetek w wysokości 75 proc. stawki.

[srodtytul]Tak samo z ZUS[/srodtytul]

Te same zasady stosujemy do należności ze składek do ZUS.

Zgodnie z art. 23 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184677]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.)[/link] od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę na zasadach i w wysokości określonych w [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=176376]ordynacji podatkowej (DzU z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.)[/link]. To ogólne odesłanie do ordynacji skutkuje przyjęciem wobec składek na ubezpieczania społeczne, zdrowotne oraz składek na FP i FGŚP tych samych reguł co w tej ustawie.

Oznacza to, że [b]od 1 stycznia 2009 r. płatnicy składek składający korektę deklaracji rozliczeniowych powodującą zwiększenie wysokości należnych składek zapłacą odsetki w wysokości 75 proc. stawki, jeśli korektę złożą przed rozpoczęciem czynności kontrolnych przez ZUS i w ciągu siedmiu dni od złożenia korekty opłacą te należności.[/b]

[ramka][b]Przykład[/b]

Płatnik złożył deklarację, w której wykazał należne składki w wysokości 13 tys. zł i 10 grudnia 2008 r. je opłacił. Po analizie dokumentów stwierdził jednak, że w podstawie - wymiaru składek nie uwzględnił wskutek błędu w programie finansowo-płacowym składnika wynagrodzeń, od którego powinien opłacić składkę społeczną. Składki należne za listopad 2008 r. powinny wynieść 17 tys. zł zamiast 13 tys. zł. 20 stycznia 2009 r. złoży deklarację korygującą, wykazując 17 tys. zł należnych składek, i wyjaśni ZUS przyczyny tej korekty,a 26 stycznia 2009 r. opłaci różnicę należnych składek, czyli 4 tys. zł.[/ramka]

[srodtytul]Jak poprawiamy[/srodtytul]

Zgodnie z art. 56 § 1a ordynacji podatkowej, przy złożeniu prawnie skutecznej korekty deklaracji z uzasadnieniem jej przyczyn i zapłaty w całości, w ciągu siedmiu dni od złożenia poprawki zaległości podatkowej, stosuje się obniżoną stawkę odsetek za zwłokę, czyli 75 proc. stawki podstawowej. Jest ona zaokrąglana w górę do dwóch miejsc po przecinku.

Przepis ten nie dotyczy jednak korekty deklaracji:

- złożonej po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, a gdy nie stosuje się zawiadomienia – po zakończeniu kontroli podatkowej,

- dokonanej w wyniku czynności sprawdzających.

Premia dla tych, którzy dobrowolnie wpłacili zaległość, polega na zapłacie odsetek niższych niż obliczone na ogólnych zasadach określonych w art. 56 § 1 ordynacji podatkowej.

[srodtytul]Trzeba wyjaśnić przyczyny poprawki[/srodtytul]

Aby płatnik składek mógł skorzystać z ulgi odsetkowej, z deklaracją korygującą powinien we właściwym oddziale ZUS wyjaśnić przyczyny korekty oraz zapłacić w ciągu siedmiu dni kwotę ujawnionych należności ze składek z ulgowymi odsetkami.

Umiejscowienie przepisu nakazującego złożenie oświadczenia o przyczynach korekty w przepisie regulującym zasady naliczania odsetek, czyli w art. 56 ordynacji podatkowej, skutkuje zastosowaniem go także do należności składkowych.

Aby płatnik skorzystał z tego prawa, nie jest istotne, czy jego oświadczenie zostanie uznane za wystarczające i zasadne. [b]Możliwość skorzystania z ulgi odsetkowej zależy wyłącznie od spełnienia określonych kryteriów obiektywnych. Chodzi o to, aby płatnik dokonał korekty deklaracji i złożył jej uzasadnienie oraz opłacił należności w siedem dni od daty korekty[/b]. Niestety, takie rozwiązanie, pozbawiające organy podatkowe i ZUS możliwości weryfikowania i kontroli uzasadnień płatników, może prowadzić do wielu nadużyć z ich strony.

[srodtytul]To nie kredyt dla podatników i płatników[/srodtytul]

Choć nowe rozwiązania nagradzają solidnych płatników, wywołały wiele kontrowersji i obaw. Wiążą się one z tym, że w ten sposób mogą oni kredytować się zobowiązaniami z podatków, wykazując niższe kwoty należności, a następnie, korygując deklaracje, zapłacą 75 proc. stawki odsetek.

Znowelizowane przepisy budzą także pewne wątpliwości w zakresie samych podatków. Ordynacja podatkowa nie zna bowiem pojęcia prawnie skutecznej korekty. Jest ona skuteczna, jeśli złoży się ją z wyjaśnieniem, dlaczego się to robi. Nie jest przy tym jasne, czy wyjaśnienie, o którym mowa w znowelizowanym art. 56 § 1a ordynacji, jest oświadczeniem tożsamym z tym z art. 81 § 2 tej ustawy.

[ramka][b]Liczymy odsetki[/b]

Według obowiązujących [b]od 1 stycznia 2009 r.[/b] zasad naliczania odsetek ich wysokość będzie wynosiła:

(4000 x 14 dni x 10,88 proc.)/365= 16,68 zł

(4000 x 34 dni x 9,75 proc.)/365= 36,32 zł

gdzie:

10,88 proc. stanowi 75 proc. podstawowej stawki odsetek za zwłokę (czyli 14,5 proc.) obowiązującej do 23 grudnia 2008 r.,

9,75 proc. stanowi 75 proc. podstawowej stawki odsetek za zwłokę (czyli 13 proc.) obowiązującej od 23 grudnia 2008 r.

Łącznie kwota odsetek według nowych zasad wynosi 53 zł.

Przykład oparto na założeniu, że do 25 stycznia 2009 r. wysokość stawki odsetek za zwłokę nie zmieni się.

Natomiast [b]według zasad stosowanych do końca 2008 r.[/b] płatnik powinien zapłacić odsetki w wysokości:

(4000 x 14 dni x 14,5 proc.)/365= 22,24 zł

(4000 x 34 dni x 13 proc.)/365= 48,43 zł

Łącznie kwota odsetek wynosi po zaokrągleniu 71 zł.[/ramka]