Dużym zabraknie na to czasu. A i tak nie wiadomo, czy związki zawodowe działające w firmie zgodziłyby się na taki krok. Przeszkodą w swobodnym manewrowaniu terminem wypłat jest art. 85 kodeksu pracy. Każe on wypłacać pensję pracownikom co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. A termin musi być zapisany w:
- układzie zbiorowym pracy, jeśli pracodawca jest nim objęty,
- regulaminie pracy lub wynagradzania, gdy pracodawca musi je tworzyć i nie obowiązuje u niego układ zbiorowy pracy,
- umowach o pracę lub innych aktach stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy, jeśli pracodawca nie ma układu zbiorowego ani nie musi mieć regulaminów, bo zatrudnia poniżej 20 pracowników.
Jeśli data wypłaty ma być zmieniona, to nie na jeden raz, lecz na stałe, i to z zachowaniem procedur.
Najprościej zmienić termin wypłaty zapisany w umowach o pracę. Zwłaszcza że pracownicy na tym skorzystają, a więc odpada konieczność wręczania wypowiedzeń zmieniających i czekania na ich decyzję. Wystarczy zawrzeć porozumienie zmieniające z dwoma zdaniami: „Wypłata wynagrodzenia za pracę będzie następować do 10 dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni. Pozostałe warunki umowy o pracę pozostają bez zmian”.
Oczywiście dokument musi wskazywać dane pracodawcy i pracownika, datę wejścia w życie zmiany i datę jego podpisania (jeśli są inne), a także zawierać podpisy obu stron.
Porozumienie nie zmodyfikuje daty wypłaty wynagrodzenia tylko na określony czas. Spowoduje jej ustalenie na stałe, a ponowna zmiana nie powinna być dokonywana np. w styczniu, bo wtedy ta poprzednia może zostać uznana za wprowadzoną po to, aby obejść przepisy podatkowe (por. art. 58 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Aby uniknąć obu skutków, pracownik powinien złożyć wniosek o wypłatę pensji za grudzień w styczniu, a szef go zaakceptować. To wyklucza konieczność zawierania porozumienia zmieniającego i zarzut obchodzenia prawa ([link=http://www.rp.pl/artykul/223813.html]„Zmiana terminu wypłaty wynagrodzenia nie jest obejściem prawa”[/link], i [link=http://www.rp.pl/artykul/231262.html]„Grudniowe płace w styczniu możliwe tylko w małych firmach”[/link]). Wniosek uchroni też pracodawcę od popełnienia wykroczenia.
Przesunięcie terminu wypłaty pensji, zapisanego w wewnątrzzakładowych aktach prawnych, wymaga ich zmiany. To działanie wystarczy, jeśli data widnieje też w umowach o pracę, ale przesunięcie będzie korzystne dla pracowników.
Korzystniejsze uregulowania zastępują bowiem automatycznie postanowienia umów o pracę i innych aktów będących podstawą zatrudnienia (art. 77[sup]2[/sup] § 5 w zw. z art. 241[sup]13[/sup] § 1 k.p.). Zasada automatycznego zastępowania warunków umów o pracę ma szczególne znaczenie w regulaminach pracy. Tu bowiem działa ona niezależnie od tego, czy jest na korzyść, czy niekorzyść pracownika (brak odwołania do art. 241[sup]13[/sup] § 2 k.p., nakazującego stosowanie wypowiedzeń zmieniających przy zmianach niekorzystnych). A więc wejście w życie zmienionych postanowień jest równoznaczne z ich zastosowaniem do indywidualnych stosunków pracy. Jednak nie wtedy, gdy te same postanowienia są umieszczone w umowach o pracę. W takim wypadku konieczne jest również porozumienie stron lub wypowiedzenie zmieniające co do tych zapisów umów (por. [b]wyroki Sądy Najwyższego z 25 marca 1977 r., I PRN 5/77, oraz z 17 listopada 1978 r., I PRN 114/78[/b]).
