[b]Do 2002 r. prowadziłem działalność gospodarczą. Później się wyrejestrowałem. Kończąc działalność, uzyskałem potwierdzenie z ZUS, że wszystko jest zapłacone. W zeszłym tygodniu odebrałem decyzję ZUS stwierdzającą, że mam zapłacić prawie 3 tys. zł zaległych składek z odsetkami za zwłokę.
Czy ZUS może wystawić taką decyzję? Czy to jest zgodne z kodeksem postępowania administracyjnego, który określa terminy, w jakich organ państwowy powinien taką decyzję wystawić, i czy decyzja określająca winnego jest decyzją administracyjną?[/b] – pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.
Zobowiązania ze składek powstają z mocy [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184677]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm., dalej ustawa o sus)[/link]. Na jej podstawie płatnik składek powinien samodzielnie obliczyć wysokość należnych składek i bez wezwania przez ZUS dokonać wpłaty.
[srodtytul]Bez decyzji[/srodtytul]
ZUS nie musi wydawać decyzji w tej sprawie. Może się jednak zdarzyć, że jej wydanie jest konieczne, bo oddział planuje zabezpieczyć na majątku płatnika zaległe składki albo skierować je do egzekucji. Jednak w tej sytuacji nie stosuje się określonych w kodeksie postępowania administracyjnego terminów załatwiania spraw, a przynajmniej nie po to, aby ograniczać możliwość wydania decyzji.
Określone w art. 35 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=133093]kodeksu postępowania administracyjnego[/link] terminy dotyczą załatwienia sprawy. Oznacza to, że od wszczęcia postępowania w sprawie do czasu jego zakończenia nie powinno upłynąć więcej czasu niż miesiąc, a w sprawach szczególnie skomplikowanych więcej niż dwa miesiące.
Terminy te w żaden sposób nie ograniczają ZUS pod względem wydania decyzji. Postępowanie w tej sprawie może być bowiem wszczęte zdecydowanie później niż w ciągu miesiąca czy dwóch od daty powstania zaległości.
[srodtytul]Dziesięć lat przedawnienia[/srodtytul]
Jedynym ograniczeniem w tym zakresie są przepisy regulujące przedawnienie zobowiązań. Zgodnie z [b]uchwałą Sądu Najwyższego z 2 lipca 2008 r. (II UZP 5/08)[/b] dziesięcioletni okres przedawnienia stosuje się do należności ze składek, które stały się wymagalne przed 1 stycznia 2003 r., jeżeli do tej daty nie przedawniły się według przepisów dotychczasowych.
Taki termin przewiduje art. 24 ust. 4 ustawy o sus w brzmieniu nadanym [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=168082]ustawą z 18 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (DzU nr 241, poz. 2074)[/link]. Zatem jedynym ograniczeniem przy wydaniu przez ZUS decyzji o wysokości nieopłaconych składek są przepisy o terminach przedawnienia zaległości.
[b]Oceniając zatem prawidłowość wydanej przez ZUS decyzji, czytelnik powinien sprawdzić, czy nie obejmuje ona przedawnionych zobowiązań sprzed 1 stycznia 1999 r. Do tych powstałych od 1 stycznia 1999 r. stosować się będzie dziesięcioletnie przedawnienie. Oznacza to, że zobowiązania te zaczną przedawniać się sukcesywnie od 1 stycznia 2009 r.[/b], jeśli w tym czasie nie dojdzie do zawieszenia biegu terminu wskutek dokonanych przez ZUS czynności, o których mowa w art. 24 ustawy o sus.
