Za czas choroby podczas urlopu wychowawczego nie przysługują pieniądze

- Pracownica naszego zakładu przebywała na urlopie wychowawczym przez dwa lata, do 8 marca br. Od 15 marca br. przyniosła zwolnienie lekarskie na okres 30 dni. W zwolnieniu wpisany jest kod A. Pracownica wyjaśniła, że chorowała w trakcie urlopu wychowawczego i lekarz uznał wówczas, że jest niezdolna do pracy od 9 do 28 lutego br. Czy czas niezdolności do pracy w czasie urlopu wychowawczego należy wliczyć do okresu zasiłkowego, jeśli na zwolnieniu lekarskim jest kod A?

– pyta czytelnik.

Zasiłek chorobowy nie przysługuje zarówno za okres niezdolności do pracy przypadający w czasie urlopu wychowawczego, jak i urlopu bezpłatnego (art. 12 ust. 2 pkt 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa; tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.).

Podczas przebywania na tych urlopach pracownik nie podlega bowiem ubezpieczeniu chorobowemu. Dlatego przypadająca wówczas niezdolność do pracy nie uprawnia go do świadczeń z tego tytułu.

Pieniądze po zakończeniu urlopu

Inaczej jest, gdy niezdolność do pracy trwa nieprzerwanie po zakończeniu urlopu i po powrocie pracownika do pracy. Prawo do świadczenia przysługuje wówczas od pierwszego dnia po zakończeniu tego wolnego.

Zasada ta dotyczy również wynagrodzenia chorobowego, o którym mowa w art. 92 § 1 kodeksu pracy, finansowanego przez pracodawcę. Zgodnie bowiem z art. 92 § 3 pkt 2 k.p. wynagrodzenie to nie przysługuje w przypadkach, w których pracownik nie ma prawa do zasiłku chorobowego.

Przykład

Pracownica przebywała do 15 marca br. na urlopie wychowawczym. Pod koniec tego wolnego wysłała pocztą do pracodawcy zwolnienie lekarskie wystawione na okres od 12 marca do 5 kwietnia br.

Nie przysługuje jej prawo do wynagrodzenia chorobowego za pierwsze cztery dni zwolnienia (od 12 do 15 marca br.), przypadające na czas korzystania z urlopu wychowawczego. Ale od następnego dnia ma prawo do wynagrodzenia chorobowego.

Nie ma znaczenia, że niezdolność  do pracy powstała podczas urlopu wychowawczego. Istotne, że trwa nieprzerwanie po jego zakończeniu.

W przypadku wskazanym przez czytelnika trzeba pamiętać o dwóch szczególnych zasadach wynikających z art. 12 ust. 2 ustawy zasiłkowej.

Według niego okresy niezdolności do pracy przypadające w czasie trwania urlopu wychowawczego lub bezpłatnego nie są wliczane:

- do okresu, za który pracownikowi przysługuje wynagrodzenie chorobowe wypłacane przez pracodawcę (za 33 dni choroby w roku, włącznie z rokiem ukończenia 50 lat, a potem za 14 dni w ciągu roku),

- do okresu zasiłkowego.

Pracownica, o której mowa w pytaniu, zachorowała w trakcie urlopu wychowawczego. Lekarz uznał ją za niezdolną do pracy przez 20 dni (od 9 do 28 lutego br.). Z powodu tej samej choroby, która przypadła po przerwie nie dłuższej niż 60 dni (o czym świadczy kod A w zaświadczeniu ZLA), otrzymała zwolnienie lekarskie na 30 dni (od 15 marca br.).

Ponieważ czasu niezdolności do pracy przypadającego w trakcie urlopu wychowawczego nie wlicza się do wskazanych wcześniej limitów, pracownica za te 30 dni niezdolności do pracy ma prawo do wynagrodzenia chorobowego zgodnie z art. 92 kodeksu pracy.

Jak ustalić podstawę wymiaru

Przez cały okres 12 miesięcy poprzedzających powstanie niezdolności do pracy, z którego należałoby ustalić podstawę wymiaru świadczenia, pracownica przebywała na urlopie wychowawczym. Nie otrzymywała zatem wynagrodzenia. W tej sytuacji podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego należy ustalać w taki sam sposób, jak dla pracownika, który zachorował w pierwszym miesiącu zatrudnienia. Będzie nią więc wynagrodzenie, które pracownica otrzymałaby, gdyby przepracowała cały miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Sposób ustalania podstawy wymiaru zależy od tego, czy po powrocie z urlopu wychowawczego zatrudniona otrzymała wynagrodzenie choćby za jeden dzień pracy, czy też stała się niezdolna do pracy bezpośrednio po zakończeniu urlopu wychowawczego i nie dostała żadnej pensji. Pracownica, o której mowa, po powrocie z urlopu wychowawczego przepracowała kilka dni, zanim zachorowała. W związku z tym, aby ustalić podstawę wymiaru przysługującego jej zasiłku, należy przyjąć:

- albo wynagrodzenie określone w umowie o pracę – jeżeli przysługuje jej pensja w stałej miesięcznej wysokości,

- albo otrzymane za tych kilka dni wynagrodzenie, uzupełnione jednak do takiej kwoty, jaka przysługiwałaby jej, gdyby przepracowała pełny miesiąc – jeśli pracownica osiąga wynagrodzenie zmienne.

Uzupełnienie oznacza, że faktycznie wypłaconą kwotę wynagrodzenia należy podzielić przez liczbę dni przepracowanych (roboczych) i pomnożyć przez liczbę dni, które miała obowiązek w tym miesiącu przepracować.