Wysłaliśmy podwładną na zaległy za 2013 r. urlop wypoczynkowy. Miał trwać od 17 lutego do 17 kwietnia 2014 r. Równocześnie wydaliśmy jej polecenie służbowe, aby na czas nieobecności przekazała swoje obowiązki innemu pracownikowi. Jednak wyznaczony zastępca przebywał od 1 lutego do 20 kwietnia 2014 r. na zwolnieniu lekarskim. Z tego powodu kobieta pracowała przez cały czas wyznaczonej pauzy wypoczynkowej. Przełożony wiedział o tym i akceptował taki stan rzeczy. Czy w razie ewentualnego rozstania z pracownicą będzie jej się należał ekwiwalent pieniężny za dni, na które pracodawca udzielił jej urlopu wypoczynkowego, ale z którego nie skorzystała? – pyta czytelnik.

Celem urlopu wypoczynkowego jest regeneracja organizmu. Zasadą jest zatem, że udziela się go w naturze, a szef ma prawo zobowiązać podwładnego do wykorzystania zaległego wolnego.

Czas na regenerację

Pracownik powinien wykorzystać urlop wypoczynkowy w tym samym roku kalendarzowym, za który mu on przysługuje. Termin korzystania z wolnego powinien wynikać z planu urlopów albo z uzgodnień z przełożonym (art. 161 i art. 163 k.p.). Często zdarza się jednak, że z różnych powodów termin wypoczynku trzeba odroczyć. Ustawodawca przewidział taką ewentualność. Nałożył jednak na pracodawców przymus udzielenia w tej sytuacji etatowcowi urlopu najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego. Nie dotyczy to jedynie urlopu na żądanie.

W zamian pieniądze

Jeśli zajdą niezależne od pracownika okoliczności uniemożliwiające mu skorzystanie z  wakacji do końca zatrudnienia, trzeba mu wypłacić ekwiwalent pieniężny. W takiej sytuacji żądania wypłaty określonej sumy za niezawiniony przez etatowca brak szansy wybrania urlopu nie można traktować w kategoriach nadużycia prawa. Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 7 maja 2008 r. (II PK 313/07). Stwierdził wówczas, że „nie można czynić zarzutu nadużycia prawa pracownikowi żądającemu ekwiwalentu za zaległy urlop wypoczynkowy (art. 8 k.p. w zw. z art. 171 k.p.), jeżeli nie miał możliwości skorzystania z urlopu udzielonego mu przez pracodawcę w terminie określonym w art. 168 k.p.".

Ważne! Gdy pracownik nie wykorzysta przysługującego mu urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia angażu, należy mu się ekwiwalent pieniężny. Pracodawca nie musi go wypłacać tylko w jednym przypadku – gdy uzgodni z podwładnym, że wykorzysta on zaległe wolne w czasie zatrudnienia na podstawie kolejnej umowy w tej samej firmie, zawartej bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego kontraktu (art. 171 k.p.).

W przypadku opisanym przez czytelnika pracodawca nie uniknie wypłaty ekwiwalentu w razie rozstania z pracownicą (zobacz wymiana e-maili między pracodawcą a pracownikiem).

W interesie każdego pracodawcy leży zatem, aby nie dawał cichego przyzwolenia podwładnym na przebywanie w firmie i świadczenie pracy w trakcie ich pauzy wypoczynkowej, jeśli nie ma takiej potrzeby.

—Anna Borysewicz, adwokat

podstawa prawna: art. 8, art. 161, art. 163, art. 168, art. 171 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)

Wymiana korespondencji w sprawie świadczenia pracy podczas urlopu

DO: wiktor.nowak.ut@xy.pl

OD: bianka.kowalska.ut@xy.pl

TEMAT: ekwiwalent za urlop wypoczynkowy

 

Witam,

w związku z otrzymanym wypowiedzeniem umowy o pracę, którego termin upłynie 30 czerwca 2014 r., proszę o wypłacenie mi 500 zł tytułem ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany zaległy urlop wypoczynkowy za 2013 r. Mimo że urlop ten został mi udzielony od 17 lutego do 17 kwietnia 2014 r., w tym czasie – za Pana wiedzą i zgodą – świadczyłam obowiązki służbowe, ponieważ osoba, która miała mnie zastąpić podczas nieobecności (Pani Roksana Iksińska), przebywała na zwolnieniu lekarskim.

Z poważaniem

Bianka Kowalska

młodszy referent ds. logistyki

I WARIANT

DO: bianka.kowalska.ut@xy.pl

OD: wiktor.nowak.ut@xy.pl

RE: ekwiwalent za urlop wypoczynkowy

 

Szanowna Pani,

otrzyma Pani ekwiwalent pieniężny ?za niewykorzystany w okresie od 17 lutego ?do 17 kwietnia 2014 r. urlop wypoczynkowy ?za 2013 r. Pieniądze z tego tytułu zostaną wpłacone na Pani konto w tym samym dniu ?co wynagrodzenie za pracę za VI 2014 r.

Należny ekwiwalent wyniesie 400 zł, zgodnie ?z wyliczeniem dokonanym przez Panią Dagmarę Igrekowską (specjalistkę ds. płac).

Z poważaniem

Wiktor Nowak

właściciel Usługi Transportowe Wiktor Nowak

I wariant jest prawidłowy. Pani Biance ?należy wypłacić ekwiwalent pieniężny, ?ponieważ z przyczyn niezależnych od niej ?nie wykorzystała zaległego urlopu wypoczynkowego w terminie wyznaczonym przez pracodawcę (wysokość ekwiwalentu ?to odrębna kwestia).

II WARIANT

DO: bianka.kowalska.ut@xy.pl

OD: wiktor.nowak.ut@xy.pl

RE: ekwiwalent za urlop wypoczynkowy

 

Szanowna Pani,

nie ma Pani prawa do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany od 17 lutego do 17 kwietnia 2014 r. urlop wypoczynkowy za 2013 r., ?ponieważ na ten okres udzieliłem Pani urlopu. Istotny jest zaś sam fakt udzielenia tej pauzy, ?a nie możliwość skorzystania z niej.

Z poważaniem

Wiktor Nowak

właściciel Usługi Transportowe Wiktor Nowak

II wariant jest nieprawidłowy. O braku prawa ?do ekwiwalentu pieniężnego nie przesądza ?sam fakt udzielenia urlopu wypoczynkowego przez pracodawcę. Zasadnicze znaczenie ?ma to, czy pracownik rzeczywiście z niego korzystał w terminie wyznaczonym przez przełożonego, czy też – jak w tym przypadku ?– zachodziły okoliczności usprawiedliwiające odmowę lub wykluczające skorzystanie ?z wypoczynku.