[b]– Czy od umowy z małżonkiem płacę ZUS jak za osobę współpracującą, czy od kwoty umowy? Z jakim kodem zgłaszam małżonka?[/b] – pyta czytelnik.

W takim wypadku składki ZUS-owskie należy opłacać jak za osobę współpracującą.

[srodtytul]Pracownik pracownikowi nierówny[/srodtytul]

Przedsiębiorca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ma prawo do zatrudniania pracowników.

Jednak na potrzeby ubezpieczenia społecznego, w przypadkach ściśle wskazanych w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=DCE9B93DC63CD6D1977CC8C9F1DA5A8E?n=1&id=333804&wid=338466]ustawie z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.[/link], dalej ustawa systemowa), nie każdy z nich będzie traktowany tak samo.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy systemowej za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy.

Jednak, jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca. Tak stanowi art. 8 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

[srodtytul]Krąg ściśle określony[/srodtytul]

Kryteria dla osób współpracujących zostały określone w art. 8 ust. 11 ustawy systemowej.

Przepis ten wskazuje, że za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione, rodziców, macochę, ojczyma, osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności.

Nie są traktowane jako osoby współpracujące dla celów ubezpieczeń społecznych osoby, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Zatem jeśli przedsiębiorca zatrudni którąkolwiek z tych osób, będzie ona dla celów ubezpieczenia społecznego potraktowana przez ZUS jako osoba współpracująca.

[srodtytul]Od rozpoczęcia do zakończenia[/srodtytul]

Osoby współpracujące podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej do dnia zakończenia tej współpracy (art. 13 pkt 5 ustawy systemowej).

Natomiast składki na te ubezpieczenia musi odprowadzać prowadzący działalność gospodarczą, z którym dana osoba współpracuje (art. 16 ust. 5a ustawy systemowej).

Zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy systemowej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osób z nimi współpracujących stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, które jest przyjmowane do ustalenia limitu rocznego składek.

Składka jest stała przez cały rok kalendarzowy.

[srodtytul]Wybierz prawidłowe kody zgłoszeń[/srodtytul]

Przedsiębiorca siebie jako płatnika składek zgłasza do ZUS na druku ZUS ZFA z kodem 0510. Natomiast osobę współpracującą zgłasza na formularzu o symbolu ZUS ZUA z kodem 0511 (osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność).

[ramka][b]Przedsiębiorca, czyli kto[/b]

Tę kwestię rozstrzyga art. 4 ust. 1 i 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=C85086C179AB7D978B97748BBB0C31FB?id=236773]ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (DzU z 2007 r. nr 155, poz. 1095 ze zm.)[/link].

Przepis ten stanowi, że przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.[/ramka]