[b]Pracownik przebywał na wychowawczym tylko dwa miesiące. Czy w takim wypadku do podstawy zasiłku chorobowego bierze się kwoty z umowy o pracę, czy może średnią z ostatnich 12 miesięcy, ale dzieli się na dziewięć? Jak obliczyć tę podstawę po powrocie pracownika z macierzyńskiego? [/b]
Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego (także wynagrodzenia za czas choroby oraz pozostałych zasiłków) stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, albo w niektórych przypadkach z krótszego okresu.
To zasada określona w art. 36 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=D8B0467772A94C07C87DB6817CE374C1?id=176768]ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.)[/link], dalej ustawa zasiłkowa. Jednym z tych przypadków jest po prostu krótsze zatrudnienie pracownika u pracodawcy, u którego przysługuje zasiłek (art. 36 ust. 2 ustawy zasiłkowej). Ale nie tylko.
[srodtytul]W razie usprawiedliwionej nieobecności[/srodtytul]
Do podstawy wymiaru zasiłków przyjmuje się wynagrodzenie z okresu krótszego niż 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, także w przypadku gdy z tego okresu należy wyłączyć wynagrodzenie za niektóre miesiące ze względu na to, że pracownik nie osiągnął w tych miesiącach wynagrodzenia wskutek nieobecności w pracy z przyczyn usprawiedliwionych. Zgodnie bowiem z art. 38 ust. 2 ustawy zasiłkowej, jeżeli w okresie, z którego wynagrodzenie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku, pracownik nie osiągnął wynagrodzenia z przyczyn usprawiedliwionych, to przy ustalaniu podstawy wymiaru:
- wyłącza się wynagrodzenie za miesiące, w których przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy,
- przyjmuje – po uzupełnieniu – wynagrodzenie za miesiące, w których przepracował co najmniej połowę obowiązującego go czasu pracy.
Za usprawiedliwioną nieobecność w pracy uważa się np. przebywanie na zwolnieniu lekarskim z powodu choroby, nieobecność w pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem albo innym chorym członkiem rodziny, przebywanie na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym.
[srodtytul]Każda sytuacja jest inna[/srodtytul]
Jeżeli zatem w okresie, z którego wynagrodzenie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku, pracownik był nieobecny w pracy, bo korzystał z urlopu wychowawczego, wówczas do podstawy wymiaru należy przyjąć wynagrodzenie tylko za te miesiące:
- które pracownik przepracował w pełni oraz
- w których przepracował co najmniej połowę obowiązującego go czasu pracy.
Każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie, w zależności od okresów, w których pracownik korzystał z urlopu wychowawczego. Korzystanie przez pracownika z urlopu wychowawczego przez dwa miesiące może bowiem oznaczać, że był na nim np. przez cały luty i marzec, jak i np. od 16 lutego do 15 kwietnia. Dla właściwej interpretacji art. 38 ust. 2 ustawy zasiłkowej przedstawimy dwa przykłady.
[ramka][b]Przykład 1[/b]
Pracownica była niezdolna do pracy z powodu choroby w okresie od 6 do 10 lipca 2009 r. Do podstawy wymiaru przysługującego jej wynagrodzenia za czas choroby należy przyjąć przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres od lipca 2008 r. do czerwca 2009 r.
W okresie od 1 lutego do 31 marca 2009 r. pracownica przebywała na urlopie wychowawczym. W związku z tym do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego przysługującego pracownicy w lipcu 2009 r. należy przyjąć wynagrodzenie za okres od lipca 2008 r. do stycznia 2009 r. oraz od kwietnia do czerwca 2009 r., podzielone przez dziesięć miesięcy.[/ramka]
[ramka][b]Przykład 2[/b]
Pracownica była na chorobowym od 6 do 10 lipca 2009 r. Do podstawy wymiaru przysługującego jej wynagrodzenia za czas choroby należy przyjąć przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres od lipca 2008 r. do czerwca 2009 r.
