Rada miasta i gminy podjęła uchwałę w sprawie zasad usytuowania na jej terenie miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych. W § 1 uchwały określono, że miejsca sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży oraz do spożycia poza miejscem sprzedaży nie mogą być usytuowane w odległości mniejszej niż 10 m od: szkół, przedszkoli, innych placówek oświatowo-wychowawczych i opiekuńczych; kościołów i innych obiektów kultu religijnego oraz cmentarzy.
Czytaj więcej
Akt prawa miejscowego nie może być niejasny. Musi być zrozumiały.
W uchwale wskazano, że odległość 10 m mierzy się najkrótszą drogą dojścia, od głównego wejścia do obiektu, w którym usytuowany jest punkt sprzedaży napojów alkoholowych do głównego wejścia do obiektów takich jak m.in. szkoły czy kościoły.
Ponadto zgodnie z innym postanowieniem uchwały najkrótsza droga dojścia oznacza dojście po terenie dopuszczonym do ruchu pieszego zgodne z prawem o ruchu drogowym.
Zastrzeżenia prokuratora
Skargę na powyższą uchwałę wniósł prokurator regionalny , zarzucając jej istotne naruszenie przepisów prawa. Zdaniem prokuratora przyjęta w uchwale minimalna odległość usytuowania punktów sprzedaży od obiektów chronionych nie mniejsza niż 10 m oznacza bardzo bliskie, bezpośrednie sąsiedztwo z takimi obiektami, co w oczywisty sposób ma kłócić się z koniecznością realizowania obowiązku ograniczania dostępności do alkoholu, w szczególności w stosunku do osób małoletnich.
Dalej prokurator zauważył, że sądy administracyjne wielokrotnie wypowiadały się w podobnych sprawach, zajmując stanowisko, że ustanowienie przedmiotowej odległości na poziomie odpowiednio 10 m, 15 m czy 20 m nie jest wystarczające do realizacji celów ustawy (np. wyroki: NSA z 17 maja 2018 r., sygn. II GSK 2237/16; WSA w Szczecinie z 17 maja 2018 r. sygn. II SA/Sz 236/18).
W orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntowany jest pogląd, że odpowiednia odległość to taka, która stwarza realną gwarancję ograniczenia dostępu do alkoholu i w ten sposób wpływa na ograniczenie spożycia alkoholu. Prokurator twierdził, że odległość spełniająca warunek wystarczająco dalekiej od punktu sprzedaży alkoholu to także taka, która utrudnia wzrokowy kontakt z punktem sprzedaży alkoholu, a przez to obserwowanie nierzadkiego zjawiska spożywania alkoholu na terenie punktu sprzedaży alkoholu lub terenie, na którym jest on usytuowany.
W odpowiedzi na skargę miasto i gmina wniosło o jej oddalenie, zwracając uwagę, że orzecznictwo w zakresie problematyki objętej skargą nie jest jednolite.
Wojewódzki sąd administracyjny, oceniając, czy rada gminy wykroczyła poza upoważnienie ustawowe zawarte w art. 12 ust. 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, WSA podkreślił, że ustawodawca nie precyzuje, jak należy rozumieć pojęcie „zasad usytuowania punktów sprzedaży i podawania”.
Zgodnie z przepisami
Ustawodawca w ogóle nie wymaga, aby wśród określonych zasad usytuowania miejsc sprzedaży alkoholu znalazły się zasady ustalania odległości pomiędzy punktem sprzedaży alkoholu a innymi obiektami i sposoby ich mierzenia (wyroku NSA z 27 lipca 2020 r., sygn. II GSK 463/20). Samo wskazanie przez organ gminy obiektów chronionych i minimalnych odległości, w jakich od tych obiektów mogą być sytuowane punkty sprzedaży i podawania napojów alkoholowych, oznacza działanie prawidłowo zmierzające do realizacji celu ustawy, tj. ograniczenia dostępności alkoholu.
Ustalenie natomiast konkretnych odległości punktów sprzedaży i podawania alkoholu od obiektów chronionych jest dokonywane w ramach przyznanej organowi gminy uprawnienia.
Zdaniem WSA nie może być uznane za zasadne stwierdzenie, że przyjęta w uchwale odległość punktów sprzedaży od obiektów chronionych nie ogranicza dostępności alkoholu i kłóci się z koniecznością realizowania obowiązku ograniczania dostępności do alkoholu. Takie stwierdzenie byłoby zasadne tylko w przypadku, gdyby rada miasta i gminy w ogóle nie wprowadziła żadnych ograniczeń albo gdyby wykazano w skardze, że wprowadzone ograniczenia są jedynie pozorne, bo nie jest możliwy do zrealizowania żaden stan faktyczny, w którym wprowadzone ograniczenia mogłyby być skuteczne. Tego jednak prokurator w skardze nie twierdził.
Sąd uznał, że uchwała nie narusza obowiązującego prawa i skargę prokuratora odrzucił.
Sygnatura akt: III SA/Po 723/22
