Zasady obliczania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop określają przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=273A088E3FC98004D70BFFFEC925E86E?id=74468]rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 roku w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU z 1997 r. nr 2, poz.14 ze zm.)[/link].
[srodtytul]Podstawa obliczania[/srodtytul]
Z przepisów rozporządzenia wynika, że przy wyliczaniu wysokości ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy należy uwzględnić przede wszystkim składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości. Uwzględnia się je w wysokości należnej w miesiącu, w którym pracownik nabył prawo do ekwiwalentu.
Ponadto wlicza się również wynagrodzenie zmienne wypłacone pracownikowi w okresie trzech miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu. Dotyczy to tych składników wynagrodzenia, które przysługują za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc.[b] Wliczeniu podlega także wynagrodzenie zmienne wypłacone w okresie 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (składniki przysługujące za okresy dłuższe niż jeden miesiąc).[/b]
W przypadku, gdy w okresie stanowiącym podstawę obliczenia przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracownik nie przepracował pełnego okresu, wynagrodzenie dzieli się przez liczbę dni faktycznie przepracowanych. Wyliczamy w ten sposób wynagrodzenie za jeden dzień przepracowany.
Uzyskany wynik mnoży się przez liczbę dni, jaką by pracownik przepracował, gdyby pracował we wszystkie dni przewidziane zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (a więc uzupełnia się wynagrodzenie do wysokości, jaką by pracownik osiągnął, gdyby przepracował pełne miesiące).
Jeżeli pracownik przez cały miesiąc przebywał na urlopie lub zwolnieniu chorobowym, to przy obliczaniu ekwiwalentu należy uwzględnić kolejny miesiąc, za który przysługiwało mu wynagrodzenie.
[srodtytul]Za każdy jeden dzień...[/srodtytul]
Współczynnik stanowiący podstawę do obliczenia ekwiwalentu za jeden dzień urlopu oblicza się corocznie, odejmując od liczby dni w danym roku kalendarzowym łączną liczbę przypadających w tym roku niedziel i świąt oraz dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, a otrzymany wynik dzieli się przez 12.
Dzieląc kwotę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia obliczoną po zsumowaniu:
- wynagrodzenia określonego w stałej miesięcznej wysokości należnego w miesiącu, w którym pracownik nabył prawo do ekwiwalentu,
- przeciętnej wysokości zmiennych składników wynagrodzenia wypłacanych za okresy jednomiesięczne lub krótsze, obliczonej z trzech miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu,
- przeciętnej wysokości zmiennych składników wynagrodzenia przysługujących za okresy dłuższe niż jeden miesiąc, wypłaconych w okresie 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym pracownik nabył prawo do ekwiwalentu przez współczynnik, a następnie dzieląc tak otrzymany ekwiwalent za jeden dzień urlopu przez 8, otrzymujemy ekwiwalent za jedną godzinę urlopu.
[srodtytul]...lub za każdą godzinę[/srodtytul]
Z kolei mnożąc ekwiwalent za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego uzyskujemy kwotę ekwiwalentu za urlop należną pracownikowi.
Metoda obliczania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, w tym ustalania współczynnika, została oparta na założeniu, że pracownik jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, co wyraża się w ustalaniu liczby dni pracy po 8 godzin. Natomiast pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy ma do przepracowania odpowiednio mniejszą liczbę dni pracy po 8 godzin albo taką samą liczbę dni pracy przy mniejszej liczbie godzin dziennie.
Przyjęcie metody ogólnej wynikającej z przepisów rozporządzenia powoduje zaniżenie wysokości ekwiwalentu w porównaniu z pracownikami zatrudnionymi w pełnym wymiarze czasu pracy.
W celu uniknięcia takiego efektu przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, dla pracownika niepełnoetatowego należy przyjąć, że przeciętna liczba dni roboczych w miesiącu, czyli wartość współczynnika, powinna być ustalona w proporcji do wymiaru czasu pracy określonego w umowie o pracę. Takie stanowisko zajął [b]Departament Prawa Pracy Ministerstwa Gospodarki i Pracy (sygn. PP III/079-338/JR/04). [/b]
[ramka][b]Uwaga[/b] Jeżeli przez cały okres przyjęty do obliczenia podstawy wymiaru ekwiwalentu lub przez okres krótszy, lecz obejmujący pełne miesiące kalendarzowe, pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie, to uwzględnia się najbliższe miesiące kalendarzowe.[/ramka]