Wszystko zależy od rodzaju czynności realizowanych na podstawie zlecenia czy innej umowy o świadczenie usług, do której stosujemy przepisy o zleceniu. Gdy pokrywają się one z profilem biznesu, umowa jest świadczona w zakresie pozarolniczej działalności gospodarczej. Skoro tak, to w ogóle nie dochodzi do zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych, a jedyną podstawą do ubezpieczeń jest działalność gospodarcza. Zlecenie nie podlega wówczas ani ubezpieczeniom społecznym, ani zdrowotnemu.

Inaczej jest, gdy zlecenie zawiera się z osobą, która równocześnie prowadzi działalność gospodarczą, ale przedmiot wykonywanej umowy jest inny niż prowadzona działalność. Jeżeli opłaca ona za siebie składki społeczne z działalności, to ze zlecenia podlega dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, a obowiązkowo tylko zdrowotnemu. Wykonawca, który równocześnie prowadzi działalność, może jako tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń wybrać zlecenie, gdy z umowy tej uzyskuje wynagrodzenie równe co najmniej obowiązującej go minimalnej podstawie wymiaru składek z działalności gospodarczej.

Pan Dariusz prowadzi od stycznia br. działalność gospodarczą. Od niej składki na ubezpieczenia społeczne opłaca od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, czyli od 337,80 zł. Od 1 maja wykonuje dodatkowo zlecenie. W maju z tej umowy otrzymał 400 zł wynagrodzenia. Ponieważ jest to więcej od obowiązującej go minimalnej podstawy wymiaru składek w tym miesiącu, w dalszym ciągu może podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z działalności lub jako tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń wybrać zlecenie. Wówczas z działalności ubezpieczenia emerytalne i rentowe byłyby dobrowolne, a obowiązkowa byłaby tylko składka zdrowotna.

Ograniczenia przy wyborze tytułu do ubezpieczeń odnoszą się wyłącznie do osób prowadzących działalność gospodarczą na podstawie ustawy o działalności gospodarczej (w tym wspólników spółek cywilnych) lub innych przepisów szczególnych.

Natomiast tytuł do ubezpieczeń bez względu na wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego z umowy-zlecenia mogą wybrać prowadzący działalność w spółce jawnej, partnerskiej, komandytowej, jednoosobowy wspólnik spółki z o.o. oraz osoby podlegające ubezpieczeniom jako twórcy i artyści.