Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 7 stycznia 2016 r. (IPTPP3/ 4512-488/15-2/BM).
Spółka (wnioskodawca) zajmuje się obrotem materiałami budowlanymi i wyposażenia sanitarnego. Produkty częściowo sprzedaje poprzez sklep internetowy. Nabywcami są podmioty gospodarcze i osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Dostawy opłacane są przedpłatą poprzez przelew bankowy albo przez płatność rozłożoną na raty.
Wnioskodawca zadał następujące pytania:
- w którym momencie powstaje obowiązek opodatkowania VAT sprzedaży towarów wysyłanych do nabywcy, jeśli ich opłacenie następuje za pobraniem już po ich dostarczeniu do nabywcy,
- czy sprzedaż towarów opłacana przelewem bankowym lub przez jeden z systemów płatności elektronicznej podlega zwolnieniu z obowiązku ewidencjonowania przy użyciu kasy rejestrującej,
- czy przy sprzedaży towarów za pobraniem można zaewidencjonować na kasie fiskalnej przyszłą dostawę, jeżeli w chwili przygotowania przez spółkę towarów do wysyłki (do przesyłki załączany jest paragon) nie można określić momentu odebrania towaru przez konsumenta,
- czy spółka może wystawiać konsumentowi faktury po dostawie towaru i wydaniu paragonu fiskalnego w sytuacji, gdy nie jest on w stanie zwrócić paragonu, ale spółka robi stosowną adnotację w ewidencji korekt i zwrotów umożliwiającą powiązanie sprzedaży paragonowej z fakturą,
- czy spółka może anulować fakturę, jeśli towar wydany przewoźnikowi nie został odebrany przez nabywcę i wraca do spółki z fakturą,
- czy koszty transportu obciążające nabywcę zwiększają podstawę opodatkowania dostawy towarów?
W nawiązaniu do pytania pierwszego organ potwierdził, że obowiązek podatkowy w VAT w takich sytuacjach powstaje w przypadku transakcji z konsumentem z chwilą wydania towaru kupującemu, a w przypadkach dostaw podmiotom innym niż konsument – w chwili powierzenia rzeczy przewoźnikowi trudniącemu się przewozem rzeczy danego rodzaju. Kolejno, organ uznał, że spełniająca wyżej opisane warunki sprzedaż podlega zwolnieniu z obowiązku ewidencjonowania przy użyciu kasy rejestrującej. Następnie, zdaniem organu, za prawidłową należy uznać możliwość zaewidencjonowania na kasie fiskalnej kwoty obrotu i podatku należnego z tytułu sprzedaży towaru zanim ten towar zostanie dostarczony do konsumenta. Organ potwierdził także, że jeśli dana sprzedaż jest zaewidencjonowana w kasie i zafakturowana, to podatnik powinien dołączyć paragon do swojego egzemplarza faktury. Jeśli nie ma paragonu, lecz jest w stanie udowodnić w inny sposób, że właśnie on był nabywcą, to sprzedawca powinien opisać taką fakturę, wskazując przyczynę braku dołączonego do niej paragonu. Ponadto, zdaniem organu, dopuszczalne jest anulowanie faktury, jeżeli towar wydany przewoźnikowi nie został ostatecznie odebrany przez nabywcę i wraca do spółki wraz z fakturą. Wreszcie organ uznał, że koszty transportu, które obciążają nabywcę, zwiększają podstawę opodatkowania dostawy towarów.
Komentarz eksperta
Tomasz Wagner, doradca podatkowy, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego EY w Zespole Podatków Pośrednich
Interpretacja zawiera wartościowe wskazówki możliwe do wykorzystania w sytuacjach, w których realia prowadzenia danego biznesu nie znajdują bezpośredniego odzwierciedlenia w regulacjach prawnych. Specyfika wybranych działalności powoduje, że często podatnicy mogą powziąć istotne wątpliwości co do zastosowania przepisów podatkowych w praktyce. Sprzedaż wysyłkowa jest tego dobrym przykładem.
Jednym z takich problemów jest kwestia ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego. Organ potwierdził, że w zależności od statusu nabywcy, traktowanie dostawy w VAT może być różne. Dostawa do osoby prywatnej jest, w ocenie organu, dokonana w momencie doręczenia towaru, natomiast w relacji biznesowej – z chwilą przekazania towaru przewoźnikowi. Organ przychylił się tu do stanowiska wnioskodawcy, który jako podstawę takiego rozróżnienia wskazał przepisy kodeksu cywilnego. W praktyce rzeczywiście mogą one mieć wpływ na ustalenie, kiedy na kupującego zostało przeniesione prawo do rozporządzania towarem jak właściciel i w efekcie kiedy należy stwierdzić dokonanie dostawy.
Ciekawe, z praktycznego punktu widzenia, jest przyzwolenie na zarejestrowanie sprzedaży na kasie rejestrującej w sytuacji, gdy podatnik nie zna jeszcze daty dostawy towaru do kupującego. Odpowiedź organu bierze pod uwagę fizyczną niemożliwość wydania paragonu od razu po jego wydrukowaniu, jak również niemożliwość wskazania na nim innej, późniejszej daty niż data wydruku. Również potwierdzenie możliwości wystawienia faktury na żądanie konsumenta bez zwrotu paragonu przez nabywcę jest odpowiedzią pozwalającą na realizację obowiązków ustawowych podatnika w sytuacji, gdy od strony formalnej wydaje się to istotnie utrudnione. Wreszcie zezwolenie na anulowanie faktury, w sytuacji gdy nie zostanie ona wprowadzona do obrotu prawnego, stanowi pewne ułatwienie dla podatnika, które wielokrotnie znajdowało już potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych pomimo braku w ustawie przepisów regulujących taką możliwość.
Interpretacja potwierdza również kilka aspektów rozliczeń VAT, które wydawałyby się jednoznaczne z punktu widzenia redakcji przepisów (takie jak skorzystanie ze zwolnienia z obowiązku rejestrowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących w sytuacji pobierania płatności przelewem czy doliczanie kosztów transportu do podstawy opodatkowania), jednak fakt postawienia pytań w tym zakresie pokazuje, że podatnicy wciąż chcą korzystać z instytucji interpretacji indywidualnej dla zabezpieczenia swojej pozycji podatkowej.
