W uznaniu zasług i wkładu pracy wypłacamy pracownikom nagrody. Przysługują one w zróżnicowanej wysokości. Zgodnie z regulaminem wynagradzania nagrody nie są proporcjonalnie zmniejszane za czas choroby pracowników i nie są wliczane ich do podstawy wynagrodzenia chorobowego ani zasiłków wypłacanych przez ZUS. Czy tak samo będzie z podstawą wymiaru zasiłku macierzyńskiego? – pyta czytelnik.

Tak.

W podstawie wymiaru zasiłków nie można uwzględniać nagród, gdy są to świadczenia uznaniowe, których wysokość nie została uregulowana, lecz każdorazowo prawo do niej i jej wysokość ustala pracodawca według własnego uznania.

Licząc podstawę wymiaru zasiłków z ubezpieczenia społecznego, można uwzględnić tylko te składniki wynagrodzenia pracownika (jego przychód), które stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe. Poza tą listą są jednak składniki, do których zatrudnieni zachowują prawo za czas niezdolności do pracy, w myśl obowiązujących w zakładzie przepisów płacowych. Pomijać należy też takie elementy pensji, które – mimo braku regulacji płacowych – są wypłacane za okres pobierania zasiłku.

Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, uregulowane w art. 36–42 i art. 45 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 159), dotyczą również zasiłku macierzyńskiego (art. 47). Dlatego trzeba tu brać pod uwagę art. 41. Zapobiega on podwójnemu wypłacaniu tego samego składnika wynagrodzenia – raz za czas przerwy w pracy, a drugi przez jego uwzględnienie w podstawie wymiaru zasiłku. Jeżeli więc pracownik otrzymuje za czas choroby jakiś składnik wynagrodzenia, to nie wolno go wliczać do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.

Zasiłek ma zastępować należności pieniężne osiągane z tytułu zatrudnienia. Przyznaje się go zatem w miejsce tych wypłat, których pracownika pozbawi niezdolność do pracy. Ponieważ nagroda uznaniowa przyznawana jest za wkład w pracę i zaangażowanie, a na prawo do niej i na jej wysokość nie wpływa czas korzystania ze zwolnienia chorobowego, nie należy jej uwzględniać w podstawie wymiaru zasiłku macierzyńskiego. Taki wniosek płynie ponadto z wyroku Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie ?z 29 października 2013 r. (III AUa 703/13).

ZDANIEM ZUS: SKŁADNIKI POZA PODSTAWĄ

Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 24 czerwca 2008 r. (SK 16/06; DzU nr 119, poz. 771) przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego oraz pozostałych świadczeń w razie choroby i macierzyństwa należy uwzględniać składniki wynagrodzenia, od których odprowadzana jest składka na ubezpieczenie chorobowe, z wyłączeniem składników, co do których obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe albo umowy o pracę (u pracodawców niemających obowiązku tworzenia regulaminów wynagradzania) zawierają jednoznaczne postanowienia o zachowywaniu przez pracownika prawa do tego składnika wynagrodzenia ?za okres pobierania zasiłku.

W podstawie wymiaru świadczeń z ubezpieczenia chorobowego nie uwzględnia się składników podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe, na których przyznanie?i wypłatę ewentualna absencja chorobowa nie ma żadnego wpływu (mimo choroby ?pracownik dany składnik wynagrodzenia otrzymuje), takich tak:

- ?jednorazowe zasiłki na zagospodarowanie,

- ?wartość szczepień ochronnych pracowników finansowanych przez pracodawcę,

- ?wartość badań mammograficznych lub innych nieodpłatnych badań pracowników,

- ?nagrody za ukończenie przez pracownika szkoły (studiów),

- ?sfinansowanie lub dofinansowanie przez pracodawcę kosztów wynajmu mieszkania ?przez pracownika,

- ?dodatkowe ubezpieczenie pracownika wyjeżdżającego w delegację zagraniczną,

- ?dopłata pracodawcy do dodatkowego ubezpieczenia pracownika z tytułu różnych ?rodzajów ryzyka,

- ?bony lub wypłaty w gotówce przyznawane w jednakowej wysokości lub według ?jednakowego wskaźnika procentowego w stosunku do płacy pracownika, określonej ?w umowie o pracę, wszystkim pracownikom lub grupom pracowników z okazji uroczystych dni, świąt, rocznicy powstania firmy itp.,

- ?jednorazowe nagrody z okazji ślubu pracownika lub z okazji urodzenia się dziecka pracownika.

Stanowisko Departamentu Zasiłków Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 22 października 2008 r. (992800/6000/374/2008/SKu/10).