Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 12 lipca 2016 r. (I SA/Gd 538/16).
Spółka świadcząca usługi doradztwa podatkowego wskazała, że na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej zamierza nabyć samochód osobowy, który zostanie następnie oklejony i oznakowany informacjami dotyczącymi działalności spółki, w tym m.in. logo firmy, informacją o zakresie świadczonych usług i adresie strony internetowej spółki. Pojazd będzie użytkowany tylko na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, wyłącznie przez pracowników bądź zleceniobiorców spółki.
W ocenie spółki, tak opisane zdarzenie przyszłe nie sprzeciwia się temu, że samochód będzie wykorzystywany wyłącznie do prowadzonej działalności gospodarczej. Informacje zapisane na pojeździe będą wskazywały na jego stały związek z prowadzoną przez spółkę działalnością. Zostanie więc spełniony warunek z art. 86 ust 3 lit. a ustawy o VAT, a w konsekwencji spółka nie będzie miała obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.
Organ podatkowy uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Jego zdaniem koniecznie jest uwzględnienie wymogów z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT, czyli w szczególności prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu, gdyż opis przedstawiony we wniosku nie wyklucza wykorzystywania pojazdu przez spółkę w celach innych niż prowadzona działalność gospodarcza.
Sąd oddalił skargę i podkreślił, iż nie kwestionowano faktu, że pojazd nie będzie wykorzystywany do działalności gospodarczej, jednak samo oklejenie i oznakowanie auta nie pozwala przyjąć, że doszło do jakiegoś przekształcenia konstrukcyjnego pojazdu. W związku z tym, w celu pełnego odliczenia podatku muszą być spełnione dodatkowe warunki z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT.
—Arkadiusz Popczak, współpracownik zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte
Komentarz eksperta
Marta Winterhalter, starsza konsultantka w szczecińskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.
Choć zmiana przepisów ustawy o VAT dotyczących sposobu odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z samochodami osobowymi nastąpiła ponad dwa lata temu, ich zastosowanie w praktyce wciąż budzi wiele wątpliwości. Podatnicy nadal napotykają na trudności związane z właściwym udokumentowaniem wykorzystania samochodów osobowych wyłącznie do celów prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, co warunkuje możliwość odliczenia całego VAT od wydatków związanych z tymi pojazdami.
Podstawą wprowadzonych w 2014 r. zmian przepisów była przede wszystkim decyzja wykonawcza Rady UE z 17 grudnia 2013 r. upoważniająca Polskę do ograniczenia do wysokości 50 proc. prawa do odliczenia VAT od zakupu, nabycia wewnątrzwspólnotowego, przywozu, wynajmu lub leasingu silnikowych pojazdów drogowych, a także VAT naliczanego od wydatków związanych z tymi pojazdami, jeśli pojazd nie jest używany wyłącznie do celów działalności gospodarczej. Jednocześnie Rada UE zastrzegła w decyzji, że ograniczenie odliczenia VAT nie ma zastosowania do VAT naliczonego od wydatków, które są w całości związane z działalnością gospodarczą podatnika. Jak podkreśla się w orzecznictwie NSA, ograniczenie w prawie do odliczenia VAT od samochodów osobowych bazuje na założeniu, że co do zasady są one wykorzystywane również do celów prywatnych przedsiębiorców lub ich pracowników.
Zgodnie z obowiązującymi regulacjami pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą bądź wówczas, gdy konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.
W komentowanej sprawie spółka twierdziła, że samochód osobowy oznakowany i oklejony informacjami dotyczącymi spółki i prowadzonej przez nią działalności gospodarczej można uznać za wykorzystywany wyłącznie do prowadzonej działalności gospodarczej i tym samym nie znajdą zastosowania przepisy ustawy o VAT będące implementacją ww. decyzji Rady UE. Zdaniem spółki będzie ona uprawiona do odliczenia VAT od nabycia pojazdu na podstawie art. 86 ustawy o VAT, a więc bez konieczności określenia zasad używania samochodu i prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, gdyż przepis ten dotyczy pojazdów, które są wykorzystywane przez podatnika jednocześnie do działalności gospodarczej oraz do innych celów.
Nie sposób nie przyznać racji skarżącej, że umieszczenie na samochodzie informacji takich jak logo spółki, nazwa, zakres świadczonych usług, adres strony internetowej czy numer telefonu spowoduje, że bez względu na czas i miejsce, w którym się on znajdzie, pojazd ten będzie pełnił funkcje reklamowe. Niemniej jednak stwierdzenie, że takie działanie zagwarantuje wykorzystywanie samochodu wyłącznie do celów działalności gospodarczej spółki wydaje się być dość daleko idące. W analizowanej sytuacji ocena wykorzystania przez spółkę samochodu osobowego do celów działalności gospodarczej powinna zostać przeprowadzona raczej przez pryzmat spełniania przez ten pojazd funkcji środka transportu, niż nośnika reklamowego.
Trudno również zgodzić się z twierdzeniem spółki, że oklejony pojazd będzie można zaliczyć do kategorii pojazdów, których konstrukcja wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne. Pojazdy zaliczane do tej kategorii zostały bowiem w sposób enumeratywny wymienione w ustawie o VAT.
W tym kontekście rozstrzygnięcie sądu należy uznać za słuszne.
Warto zauważyć, że przepisy ustawy o VAT nie wskazują w jaki sposób podatnik ma zapewnić, że samochód osobowy w jego firmie będzie wykorzystywany wyłącznie w celach związanych z działalnością gospodarczą. Określone przez podatnika zasady używania pojazdów mają jednak obiektywnie potwierdzać, że pojazdy te będą wykorzystywane wyłącznie w działalności gospodarczej i nie ma możliwości wykorzystania ich do celów prywatnych. W wydawanych interpretacjach organy podatkowe często jednak twierdzą, że podejmowane przez podatników środki zabezpieczające i procedury nie zapewniają obiektywnych możliwości wyeliminowania użycia samochodów do użytku prywatnego. Tym samym odmawiają podatnikom prawa do pełnego odliczenia VAT.