W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi czynnemu VAT przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego stanowi jednak tylko 50 proc. kwoty podatku. Oczywiście w przypadku braku związku wydatku z działalnością opodatkowaną przedsiębiorca w ogóle nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego (nawet w wysokości 50 proc. kwoty VAT).

W niektórych przypadkach ograniczenie to nie ma zastosowania, tzn.:

1) gdy pojazdy samochodowe są:

a) wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika lub

b) konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;

2) do towarów montowanych w pojazdach samochodowych i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.

Istnieje zatem grupa pojazdów samochodowych, w przypadku których możliwe jest odliczenie całej kwoty podatku naliczonego, która wynika z faktury lub dokumentu celnego, powstała z przekształcenia podatku należnego od WNT czy importu usług. Pełne odliczenie dotyczy wtedy wszelkich wydatków związanych z takimi pojazdami, a więc także m.in. towarów montowanych w takim pojeździe.

Może się jednak zdarzyć, że samochód jest wykorzystywany do działalności mieszanej (czyli zarówno do działalności gospodarczej, jak i do celów prywatnych), gdzie podatnik odlicza od wydatków związanych z samochodem jedynie 50 proc. kwoty podatku, ale z faktury za konkretny towar (urządzenie) zamontowane w takim samochodzie ma prawo odliczyć VAT w pełnej wysokości. Pełne odliczenie dotyczy bowiem towarów montowanych w pojazdach samochodowych wykorzystywanych do działalności mieszanej i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Takim towarem będzie np. taksometr montowany w samochodach, które mogą być wykorzystywane jako taksówki. Podatnik ma prawo odliczyć 100 proc. VAT od zakupionego taksometru, gdyż jest to towar, który będzie wykorzystywany tylko do działalności gospodarczej, nawet gdy samochód, w którym taki taksometr ma zostać zamontowany, służy również do celów prywatnych osoby zajmującej się przewozem osób taksówką i gdy od wszelkich innych wydatków związanych z samochodem przedsiębiorca odlicza 50 proc. VAT.

Jak czytamy na stronie https://www.cirf.gov.pl/documents/766655/67fc2c03-e6a1-4ec3-9097-83183cf757c3 (Zasady odliczania VAT naliczonego od nabycia samochodu i paliwa), „Możliwość pełnego odliczenia podatku VAT wystąpi również w sytuacji, gdy w pojeździe wykorzystywanym do celów »mieszanych« (czyli do działalności gospodarczej i do celów prywatnych) zostanie zamontowany towar, którego przeznaczenie obiektywnie wskazuje, że może być on wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Przykładem takich towarów mogą być taksometry montowane w taksówkach. Pełne prawo do odliczenia podatku VAT będzie również przysługiwało w odniesieniu do wydatków poniesionych na usługi montażu, napraw i konserwacji, ściśle związanych z tymi towarami”.

Z kolei towarami, od których przedsiębiorca odliczy jedynie połowę VAT, będzie np. zakup nawigacji (gps) do samochodu, montaż klimatyzacji, czujników parkowania czy instalacji LPG. Nie można bowiem wykluczyć użytku prywatnego tych towarów czy instalacji.

Podstawa prawna:

- art. 86 ust. 1 oraz art. 86a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r., poz. 1570 ze zm.)