1 stycznia 2010 r. zniknie art. 12 ust. 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=01E934F8E8C52292F23E32182E640DF4?n=1&id=184677&wid=327789]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585[/link], dalej ustawa systemowa).

Tym samym od tego dnia składka na ubezpieczenie wypadkowe będzie obowiązkowa za wszystkich zleceniobiorców, którzy z umowy-zlecenia podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (obowiązkowo albo dobrowolnie).

Do końca grudnia 2009 r. dotyczyło to tylko tych zleceniobiorców, którzy pracę wykonywali w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności zleceniodawcy. Jeśli realizowali zadania z umowy gdzie indziej, składka na ubezpieczenie wypadkowe nie była za nich opłacana.

[srodtytul]Znika kod 04 12[/srodtytul]

Nowe zasady podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu zleceniobiorców wymusiły zmianę opisów kodów tytułu ubezpieczenia (04 11 i 04 17).

Od 1 stycznia 2010 r. przestanie obowiązywać kod 04 12 xx, właściwy dla osoby wykonującej umowę agencyjną, umowę-zlecenie lub umowę o świadczenie usług, gdy praca nie jest wykonywana w siedzibie lub w miejscu prowadzenia działalności zleceniodawcy.

Oczywiście będzie w dalszym ciągu wykorzystywany przy składaniu korekt dokumentów rozliczeniowych za okres do 31 grudnia 2009 r.

[ramka][b]Przykład[/b]

W listopadzie 2009 r. zleceniobiorca, który z umowy-zlecenia został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego z kodem 04 12 xx, otrzymał wynagrodzenie w wysokości 1500 zł plus diety z tytułu podróży służbowej w wysokości 115 zł.

W raporcie składanym za listopad płatnik naliczył składki na ubezpieczenia społeczne tylko od 1500 zł, a w podstawie wymiaru nie uwzględnił kwoty wypłaconych diet. Załóżmy, że swoją pomyłkę płatnik odkryje w styczniu 2010 r.

W tym miesiącu złoży – w trybie korekty – raport ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczeń 04 12 xx i wykaże składki na ubezpieczenia społeczne od 1615 zł.

Od tej podstawy naliczy składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe (jeżeli zleceniobiorca z umowy-zlecenia przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego), a na zdrowotne od kwoty 1393,58 zł, gdy zleceniobiorca podlegał ubezpieczeniu chorobowemu, lub 1433,15 zł, gdy do tego ubezpieczenia nie przystąpił.

Płatnik nie powinien naliczać składki na ubezpieczenie wypadkowe, bo w listopadzie zleceniobiorca nie podlegał temu ubezpieczeniu.[/ramka]

[srodtytul]Potrzebne przerejestrowanie...[/srodtytul]

Zleceniobiorcy, którzy do 31 grudnia 2009 r. nie podlegali ubezpieczeniu wypadkowemu z umowy-zlecenia, bo wykonywali pracę poza siedzibą lub miejscem prowadzenia działalności zleceniodawcy i w związku z tym byli zgłoszeni do ubezpieczeń z kodem, który od 1 stycznia 2010 r. przestanie obowiązywać, będą musieli zostać wyrejestrowani z ubezpieczeń i ponownie zgłoszeni z kodem 04 11 xx.

[ramka][b]Przykład[/b]

Spółka ABC zatrudniła od 1 września 2009 r. do 31 stycznia 2010 r. na umowę-zlecenie pana Jana. Z tego tytułu zgłosiła go na druku ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczeń 04 12 xx do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, zdrowotnego i dobrowolnego chorobowego.

Nie zgłosiła go natomiast do ubezpieczenia wypadkowego, gdyż pracę wykonywał poza siedzibą i miejscem prowadzenia działalności spółki. W takim razie powinna do 8 stycznia złożyć druk ZUS ZWUA i wyrejestrować pana Jana z dotychczasowych ubezpieczeń, wpisując w pole „data ustania obowiązku ubezpieczeń” 01.01.2010 r.

Z tą samą datą spółka powinna zgłosić go na druku ZUS ZUA z kodem 04 11 xx do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (w tym wypadkowego), do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego oraz do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.

Rozliczenie należnych składek na ubezpieczenia za grudzień powinno nastąpić w raporcie miesięcznym ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczeń 04 12 xx. Raport ten spółka powinna złożyć do 15 stycznia 2010 r. Nowego kodu tytułu ubezpieczeń 04 11 xx powinna użyć przy rozliczeniu styczniowym, a dokumenty rozliczeniowe za styczeń ma złożyć do 15 lutego.[/ramka]

[srodtytul]...również zgłoszonych tylko do zdrowotnego[/srodtytul]

Przerejestrowanie będzie dotyczyło również zleceniobiorców, którzy z umowy-zlecenia byli zgłoszeni wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego. Dlatego że zostali zgłoszeni i byli rozliczani z kodem 04 12 xx.

Co prawda od 1 stycznia 2010 r. osoby te w dalszym ciągu z umowy-zlecenia będą podlegały wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu (o ile ich sytuacja w zakresie ubezpieczeń się nie zmieniła), to jednak z uwagi na to, że od nowego roku kod 04 12 xx przestaje obowiązywać, konieczne jest przerejestrowanie.

[ramka][b]Przykład[/b]

Spółka z o.o. od 15 listopada 2009 r. zaangażowała panią Martę na umowę-zlecenie. W związku z tym że równocześnie pani Marta jest zatrudniona w innej firmie na podstawie umowy o pracę i jej wynagrodzenie jest wyższe od minimalnego, obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlega jako pracownik.

Dlatego z umowy-zlecenia została zgłoszona wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZZA z kodem 04 12 xx, gdyż zlecenie pani Marta realizowała u siebie w domu. Od 1 stycznia 2010 r. pani Marta z uwagi na to, że w dalszym ciągu jest pracownikiem, z umowy-zlecenia podlega obowiązkowo tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Jednak płatnik ze względu na zmianę kodów powinien wyrejestrować ją na druku ZUS ZWUA z kodem 04 12 xx (data ustania ubezpieczenia 01.01.2010 r.) i ponowne zgłosić na druku ZUS ZZA do ubezpieczenia zdrowotnego z kodem 04 11 xx. Datą powstania obowiązku ubezpieczenia będzie 01.01.2010 r.[/ramka]