Tak wynika z decyzji nr 1100 oddziału ZUS w Lublinie z 23 września 2014 r. (WPI/20000/43/1100/2014). Została ona wydana na podstawie następującego stanu faktycznego. Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą ?w zakresie odśnieżania i usług ziemnych. Ponieważ potrzebuje pracownika do prowadzenia dokumentacji firmy i obsługi klienta, postanowił zatrudnić swoją córkę. Chciałby podpisać z nią umowę o pracę na cały etat. Jego wątpliwości budzi jednak to, czy będzie mógł ją ubezpieczyć jak pracownika, czy też musi zgłosić ją w ZUS jako osobę współpracującą. Córka co prawda mieszka ?z przedsiębiorcą pod jednym adresem, w domu wolno stojącym, ale zajmuje ?z rodziną jedną kondygnację, a przedsiębiorca drugą. Prowadzi własne gospodarstwo domowe. Nie będzie podejmowała żadnych decyzji związanych ?z prowadzeniem działalności. Przedsiębiorca chce wyznaczyć jej godziny pracy oraz zakres obowiązków wynikających z zajmowanego stanowiska.
Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca. Za osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się zaś m.in. dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, jeżeli pozostają z nim we wspólnym gospodarstwie domowym ?i współpracują przy prowadzeniu tej działalności. O prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego decyduje łącznie wspólne zamieszkiwanie ?i zaspokajanie potrzeb. Wspólnota gospodarstwa domowego oznacza, że pozostające w niej osoby mają zaspokajane potrzeby ze środków pozostających w dyspozycji wspólnoty (rodziny).
Z powyższego wynika, że ważny jest nie tylko adres zamieszania, lecz także takie okoliczności jak prowadzenie budżetu domowego oraz współpraca ?w załatwianiu codziennych spraw życiowych. Można więc stwierdzić, że osoby współpracujące to członkowie najbliższej rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym z prowadzącym działalność gospodarczą, przyczyniający się do jej prowadzenia, działający na rzecz i w imieniu przedsiębiorcy, korzystający z zysków, jakie przynosi ta działalność, oraz ponoszący skutki ewentualnych błędów w jej prowadzeniu. Jednak fakt zamieszkiwania ?z rodzicami dorosłych i pracujących dzieci nie może być automatycznie uznany za pozostawanie we wspólnym gospodarstwie domowym, co potwierdza orzeczenie Sądu Najwyższego z 2 lutego 1996 r. (II URN 56/95, OSNP 1996/16/?240). Często inne są bowiem w swej istocie cele odrębnych rodzin, a więc nie można wyłączyć możliwości zawarcia z takimi osobami umowy o pracę.
Uwzględniając obowiązujące przepisy oraz wobec nieprowadzenia przez przedsiębiorcę i jego córkę wspólnego gospodarstwa domowego, ZUS uznał, że jeśli zostanie ona zatrudniona na podstawie umowy o pracę, to będzie podlegała ubezpieczeniom społecznym jako pracownik, a nie jako osoba współpracująca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej.
