Ile ich będzie, zależy od okresu zatrudnienia danego pracownika. Pracownik będzie miał prawo do takiego dodatku stażowego, jeżeli będzie wynikać to z:

- regulacji obowiązujących u danego pracodawcy (regulamin wynagradzania, układ zbiorowy, porozumienie ze związkami zawodowymi, pakiet socjalny);

- przepisów szczególnych, które przewidują obowiązek przyznawania tego typu dodatków dla określonych pracowniczych grup zawodowych (np. pracowników samorządowych, nauczycieli, pracowników służby zdrowia czy żołnierzy).

O tym więc, czy pracownikowi będzie przysługiwać dodatek za staż pracy i w jakiej wysokości, decydować będzie treść regulaminu wynagradzania (postanowienia układu zbiorowego pracy – jeżeli taki obowiązuje w spółce), względnie przepisów szczególnych obowiązujących dla danej grupy zawodowej.

Czasami prawo do dodatku znajdzie potwierdzenie w podpisanej przez pracownika umowie o pracę, ale oczywiście nie jest to konieczne dla skutecznego nabycia przez pracownika uprawnień w tym zakresie.

[srodtytul]Równe traktowanie[/srodtytul]

Co prawda [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AE89BF528781D2C42167CAF23691862B?id=76037]kodeks pracy[/link] nie reguluje zagadnień związanych z przyznawaniem dodatków stażowych, niemniej jednak zgodnie z art. 183b § 2 k.p. różnicowanie zasad wynagradzania w zależności od stażu pracy danego pracownika nie będzie naruszać zasad równego traktowania pracowników. A to oznacza, że jest dopuszczalne.

Dodatek, który przysługuje pracownikowi w oparciu o wewnętrzne regulacje obowiązujące w spółce, będzie przysługiwał pracownikowi po wypracowaniu określonego stażu, z reguły liczonego jako praca u danego pracodawcy (zwykle bez względu na zajmowane stanowiska). Staż pracy liczony jest bez względu na rodzaj umowy o pracę, która stanowiła podstawę zatrudnienia (umowa na okres próbny, na czas określony, na czas wykonania określonej pracy czy na czas nieokreślony).

Warto dodać, że okres zatrudnienia obejmować będzie nie tylko okres świadczenia pracy, ale także okres zawieszenia wykonywania pracy. Odnosi się to do sytuacji, w której przerwy w pracy są spowodowane przyczynami tkwiącymi po stronie pracodawcy. Okresy zawieszenia świadczenia pracy z przyczyn leżących po stronie samego pracownika (np. urlopy, usprawiedliwiona nieobecność w pracy) są także wliczane do stażu pracy.

[srodtytul]Szczególne grupy zawodowe[/srodtytul]

W niektórych przypadkach obowiązek wypłaty dodatków stażowych przewidują przepisy szczególne, odnoszące się do poszczególnych grup zawodowych.

I tak np. nauczycielom przysługuje dodatek za wysługę lat, w wysokości 1 proc. wynagrodzenia zasadniczego za każdy rok pracy, wypłacany w okresach miesięcznych, poczynając od czwartego roku pracy, z tym że dodatek ten nie może przekroczyć 20 proc. wynagrodzenia zasadniczego.

Do okresów pracy uprawniających do dodatku za wysługę lat wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia we wszystkich zakładach pracy (a więc nie chodzi tu o prace na rzecz wyłącznie jednego pracodawcy).

Nauczycielowi pozostającemu jednocześnie w więcej niż jednym stosunku pracy okresy uprawniające do dodatku za wysługę lat ustala się odrębnie dla każdego stosunku pracy.

Z kolei pracownikom zatrudnionym w samodzielnym publicznym zakładzie opieki zdrowotnej przysługuje dodatek za wysługę lat w wysokości wynoszącej po pięciu latach pracy 5 proc. miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Dodatek ten wzrasta o 1 proc. za każdy dalszy rok pracy, aż do osiągnięcia 20 proc. miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

Także pracownikom samorządowym przysługuje dodatek do wynagrodzenia „za wieloletnią pracę”.

Do dodatków stażowych uprawnione będą również inne kategorie pracowników, którym takie uprawnienie zostało przyznane na mocy przepisów szczególnych.

[srodtytul]Terminy płatności[/srodtytul]

Dodatki stażowe powinny być wypłacane pracownikom wraz z wynagrodzeniem zasadniczym, w terminie przewidzianym na wypłatę takiej płacy, czyli do dziesiątego dnia następnego miesiąca kalendarzowego za miesiąc poprzedni.

Zarówno w przypadku dodatków, które są wypłacane na mocy wewnętrznych uregulowań obowiązujących u danego pracodawcy, jak i tych, które są przewidziane w przepisach szczególnych, ich wypłata na rzecz pracowników jest obligatoryjna.

Jeżeli nie są one uruchamiane na rzecz pracownika, może on wystąpić w stosunku do swojego pracodawcy z roszczeniami o ich wypłatę – jako części wynagrodzenia za pracę, aż do momentu przedawnienia tych roszczeń, tj. upływu trzech lat od momentu, gdy dany dodatek miał zostać wypłacony na rzecz pracownika. Jeżeli pracodawca nie wypłaci należnego wynagrodzenia, pracownik może dochodzić swych uprawnień na drodze sądowej.

[ramka][b]Uwaga[/b]

W razie przejścia zakładu pracy pod rządy nowego pracodawcy do okresu zatrudnienia u nowego pracodawcy wlicza się staż pracy u dotychczasowego pracodawcy. Do momentu ewentualnej zmiany warunków pracy i płacy nowy pracodawca będzie więc zobligowany do wypłaty dodatków za staż pracy, począwszy od dnia przejęcia podwładnych.[/ramka]

[i]Autorka jest radcą prawnym w Deloitte Legal, Pasternak i Wspólnicy, Kancelaria Prawnicza Sp.k[/i]