Od 16 lutego do 15 kwietnia 2009 r. pracownica przebywała na urlopie wychowawczym. W związku z udzielonym urlopem wychowawczym w lutym 2009 r. miała obowiązek przepracować 20 dni, a przepracowała dziesięć, tj. co najmniej połowę obowiązującego ją czasu pracy, w marcu 2009 r. nie przepracowała ani jednego dnia, w kwietniu 2009 r. miała obowiązek przepracować 21 dni, a przepracowała 11 dni, tj. co najmniej połowę obowiązującego ją czasu pracy. Do podstawy wymiaru wynagrodzenia za czas choroby przysługującego pracownicy w lipcu 2009 r. należy zatem przyjąć przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres od lipca 2008 r. do stycznia 2009 r., uzupełnione wynagrodzenie za luty i kwiecień 2009 r., w których przepracowała co najmniej połowę obowiązującego ją czasu pracy oraz wynagrodzenie za maj i czerwiec 2009 r., podzielone przez 11.
W podstawie wymiaru nie uwzględnia się marca 2009 r., w którym pracownica przez cały miesiąc korzystała z urlopu wychowawczego.[/ramka]
[srodtytul]Uzupełnienie pensji[/srodtytul]
Obliczenie wynagrodzenia, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował cały miesiąc, to proces uzupełnienia wynagrodzenia. Ustala się je przez:
- podzielenie wynagrodzenia osiągniętego za przepracowane dni robocze przez liczbę dni, w których wynagrodzenie to zostało osiągnięte i
- pomnożenie wyniku przez liczbę dni, które pracownik był obowiązany przepracować w danym miesiącu, jeżeli przepracował choćby jeden dzień pracy.
[ramka][b]Przykład 3[/b]
W lutym 2009 r., w którym pracownica miała obowiązek przepracować 20 dni, a przepracowała dziesięć dni, bo korzystała z urlopu wychowawczego, osiągnęła przychód w kwocie 2100 zł. Uzupełnione wynagrodzenie za ten miesiąc wynosi 3624,20 zł, zgodnie z wyliczeniem:
2100 zł x 13, 71 proc. = 287,91 zł
2100 zł – 287,91 zł = 1812,09 zł
1812,09 zł : 10 dni = 181,21 zł
181,21 zł x 20 dni = 3624,20 zł[/ramka]
Uzupełnienie wynagrodzenia przysługującego w stałej miesięcznej wysokości polega natomiast na przyjęciu do podstawy wymiaru wynagrodzenia pracownika określonego w umowie o pracę, tj. pełnego miesięcznego przychodu pomniejszonego o całą miesięczną składkę na ubezpieczenia społeczne, która zostałaby potrącona, gdyby pracownica przepracowała pełny miesiąc.
[ramka][b]Przykład 4[/b]
Pracownica, dla której stały miesięczny przychód określony w umowie o pracę wynosi 4000 zł, w lutym 2009 r. miała obowiązek przepracować
20 dni, a przepracowała dziesięć, bo korzystała z urlopu wychowawczego. Uzupełnione wynagrodzenie za ten miesiąc wynosi 3451,60 zł,
zgodnie z wyliczeniem:
4000 zł x 13, 71 proc. = 548,40 zł
4000 zł – 548,40 zł = 3451,60 zł[/ramka]
[srodtytul]Wykorzystujemy tą samą podstawę[/srodtytul]
Nie jest zrozumiałe pytanie czytelniczki co do pracownicy powracającej z urlopu macierzyńskiego, ponieważ nie zostało ono dokładnie sprecyzowane. Jeżeli jednak dotyczy sytuacji, gdy pracownica po zakończonym urlopie macierzyńskim nie wróciła do pracy ze względu na niezdolność do pracy z powodu choroby albo sprawowanie opieki, wówczas należy zastosować art. 43 ustawy zasiłkowej. Przepis ten stanowi, że podstawę wymiaru świadczenia z tytułu choroby (wynagrodzenia za czas choroby lub zasiłku chorobowego) albo zasiłku opiekuńczego stanowi podstawa wymiaru ustalona dla zasiłku macierzyńskiego.