- Chcemy podpisać z pracownikiem zatrudnionym na podstawie drugiej z kolei umowy na czas określony aneks, żeby przedłużyć czas jej trwania o kolejne trzy miesiące. Czy jest to dopuszczalne? Czy w ten sposób unikniemy konieczności zatrudnienia go na stały etat?

Nie.

W tym przypadku aneks należy traktować jako zawarcie kolejnej, trzeciej umowy na czas określony, która rozpocznie się bezpośrednio po wskazanym wcześniej dniu zakończenia kontraktu terminowego. Co więcej, tak zawarty angaż przekształci się w umowę na czas nieokreślony.

Zgodnie z art. 25

1

§ 1 kodeksu pracy zawarcie trzeciej z kolei umowy na czas określony z tym samym pracownikiem jest równoznaczne z podpisaniem stałego angażu. Jednak dzieje się tak pod warunkiem, że przerwa między umowami nie przekroczyła jednego miesiąca. Przepisu tego nie stosuje się jedynie do umów na zastępstwo, dorywczych, sezonowych, czy realizowanych cyklicznie.

Zdarza się, że pracodawca próbuje obejść ten przepis zawierając z pracownikiem – zamiast trzeciej z kolei umowy terminowej – aneks przedłużający czas trwania drugiego angażu. Takie działanie nie jest skuteczne. W myśl bowiem § 2 tej regulacji uzgodnienie między stronami w trakcie trwania umowy na czas określony dłuższego okresu wykonywania pracy, na podstawie tego samego kontraktu, uważa się za zawarcie kolejnej na czas określony od dnia następującego po rozwiązaniu dotychczasowej umowy.

Stanowisko to podzielił

Sąd Najwyższy w wyroku z 17 listopada 1997 r. (I PKN 370/97).

Stwierdził wówczas, że strony umowy o pracę zawartej na czas określony mogą za porozumieniem przedłużać czas jej trwania, jeżeli nie prowadzi to do obejścia prawa, a w szczególności obejścia art. 25

1

k.p. Jak jednak uznał w

rozstrzygnięciu z 14 grudnia 2000 r. (I PKN 155/00

) podpisanie aneksu do terminowej umowy o pracę, przedłużającego jej trwanie w celu zatwierdzenia awansu zawodowego pracownika, nie jest obejściem art. 25

1

k.p.

Należy przy tym pamiętać, że od 22 sierpnia 2009 r. do 31 grudnia 2011 r. obowiązywała tzw. ustawa antykryzysowa (z 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców, DzU nr 125, poz. 1035), która odmiennie regulowała kwestie zatrudniania na kolejne angaże terminowe.

Miała ona zastosowanie do przedsiębiorców i przewidywała, że okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie kolejnych umów o pracę na czas określony, nie może przekraczać 24 miesięcy.

Natomiast za kolejną umowę terminową w rozumieniu art.13 ust. 2 ustawy antykryzysowej uważa się angaż zawarty przed upływem trzech miesięcy od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego.

Chociaż ustawa antykryzysowa już utraciła moc, to wciąż ma zastosowanie do umów terminowych zawartych w okresie jej obowiązywania, a które trwają nadal. Stosownie do jej art. 35 ust. 3 w takich przypadkach taki angaż rozwiązuje się z upływem czasu, na który został zawarty. Dyskusyjne jest natomiast, czy taką umowę można traktować jako kolejną w rozumieniu art. 25

1

k.p.