[ramka][b]Jak zmienić akty wewnątrzfirmowe[/b]
[b]KROK 1. Uzgodnij nowy termin z organizacją związkową[/b]
Jeśli w firmie działa jedna lub kilka organizacji związkowych, to z nimi pracodawca musi uzgodnić nowy termin wypłaty wynagrodzeń. Dotyczy to zarówno regulaminu pracy, regulaminu wynagradzania, jak i układu zbiorowego (por. art. 77[sup]2[/sup] § 4, art. 104[sup]2[/sup] § 1 oraz art. 241[sup]9[/sup] § 1 k.p.). Przy układach zbiorowych zmiana musi mieć formę protokołu dodatkowego. Pominięcie uzgodnień ze związkami spowoduje nieważność modyfikacji regulaminu pracy lub wynagradzania (por. [b]wyrok SN z 21 marca 2001 r., I PKN 320/00[/b]).
Przystępując do uzgodnień, pracodawca powinien ze związkami określić termin, do kiedy będą prowadzić negocjacje. Jeśli do stołu siada tylko jedna organizacja związkowa, termin ten można swobodnie ustalić, bo przepisy go nie określają. Gdy tych organizacji jest kilka, wspólne stanowisko powinno być wypracowane w ciągu 30 dni (art. 30 ust. 5 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=162202]ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, DzU z 2001 r. nr 79, poz. 854 ze zm.[/link]). Od tego terminu zależy kolejny krok pracodawcy.
[b]KROK 2. Podejmij decyzję samodzielnie[/b]
Pracodawca może samodzielnie zdecydować o wprowadzeniu nowego terminu wypłaty wynagrodzenia, jeśli zmieniany jest w tym zakresie:
- regulamin pracy, a z organizacją związkową nie doszło do żadnych uzgodnień w ustalonym czasie oraz gdy u pracodawcy nie działa żaden związek (art. 104[sup]2[/sup] § 2 k.p.),
- regulamin wynagradzania, a organizacje związkowe nie przedstawią w ciągu 30 dni wspólnego stanowiska w tej sprawie.
Nie ma natomiast takiej możliwości, jeśli zmiana dotyczy układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania, gdy w firmie działa tylko jedna organizacja związkowa. W tych wypadkach nowa data wypłaty pensji musi być wspólnie wypracowana.
[b]KROK 3. Podaj do wiadomości pracowników[/b]
Zarówno wprowadzenie nowego terminu wypłaty pensji w drodze zmiany regulaminu pracy, jak i regulaminu wynagradzania wymaga podania tej informacji do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u pracodawcy (art. 104[sup]3[/sup] § 1 oraz art. 77[sup]2[/sup] § 6 k.p.).
Szef może to zrobić np. wywieszając na tablicy ogłoszeń, rozsyłając do wszystkich pracowników drogą e-mailową, przekazując załodze tekst zmiany na piśmie lub zbierając oświadczenia od podwładnych o zapoznaniu się ze zmianami. Po upływie dwóch tygodni od poinformowania załogi nowy termin wypłaty wynagrodzenia zacznie obowiązywać.
Regulamin wynagradzania, który nie został ustalony na piśmie i podany do wiadomości pracowników w sposób określony w art. 77[sup]2[/sup] § 6 k.p., nie obowiązuje jako akt prawny [b](wyrok SN z 6 października 2004 r., I PK 569/03).[/b]
Jeśli nowy termin wypłaty pensji wymagał zmiany układu zbiorowego, to protokół dodatkowy w tej sprawie musi zostać wpisany do rejestru układów, a zmiana wejdzie w życie w terminie w nim ustalonym, nie wcześniej jednak niż z dniem zarejestrowania (por. art. 241[sup]12[/sup] § 1 k.p. oraz [b]wyrok SN z 29 listopada 2000 r., I PKN 111/00[/b]). Oczywiście pracodawca musi zawiadomić pracowników o zmianie.[/ramka]