Ramadan to dziewiąty, najświętszy miesiąc kalendarza muzułmańskiego, w którym Koran został objawiony prorokowi Mohammadowi. Coroczne przestrzeganie postu w Ramadanie kiedy to muzułmanie muszą powstrzymywać się od jedzenia i picia od wschodu do zachodu słońca, jest uważane za jeden z pięciu filarów islamu. W br. Ramadan rozpoczyna się dziś (24 kwietnia) i zakończy 23 maja. To czas pobożności, błogosławieństw i dobroczynności, w którym każdy muzułmanin zatrzymuje się i bierze głęboki oddech. Nie inaczej jest z biznesem w tym okresie.
Ramadan to krótsza praca
W Ramadanie godziny pracy są zredukowane najczęściej o dwie godziny dziennie. Przy założeniu, że w miesiącu jest 21 dni roboczych to muzułmanie w tym miesiącu pracują 42 godziny mniej. Co ważne, skrócenie czasu pracy podczas Ramadanu nie wpływa na obniżenie wynagrodzenia pracowników. Podobnie jest z godzinami pracy restauracji. Większość z nich stosuje się do godzin postu i zamyka się w ciągu dnia, a otwiera po wieczornych modlitwach. Natomiast supermarkety, sklepy spożywcze pozostają otwarte. Tak aby można było dokonać zakupów i przygotować wieczorny iftar (pierwszy posiłek, który muzułmanin spożywa po zachodzie słońca w okresie postu).
Ramadanowe statystyki
Ciekawe są statystyki, które pokazują iż poszczenie w ciągu dnia i skrócony czas snu podczas Ramadanu zwiększa uczucie senności i drażliwości. A to wpływa na zwiększenie liczby wypadków drogowych, szczególnie w czasie gdy wielu kierowców spieszy się na iftar.
Mniej godzin snu (w nocy „zaczyna się życie”) i krótszy czas pracy w połączeniu z postem w ciągu dnia ma nieunikniony wpływ na efektywność pracy podczas Ramadanu. Ekonomiści szacują spadek wydajności od 35 do 50 proc. Spadek ten oznacza również, że ważne spotkania i decyzje są często odkładane na kolejny miesiąc.
CZYTAJ TAKŻE: Koronawirus. EXPO coraz bliższe przesunięcia
Poszczenie w ciągu dnia nie prowadzi do spadku zapotrzebowania na jedzenie. Zmieniony rytm dobowy powoduje, że ludzie mają tendencję do kupowania i spożywania więcej niż faktycznie potrzebują. Pozytywną stroną Ramadanu dla ludzi biznesu jest wyższy popyt na towary i usługi oraz wyższa konsumpcja. To często oznacza wyższe ceny, co przekłada się na wyższe marże dla kupców, sklepów detalicznych, restauracji i kawiarni – zwłaszcza tych, które organizują programy rozrywkowe po iftar.
Na iftar muzułmanie muszą czekać do zachodu słońca. Źródło: Adobe Stock
Jest to również okres kiedy ludzie wymieniają się prezentami – więc sprzedaż w tym sektorze osiąga szczyt, szczególnie pod koniec świętego miesiąca.
Idealny prezent – jak zbudować relacje w Ramadanie?
Ramadan to czas refleksji i kontemplacji. To także świetny okres na okazanie uznania i wdzięczności dla pracowników, partnerów, kolegów i różnych interesariuszy biznesowych. Prezenty podczas świętego miesiąca są symbolicznymi gestami wymienianymi zarówno w środowisku osobistym, jak i korporacyjnym. Od koszy wypełnionych musującym sokiem winogronowym i czekoladowymi daktylami po spersonalizowane pudełka z herbatą na zamówienie. Jaki jest właściwy prezent podczas Ramadanu?
Prezent korporacyjny mówi o poziomie uznania dla relacji biznesowych, a co najważniejsze, refleksji nad sobą i firmą.
CZYTAJ TAKŻE: Perspektywy współpracy z branżą hotelarską w ZEA
6 wskazówek, które pomogą wybrać idealny prezent na Ramadan:
- Brak lub niezauważalne logo. Prezent jest gestem wdzięczności i dlatego jego jawne brandowanie warto ograniczyć do minimum. Należy zapobiegać sytuacjom, w których prezent może być postrzegany jako ćwiczenie z zakresu PR lub sprzedaży. Małe, proste i eleganckie wytłoczone logo firmy wystarczy, aby zostać zapamiętanym. Należy unikać również ulotek promocyjnych, broszur i wszelkich form reklamy.
