Spółki handlowe stanowią atrakcyjną formę organizacyjną realizacji wielu gminnych przedsięwzięć. Stosunkowo elastyczne (zwłaszcza w porównaniu z „tradycyjnymi” jednostkami budżetowymi czy samorządowymi zakładami budżetowymi) i mogące pozytywnie wpłynąć na formalny obraz gminnego zadłużenia są chętnie wybierane przez lokalnych włodarzy.
Tego rodzaju spółki prowadziły lub prowadzą bardzo zróżnicowaną działalność – od świadczenia typowych usług na rzecz mieszkańców aż po prowadzenie lokalnej telewizji internetowej, zapewnianie usług ochrony czy produkcję wyrobów masy betonowej. Niektóre z aktywności spółek komunalnych budzą kontrowersje, w tym są kwestionowane przez Najwyższą Izbę Kontroli jako niezgodne z zadaniami gminy.