Od zeszłego roku o 41 zł wzrosła kwota najniższego wynagrodzenia za pracę dla osoby zatrudnionej w pełnym wymiarze czasu pracy.

Teraz wynosi ono 1317 zł. Jest to zgodne z [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=320239]obwieszczeniem prezesa Rady Ministrów z 24 lipca 2009 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2010 r. (MP nr 48, poz. 709)[/link].

Natomiast dla pracownika w pierwszym roku jego pracy nie może być niższe niż 1053,60 zł (tj. 80 proc. z kwoty 1317 zł).

A to dlatego, że zgodnie z art. 6 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=167521]ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (DzU nr 200, poz. 1679 ze zm.)[/link] wysokość wynagrodzenia pracownika w okresie jego pierwszego roku pracy nie może być niższa niż 80 proc. wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Zmiana w wysokości minimalnej płacy ma znaczenie dla rozliczeń z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.

[srodtytul]Początkujący biznesmeni[/srodtytul]

Dotyczy to osób rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej i już ją prowadzących przez pierwsze 24 miesiące kalendarzowe. Tacy przedsiębiorcy po spełnieniu określonych wymogów mogą opłacać składki od niższej podstawy wymiaru niż ta obowiązująca powszechnie.

Taka korzystniejsza podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynosi co najmniej 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Pozwala na to art. 18a [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=167521]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.)[/link].

Zatem w 2010 r. młody przedsiębiorca uiszcza składki na ubezpieczenia społeczne od kwoty 395,10 zł (tj. 30 proc. z 1317 zł). Kiedy jednak przedsiębiorca zaczynający działalność może liczyć na taką ulgę?

Odpowiedź daje art. 18 a ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=333804]ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych[/link]. Zgodnie z tym przepisem ulga przysługuje, jeśli osoba:

- nie prowadzi lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania obecnej działalności nie prowadziła innej pozarolniczej działalności oraz

- nie wykonuje na rzecz byłego pracodawcy takich samych czynności wchodzących w zakres obecnie wykonywanej działalności gospodarczej, jakie przed dniem jej rozpoczęcia wykonywała w ramach stosunku pracy (lub spółdzielczego stosunku pracy) w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym.

[srodtytul]Mamy na wychowawczym[/srodtytul]

Wzrost kwoty minimalnej płacy powoduje także zmianę podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób podlegających tym ubezpieczeniom ze względu na przebywanie na urlopie wychowawczym.

W okresie od 1 stycznia 2009 r. do końca 2011 r. podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku kalendarzowym. Zatem 1 stycznia tego roku podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych dla tych osób będzie stanowić kwota 1317 zł.

Zmiana dotyczy także osób podlegających dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu (na podstawie art. 7 i 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Podstawę wymiaru ich składek stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż kwota minimalnego wynagrodzenia.

[srodtytul]Emerytury pomostowe[/srodtytul]

Od 1 stycznia 2010 r. niektórzy pracodawcy mają obowiązek odprowadzania nowych składek – na Fundusz Emerytur Pomostowych (FEP).

W tym celu, zgodnie z [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1B521D16AB146F33AB52924C922A4690?id=294728]ustawą z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (DzU nr 237, poz. 1656)[/link], od tego roku płatnik musi prowadzić wykaz stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub charakterze, oraz ewidencję pracowników je wykonujących, za których jest przewidziany obowiązek opłacania składek na FEP.

Składki na FEP opłaca się bowiem za pracownika, który urodził się po 31 grudnia 1948 r. i jednocześnie wykonuje prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Obowiązek opłacania składek powstaje z dniem rozpoczęcia wykonywania przez niego pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, a ustaje z dniem zaprzestania ich wykonywania. Tak nakazuje art. 35 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych.

Płatnik składek jest również zobowiązany do opłacenia od tego roku składek na FEP za pracownika wykonującego prace górnicze, który uzyskał prawo do emerytury pomostowej za okres wykonywania prac górniczych.

Z kolei składki na FEP od uposażenia zwolnionych ze służby żołnierzy zawodowych albo funkcjonariuszy wypłaconego po 31 grudnia 2009 r. do dnia zwolnienia ze służby opłaca się na zasadach i w trybie określonym w odrębnych przepisach dla składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przekazywanych za żołnierzy albo funkcjonariuszy zwolnionych ze służby.

Stopa składki na FEP wynosi 1,5 proc. podstawy wymiaru. Podstawę wymiaru stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, określona w art. 18 ust. 1 – 2 i ust. 8 oraz w art. 21 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wprowadzenie składki na FEP spowodowało także zmiany w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=269693]rozporządzeniu Rady Ministrów z 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (DzU nr 78, poz. 465 ze zm.)[/link].

Regulacja ta została uzupełniona w zakresie kolejności zaliczania nadpłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz fundusze pozaubezpieczeniowe (Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych).

Od 1 stycznia 2010 r. należności z tytułu składek na FEP będą zaspokajane w drugiej kolejności zaraz po składkach na ubezpieczenia społeczne.

Natomiast w przypadku wystąpienia nadwyżki składek na ten fundusz, w pierwszej kolejności zaspokajane będą należności z tytułu składek na FEP, a następnie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zaczynając od emerytalnych, zdrowotnych oraz składek na fundusze pozaubezpieczeniowe.

[ramka][b]Jakie sankcje[/b]

Od nieopłaconych w terminie składek na FEP należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=582ECDA0581859658EA2BD1E83B507D8?n=1&id=176376&wid=328885]ordynacji podatkowej[/link], jeżeli ich wysokość przekracza 6,60 zł.

W razie nieopłacenia składek na FEP lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości Zakład Ubezpieczeń Społecznych może wymierzyć płatnikowi składek dodatkową opłatę do wysokości 100 proc. nieopłaconych składek.[/ramka]

[ramka][b]Wypadki zleceniobiorców[/b]

Od tego roku wszyscy zleceniobiorcy objęci ubezpieczeniem emerytalnym i rentowymi podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu bez względu na miejsce świadczenia przez nich pracy w ramach umowy-zlecenia. Składkę w całości z własnych środków finansuje zleceniodawca.[/ramka]