W celu ustalenia sposobu opodatkowania kaucji gwarancyjnej podatkiem VAT konieczne jest określenie jej charakteru prawnego. Ustawa o VAT nie zawiera definicji kaucji, jednak zgodnie z doktryną jest to suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania zobowiązania i stanowiąca odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania. To, co odróżnia, oprócz przeznaczenia, kaucję od zaliczki to moment, w którym odbiorca ma możliwość wykorzystania przekazanych mu środków pieniężnych. W przypadku zaliczki, przedpłaty, zadatku czy raty podmiot, który otrzymał środki pieniężne ma prawo do korzystania z tej kwoty. Natomiast w przypadku kaucji, kwota ta musi pozostać nienaruszona do momentu spełnienia się warunków pozwalających na zwolnienie tej kwoty. Dopiero w momencie spełnienia warunków, odbiorca pieniędzy będzie miał prawo do dysponowania nimi. Natomiast w przypadku niespełniania się tych warunków w określonym czasie, kaucja zostaje zwrócona do podmiotu, który ją wpłacił.