Rada miasta podjęła uchwałę w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji dla szkół i placówek niepublicznych działających na terenie gminy.
W § 3 ust. 6 tej uchwały wskazano: „Przez wydatki bieżące, o których mowa w ust. 5, rozumie się wysokość środków przeznaczonych w budżecie Gminy Miejskiej Sandomierz dla przedszkoli publicznych (przedszkoli samorządowych) prowadzonych przez gminę, określoną w uchwale budżetowej na dany rok budżetowy, pomniejszoną o wydatki na modernizację, inwestycje oraz opłaty wnoszone przez rodziców z tytułu przebywania dziecka w placówce powyżej 5 godzin dziennie, w czasie których realizowana jest podstawa programowa wychowania przedszkolnego, podzieloną przez planowaną, średnioroczną liczbę dzieci uczęszczających do przedszkoli publicznych (przedszkoli samorządowych)”.
Czytaj więcej:
Skarga do sądu na zmianę zasad obliczania dotacji
Fundacja zaskarżyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach powyższą uchwałę w części powołanego jej postanowienia. Fundacja uznała, że rada miasta przekroczyła delegację ustawową, modyfikując ustawową zasadę udzielania dotacji oświatowej wskutek zmiany zasad obliczania wysokości dotacji i ustanowienie własnej definicji wydatków bieżących i pomniejszenie podstawy obliczenia dotacji dla przedszkoli niepublicznych – wydatków zaplanowanych na przedszkola publiczne o opłaty wnoszone przez rodziców z tytułu przebywania dziecka w placówce powyżej pięciu godzin dziennie, w czasie których realizowana jest podstawa programowa wychowania przedszkolnego. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach uznał skargę za zasadną. Istota sporu w sprawie sprowadzała się do zakresu upoważnienia udzielonego organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego, określonego w art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty.
Rozstrzygnięcia wymagała kwestia, czy zakwestionowana uchwała przekracza zakres delegacji ustawowej. Stosownie do delegacji ustawowej zawartej w art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty właściwym do ustalenia trybu udzielenia i rozliczenia dotacji oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystywania jest organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, który powinien określić w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji.
Co wchodzi do wydatków bieżących jednostki samorządu terytorialnego?
Ustawa o systemie oświaty nie definiowała jednak, co należy rozumieć przez pojęcie „wydatków bieżących”. Zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa ustawodawca, określając podstawę obliczenia dotacji, wskazał na wydatki bieżące niewątpliwie interpretowane tak, jak termin ten jest rozumiany na gruncie ustawy o finansach publicznych.
Przez wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego rozumie się wydatki budżetowe niebędące wydatkami majątkowymi. Z art. 90 ust. 2b ustawy o systemie oświaty wynika m.in., że dotacje dla niepublicznych przedszkoli przysługiwały na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 75 proc. ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia.
Przepis nie różnicuje zaplanowanych w budżecie wydatków przedszkoli publicznych według kryterium celu ich konkretnego przeznaczenia. Analiza tego przepisu wskazuje, że ustawodawca – określając podstawę przyznawania dotacji dla przedszkoli niepublicznych – odwołał się do pojęcia wydatków gminy, wskazując, że mają to być wydatki bieżące, które zostały ustalone w budżecie gminy jako wydatki ponoszone w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia.
Co organ gminy może określić w uchwale o udzielaniu dotacji?
Założeniem ustawodawcy było zatem, aby organ stanowiący właściwej jednostki samorządu terytorialnego ustalił w drodze uchwały ogólne zasady przyznawania dotacji oświatowych oraz tryb weryfikacji prawidłowości wykorzystania przyznanych środków. Nie było natomiast wolą ustawodawcy upoważnienie jednostki samorządu terytorialnego do jakiegokolwiek samodzielnego definiowania pojęć użytych w ustawie.
Rada miasta nie miała na podstawie art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty kompetencji do zmiany zasad obliczania dotacji ani też ustanawiania zasad (kryteriów) dodatkowych, które nie były przewidziane w ustawie. WSA orzekł, że definicja „wydatków bieżących” nie mogła być unormowana w uchwale, skoro kwestię tę regulowała norma ustawowa, a organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego nie mogły poprzez zapisy uchwały modyfikować ustawowych zasad udzielania dotacji.
Tym samym nie było dozwolone, aby organ uchwałodawczy gminy przy ustalaniu wysokości wydatków bieżących wprowadził zasadę pomniejszania tych wydatków o opłaty wnoszone przez rodziców z tytułu przebywania dziecka w placówce powyżej pięciu godzin dziennie.
Sygnatura akt: I SA/Ke 555/23
