Stabilizuje się sytuacja spółek komandytowych i komandytowo-akcyjnych, które płacą komplementariuszom za prowadzenie ich spraw. Długo nie były pewne, czy wystawiane przez wspólników faktury są prawidłowe i czy mogą odliczać z nich VAT. Ostatnie interpretacje potwierdzają już jednoznacznie, że tak.
Problem wziął się z tego, że skarbówka miała przez lata wątpliwości, czy czynności wykonywane przez komplementariuszy są działalnością gospodarczą. Powodowało to dużą niepewność w rozliczeniach między spółką a jej wspólnikiem. Komplementariusz nie wiedział, czy ma obowiązek odprowadzać VAT. Jeśli tego nie zrobił, groziła mu zaległość. Jeśli zrobił, istniało ryzyko, że fiskus zakwestionuje prawo do odliczenia z wystawionej przez niego faktury.
Obowiązki wspólnika
O tym, że taki scenariusz jest możliwy, świadczyły niektóre interpretacje, np. Izby Skarbowej w Poznaniu (nr ILPP2/443-1359/11-2/MR). Stwierdzono w niej, że spółka komandytowa nie może odliczyć VAT z faktury za jej reprezentowanie i prowadzenie spraw. Zgodnie bowiem z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT nie można tego zrobić, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu. Prowadzenie spraw i reprezentowanie spółki komandytowej przez spółkę z o.o., jako jej komplementariusza, nie powoduje zaś powstania obowiązku podatkowego. Wynagrodzenie spółki z o.o. jest związane tylko z pełnieniem przez nią funkcji komplementariusza.
Fiskus zmienia zdanie
Podobnie było w sytuacji ocenianej przez Izbę Skarbową w Katowicach. Spółka komandytowa przyznała komplementariuszowi (spółka z o.o.) wynagrodzenie za prowadzenie jej spraw. Chciał on za swoje usługi wystawiać fakturę z 23-proc. VAT. Izba Skarbowa się na to nie zgodziła, podkreślając, że chodzi o czynności wykonywane wewnątrz spółki przez jej wspólnika w ramach obowiązków przewidzianych przepisami kodeksu spółek handlowych. Spółka z o.o. nie jest więc z tego tytułu odrębnym podatnikiem.
Po czterech latach minister finansów uznał, że katowicka skarbówka się myliła. Jego zdaniem komplementariusz jest podatnikiem VAT, gdyż to, co robi, to normalna działalność gospodarcza. Powinno się ją opodatkować (interpretacja nr PT8.8101.280.2015TKE).
Minister finansów powołuje się na orzecznictwo sądowe. Wyroki wprawdzie też bywały różne, ostatnio jednak w sądach dominuje stanowisko, że czynności polegające na prowadzeniu spraw spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej wykonywane za wynagrodzeniem są usługami w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT. W konsekwencji powinny być opodatkowane (np. wyrok NSA, sygn. I FSK 170/14).
Beata Hudziak - doradca podatkowy, partner zarządzający w kancelarii 8Tax
Skarbówka twierdziła często, że prowadzący sprawy spółki komplementariusz nie jest z tego powodu podatnikiem VAT, ponieważ do wykonywania tych czynności zobowiązują go przepisy kodeksu spółek handlowych. Nie przekonywał jej argument, że to odrębna usługa świadczona na podstawie zapisów w umowie spółki albo dodatkowej umowie. Dobrze, że minister finansów zareagował na orzecznictwo sądowe i zmienia te nieprawidłowe interpretacje. Miejmy nadzieję, że to już koniec sporów i spółki będą mogły bez obaw odliczać VAT z faktur wystawianych przez komplementariuszy. Powinno tak być zarówno wtedy, gdy wspólnikiem jest osoba prawna (to częstsze przypadki), jak i osoba fizyczna.
