- 1 lutego 2011 r. uzyskałem wpis do ewidencji działalności gospodarczej, a 7 lutego rozpocząłem prowadzenie działalności. Jednak w ustawowym terminie nie zgłosiłem się do ubezpieczeń. Jakie dokumenty muszę przekazać do ZUS w takiej sytuacji, jeśli chcę przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego?

– pyta czytelnik.

Osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania jej wykonywania, z wyłączeniem okresu zawieszenia na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Tak stanowi art. 13 pkt 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz.1585 ze zm., dalej ustawa systemowa).

Przy ustalaniu daty rozpoczęcia podlegania ubezpieczeniom znaczenie ma dzień, od którego działalność faktycznie została rozpoczęta. Przykładowo gdy dana osoba uzyskała wpis do ewidencji działalności gospodarczej od 1 lutego 2011 r., ale działalność faktycznie rozpoczęła 7 lutego, to obowiązek ubezpieczeń w stosunku do tej osoby powstaje od 7 lutego.

Przez datę rozpoczęcia prowadzenia działalności należy rozumieć dzień, od którego osoba prowadząca działalność pozostaje w gotowości do wykonywania usług objętych wpisem do ewidencji. Przedsiębiorca działający na podstawie wpisu do ewidencji działalności nie składa zgłoszenia płatnika składek (ZUS ZFA); dokument ten sporządza ZUS na podstawie informacji uzyskanej od organu ewidencyjnego.

Musi jednak dokonać zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, składając formularz ZUS ZUA w formie - elektronicznej (opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu) lub - papierowej (bezpośrednio w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS lub za pośrednictwem poczty). Ma na to siedem dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczeń, tj. od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności.

Ten termin ma również znaczenie, jeśli chce przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Objęcie tym ubezpieczeniem następuje bowiem od dnia wskazanego we wniosku w tej sprawie, ale tylko wówczas, gdy zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie złożone w terminie siedmiu dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń.

Rady dla czytelnika

KROK 1. Terminowe zgłoszenie

Przedsiębiorca, który rozpoczął 7 lutego działalność gospodarczą i od tej daty chce podlegać także ubezpieczeniu chorobowemu, powinien był złożyć druk ZUS ZUA najpóźniej 14 lutego i w tym dokumencie zaznaczyć przystąpienie do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od 7 lutego. Jeśli tego nie zrobił do wskazanego dnia, zostanie objęty ubezpieczeniem chorobowym od dnia wpisanego we wniosku o objęcie ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek złożył.

KROK 2. Wyrejestrowanie i ponowny ZUS ZUA

Jeżeli przedsiębiorca nie złożył ZUS ZUA terminowo, a teraz chce być objęty również dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, powinien najpierw złożyć formularz ZUS ZUA i z działalności zgłosić się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego (ale bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego), podając jako datę powstania obowiązku ubezpieczeń 7 lutego 2011 r. Następnie musi złożyć ZUS ZWUA i z działalności wyrejestrować się z tych ubezpieczeń, podając bieżącą datę ustania ubezpieczeń, np. 24 lutego (przy założeniu że tego dnia złoży ten formularz), z tym dniem złożyć druk ZUS ZUA i z działalności zgłosić się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych a także do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego. Taki sposób postępowania wynika z art. 36 ust. 14 ustawy systemowej. Przewiduje on, że o zmianach dotyczących m.in. rodzajów ubezpieczeń i terminów ich powstania płatnik składek zawiadamia ZUS przez złożenie wyrejestrowania ubezpieczonego z ubezpieczeń i ponowne zgłoszenie do właściwych ubezpieczeń.

KROK 3. Pełna kwota

Pomimo przystąpienia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w trakcie miesiąca składka na ubezpieczenie chorobowe powinna być naliczona od pełnej podstawy wymiaru składek. Zatem przedsiębiorca powinien ją ustalić od takiej podstawy, od jakiej będzie za siebie opłacał składki na ubezpieczenia społeczne.


Czytaj więcej w serwisie: Składka chorobowa