Jeżeli ubezpieczony podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z więcej niż jednego tytułu, to obowiązek opłacania składek na Fundusz Pracy powstaje z każdego z tych tytułów tylko w jednym przypadku.
Gdy łączna kwota stanowiąca podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyniesie co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę (w 2009 r. 1276 zł), a w przypadku osób, o których mowa w art. 6 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=167521]ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (DzU nr 200, poz. 1679 ze zm.)[/link], tj. pracowników w pierwszym roku pracy, co najmniej 80 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2009 r. 1020,80 zł).
Tak stanowi art. 104 ust. 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=269029]ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.).[/link]
[b]– Jak należy rozumieć stwierdzenie „w pierwszym roku pracy”, użyte w tym przepisie? Czy jest to dany rok jak przy pierwszej pracy (urlop wypoczynkowy), czy 12 miesięcy opłacanych składek na przestrzeni 18 miesięcy?[/b] - pyta czytelnik.
[srodtytul]W znaczeniu potocznym[/srodtytul]
Choć art. 6 ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu posługuje się terminem „pierwszy rok pracy”, to żaden z jej przepisów nie wskazuje, co należy przez to pojęcie rozumieć. Zatem wniosek jest jeden: sformułowanie to trzeba interpretować w sensie dosłownym i w potocznym znaczeniu tych słów. Potwierdził to resort pracy w swoim stanowisku z 13 listopada br. ([link=http://www.rp.pl/artykul/387385.html]zobacz stanowisko[/link])
[ramka][b]Przykład [/b]
Przyjmijmy założenie, że pracownik pracuje nieprzerwanie przez cały rok pracy (12 miesięcy). Zatem, jeśli podjął pracę:
- 1 stycznia – rok pracy mija 31 grudnia tego samego roku,
- 1 marca – rok pracy mija 28 lutego następnego roku,
- 14 kwietnia – rok pracy upłynie 13 marca roku następnego.[/ramka]
Nie można tu zastosować wykładni art. 153 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AE89BF528781D2C42167CAF23691862B?id=76037]kodeksu pracy[/link], gdyż ten przepis odnosi się wyłącznie do uprawnień urlopowych podejmującego pracę pierwszy raz w danym roku kalendarzowym. I stwierdza wyraźnie, że pracownik:
- w takim roku uzyskuje prawo do urlopu cząstkowego po każdym przepracowanym miesiącu,
- w każdym następnym roku kalendarzowym nabywa prawo do kolejnych urlopów (pełnych).
[srodtytul]Z przerwami dłużej[/srodtytul]
Załóżmy, że pracownik podjął swoją pierwszą pracę i pracował bez przerwy np. trzy miesiące (bo na tyle została zawarta umowa o pracę), a potem nie pracował przez kolejne np. dwa miesiące (bo nie miał umowy o pracę).
Jak liczyć rok pracy w takiej sytuacji?
Trzeba go wydłużyć o okres przerwy. Skoro bowiem „pierwszy rok pracy” rozumiemy w znaczeniu dosłownym, to składa się na niego okres faktycznego trwania stosunku pracy. Dlatego nie będzie tu miał znaczenia okres rzeczywistego wykonywania pracy. Do stażu pracy wlicza się przecież okresy usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Pamiętajmy jednak, by do okresu pierwszego roku pracy wliczać wszystkie okresy, za które była opłacana składka na ubezpieczenia społeczne lub zaopatrzenie emerytalne, z wyłączeniem okresów zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego (art. 6 ust. 3 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu).
Jeśli chodzi o konieczność odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne, to okres pierwszego roku pracy pracownika przekłada się na obowiązek odprowadzania tych należności za każdy miesiąc kalendarzowy jego zatrudnienia.
Przy czym 12 miesięcy opłacania składek nie rozkłada się w przestrzeni 18 miesięcy. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=01E934F8E8C52292F23E32182E640DF4?n=1&id=184677&wid=327789]Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm., dalej ustawa systemowa)[/link] nie przewiduje takiej możliwości.
[srodtytul]Zusować trzeba [/srodtytul]
Art. 46 ust. 1 ustawy systemowej wyraźnie wskazuje, że płatnik składek (pracodawca) jest zobowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Dla realizacji tych obowiązków nie ma znaczenia, czy pracownik jest zatrudniony pierwszy raz, czy też jest to już kolejne zatrudnienie.
[ramka][b][link=http://www.rp.pl/artykul/387385.html]Zobacz stanowisko Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w sprawie interpretacji pojęcia „w okresie pierwszego roku pracy” [/link] [/b][/ramka]