[b]Nie.[/b] Pracodawca powinien udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. Taka reguła przewidziana jest w art. 161 k.p.
Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów, chyba że jest to urlop na żądanie. Sam plan ustala pracodawca. Bierze przy tym pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy.
Tak stanowi art. 163 § 1 k.p. Możliwe jest także przesunięcie terminu urlopu. Może ono nastąpić na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami.
Ponadto przesunięcie terminu urlopu jest także dopuszczalne z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność zatrudnionego spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy.
Jeżeli podwładny nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających jego nieobecność w pracy, takich jak np. choroba czy urlop macierzyński, to firma musi mu go przesunąć na termin późniejszy.
Jeśli jednak pracownik nie wykorzysta urlopu do końca roku kalendarzowego, to szef powinien mu go udzielić najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego, czyli do 31 marca kolejnego roku.
Przy czym ostatni dzień tego terminu może być pierwszym dniem zaległego urlopu. Jest to bowiem termin na udzielenie, a nie wykorzystanie urlopu. Zatem pracownik mający na przykład 15 dni zaległego wolnego może rozpocząć ich wykorzystywanie dopiero od 31 marca.
Pracodawca nie jest zobowiązany do udzielenia pracownikowi z własnej inicjatywy w pierwszej kolejności zaległego urlopu wypoczynkowego. Jest to zgodne z [b]wyrokiem NSA z 1 kwietnia 2003 r. (II SA 2162/2002).[/b]
Z kolei [b]ekwiwalent pieniężny wypłacany jest za niewykorzystany w całości lub części urlop jedynie z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. A zatem nie jest możliwe wypłacenie ekwiwalentu w innych sytuacjach.[/b]
Pracodawca nie musi jednak wypłacać ekwiwalentu w przypadku, gdy strony postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.
Pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop w dacie rozwiązania stosunku pracy.
Wysokość ekwiwalentu oblicza się na podstawie wynagrodzenia z okresu bezpośrednio poprzedzającego miesiąc, w którym nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy, chociażby ekwiwalent przysługiwał pracownikowi za urlopy należne za poprzednie lata pracy.
Wyjaśnił to [b]SN w wyroku z 15 października 1976 r. (I PRN 71/76).[/b]
[i]Podstawa prawna:
– art. 161, art. 163 i art. 171 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy (tekst jedn. DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)[/link][/i]