Tak wynika z ostatniej wersji projektu nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, którą resort pracy przygotował po konsultacjach społecznych. Teraz projekt ma zostać zaakceptowany przez rząd i przesłany do Sejmu.
Nowela jest niezbędna po [b]wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 26 maja 2010 r. (sygn. P 29/08)[/b] uznającego za niezgodny z Konstytucją RP art. 24 ust. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Stracił on moc z wejściem w życie wyroku.
Uchylony przepis przewidywał, że możliwość dochodzenia od ZUS nadpłaconych składek przedawniała się po upływie dziesięciu lat bez względu na to, czy przed sądem toczyło się w tej sprawie postępowanie (wstrzymujące bieg przedawnienia). Od 15 czerwca 2010 r., po uchyleniu przepisu przez TK, terminy przedawnienia nadpłaconych składek nie biegną w ogóle, a uprawnieni mogą bezterminowo dochodzić swoich roszczeń od ZUS.
[wyimek]Bieg terminu na ubieganie się o zwrot składek będzie ulegał zawieszeniu[/wyimek]
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej proponuje wprowadzenie rozwiązań adekwatnych do tych, które mają zastosowanie do dochodzenia przez ZUS należności z tytułu niezapłaconych składek.
[b]Płatnik będzie miał dziesięć lat na dochodzenie zwrotu składek nadpłaconych. Termin przedawnienia rozpocznie bieg w dniu otrzymania z ZUS zawiadomienia o nadpłacie. [/b]
Jeśli ZUS nie zorientował się, że wpłynęło za dużo pieniędzy, termin przedawnienia rozpoczyna się wcześniej – od dnia opłacenia składek. Bieg przedawnienia będzie jednak ulegał zawieszeniu w razie wydania przez ZUS decyzji w sprawie nienależnie opłaconych składek – od dnia wszczęcia postępowania do dnia, w którym decyzja stała się prawomocna. Wstrzymanie biegu przedawnienia nastąpi także w razie wszczęcia postępowania przez sąd lub inny organ, od którego rozstrzygnięcia będzie zależała decyzja ZUS w sprawie nadpłaty składek.
Dodatkowo w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=333804]ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych[/link] znajdzie się kilka nowych przepisów dotyczących procedury odzyskiwania nadpłaconych składek. Dotychczas przepisy przewidywały możliwość zwrotu nadpłaconych składek tylko wtedy, gdy kwota superaty przekraczała 5 proc. najniższego wynagrodzenia, czyli ponad 65,85 zł. Ponadto wniosek o zwrot nienależnie opłaconych składek można było złożyć tylko w ciągu siedmiu dni od uzyskania informacji z ZUS o tej nadpłacie. Te limity i ograniczenia znikną teraz z przepisów.
W razie śmierci płatnika, któremu przysługiwał zwrot nadpłaconych składek, bieg przedawnienia zostanie wstrzymany do dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia, nie dłużej jednak niż do dnia, w którym upłynęły dwa lata od śmierci spadkodawcy. Jeśli ZUS wyda decyzję stwierdzającą brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym lub obniżającą podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia, bieg przedawnienia roszczenia o zwrot nadpłaty zostanie zawieszony od dnia wszczęcia postępowania do dnia, w którym decyzja ZUS stanie się prawomocna.
W myśl przepisów przejściowych do nadpłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, do których prawo do zwrotu powstało przed dniem wejścia w życie nowych przepisów (i nie upłynął termin na dochodzenie ich zwrotu według starych zasad), będą miały zastosowanie nowe regulacje dotyczące przedawnienia takich roszczeń.
[i]Etap legislacyjny: po konsultacjach społecznych[/i]