- Proste i subtelne kluczem sukcesu. Ramadan to czas oderwania się od ziemskich przyjemności i skupienia na własnym wnętrzu. Jest to okres samooczyszczania się, refleksji, czyli czas, w którym mniej znaczy więcej. Chociaż ważne jest, by okazywać uznanie klientom, to jednak należy to robić w sposób niezobowiązujący. Ofiarowanie luksusowych koszyków nie będzie w tym okresie dobrym rozwiązaniem. Lepiej postawić na indywidualne doświadczenia i personalizację.
- Kreatywna tematyka z tradycyjnym motywem. Wiele firm stara się wyróżnić niekonwencjonalnymi prezentami korporacyjnymi, co nie zawsze spotyka się z dobrym przyjęciem. Warto jest ofiarować prezent kreatywny, lecz z odrobiną tradycyjnego motywu o symbolicznym znaczeniu.
- Terminowa dostawa. Należy zwrócić szczególną uwagę na czas dostarczenia prezentu. Jeśli jest to produkt łatwo psujący się powinien przybyć w trakcie godzin pracy, a nie w weekend lub gdy biuro jest już zamknięte. Należy pamiętać, że Ramadan to okres postu, skróconych godzin pracy i wydłużonych świąt, dlatego daty, dni i czas przybycia są bardzo ważne.
- Odręcznie napisane życzenia. W zależności od bliskości relacji zawodowych, należy w miarę możliwości dostosować treść wiadomości. Osobiste kartki z notatkami odręcznymi robią dobre wrażenie i powinny zawierać ramadanowe pozdrowienia z dodatkową nutkę personalizacji.
- Kolorystyka ma znaczenie. Ramadan to okres solidarności i powagi. Kolory, których w tym okresie powinno się używać to: zielony, biały, brązowy i czarny. Zdecydowanie powinno unikać się kolorów, które uznawane są za krzykliwe, takie jak: czerwony czy żółty.
CZYTAJ TAKŻE: Na Bliskim Wschodzie pojawiają się nowe szanse dla producentów żywności
A co konkretnie jest idealnym prezentem? Na pewno wszelkiego rodzaju czekoladki, daktyle i suszone owoce. Odpowiednio zapakowane mogą sprawić, że już na wejściu obdarowujący zyska w oczach partnera biznesowego.
Ramadan szansą dla firm
Na całym świecie jest 1,57 mld muzułmanów, co stanowi 23 proc. światowej populacji. Stanowi to jeden z najszybciej rozwijających się rynków konsumenckich na świecie pod względem dochodów rozporządzalnych, dostępu do Internetu i korzystania z telefonów komórkowych.
Niektórzy przedsiębiorcy zaczynają zdawać sobie sprawę z potencjału sprzedażowego Ramadanu. Wciąż jednak brakuje zrozumienia wśród firm spoza świata muzułmańskiego, co do możliwości, jakie Ramadan i święto Eid mogą wnieść do ich działalności.
Tak naprawdę dla wielu sektorów nie ma lepszego czasu na rozpoczęcie biznesu np. w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. W tym okresie zyskać mogą przede wszystkim producenci słodyczy. Swoją szansę znaleźć mogą również przedsiębiorcy z sektora jubilerskiego i odzieżowego oraz producenci kosmetyków.
CZYTAJ TAKŻE: Jak polskie firmy mogą sprzedać nadwyżki żywności
Ważny jest oczywiście odpowiednio przemyślany harmonogram działań, dobór ramadanowej kolekcji asortymentowej, właściwie dobrane elementy marketingowo-promocyjne, adekwatna do oczekiwań rynku strategia komunikacji oraz starannie wyselekcjonowany partner biznesowy. Unikalność, oryginalność, wyjątkowość kolekcji ramadanowej przy przemyślanej strategii ekspansji ma dużą szansę na powodzenie.
Tegoroczny Ramadan ze względu na pandemię koronawirusa będzie na pewno inny. Większość rodzin porzuci swój hojny iftar w świetle zmieniającej się sytuacji na świecie. Praktyka wielkich, grupowych posiłków będzie wyciszona. Emiratczycy deklarują, że w br. nie będą decydowali się na duże rodzinne posiłki. Ograniczą też rozstawianie specjalnych namiotów iftar. Nie zmienia to jednak faktu, iż chęć dzielenia się upominkami w dowód uznania, szacunku – mino ograniczeń, nadal pozostanie powszechnym zwyczajem.
Autorki są ekspertkami ds. rynków bliskowschodnich, w szczególności Zjednoczonych Emiratów Arabskich (ZEA).