Szafy wnękowe z preferencyjną stawką

Do 31 grudnia 2010 r. wykonywanie usług budowlano-montażowych wykonywanych ?w obiektach objętych społecznym programem mieszkaniowym, do jakich zaliczane było m.in. wykonanie trwałych zabudów meblowych, korzystało z preferencyjnej stawki VAT. Działo się tak na mocy § 37 rozporządzenia ministra finansów z 24 grudnia 2009 r. ?w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT.

Po uchyleniu tego rozporządzenia i zastąpieniu go nowym usunięto fragment dotyczący usług budowlano-montażowych. Dlatego próżno szukać nadal w rozporządzeniu podstawy prawnej do zastosowania obniżonej stawki VAT przy wykonaniu zabudowy meblowej. Jedyna możliwość skorzystania z preferencji to, jak się wydaje, art. 41 ust. 12 ustawy ?o VAT w brzmieniu obowiązującym po 1 stycznia 2011 r. Jednak aby móc skorzystać ?z preferencji, jakie daje ten przepis, trzeba wykazać, że świadczenie usług polegających na wykonaniu zabudowy meblowej wpisuje się w pojęcie modernizacji. Przepis ten odwołuje się bowiem do tego pojęcia. Tylko wtedy zastosowanie znajdzie 8-proc. stawka VAT.

Aby można było uznać, że wykonywane czynności są modernizacją, muszą być spełnione łącznie dwa warunki:

- ?zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć modernizacji budynków,

- ?budynki lub ich części muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Nie było jednolitego stanowiska

Po zmianie przepisów organy podatkowe początkowo akceptowały stosowanie stawki obniżonej na wykonanie zabudowy meblowej, jednak po paru miesiącach stanowisko to diametralnie się zmieniło. Skutek był taki, że każda kolejna wydana interpretacja indywidualna kwestionowała stosowanie obniżonej stawki VAT. Również sądy administracyjne nie były do końca zgodne, zajmując odmienne stanowiska, uznając, że wykonanie „szaf wnękowych" to:

- ?usługa modernizacji uprawniająca do stosowania 8-proc. stawki VAT,

- ?innego rodzaju usługa opodatkowana 23-proc. stawką VAT,

- ?dostawa towarów opodatkowana 23-proc. stawką VAT.

Skutek był taki, że problemem „szaf wnękowych" zajął się poszerzony skład sędziów NSA, wydając 24 czerwca 2013 r. uchwałę (I FPS 2/13), której celem było definitywne rozstrzygnięcie sporu między podatnikami a organami podatkowymi.

Wydawało się, że problem jest rozwiązany

Poszerzony skład NSA ?w podjętej uchwale rozstrzygnął, że wykonanie trwałej zabudowy meblowej jest, z punktu widzenia VAT, świadczeniem kompleksowym kwalifikowanym jako usługa modernizacji. Podlega ona opodatkowaniu według obniżonej stawki VAT na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, tj. w sytuacji gdy usługa dotyczy mieszkań o powierzchni do 150 mkw. i domów o powierzchni do 300 mkw.

Wydawać by się mogło, że uchwała NSA powinna doprowadzić do ujednolicenia praktyki organów podatkowych. Tak się jednak nie stało.

Trwałość konstrukcji

Mimo uchwały organy podatkowe nadal stoją na stanowisku, że usługi wykonania zabudowy meblowej powinny być opodatkowane stawką podstawową 23 proc. Argumentują to tym, że stan faktyczny przedstawiany przez podatników jest inny niż ten, do którego odnosi się uchwała. Ponadto organy podatkowe zwracają szczególną uwagę na „trwałość zabudowy" oraz wykorzystanie „w sposób istotny" elementów konstrukcyjnych obiektu budowlanego, interpretując przy tym te pojęcia na swoją korzyść i znacznie wykraczając poza pojmowanie tych słów w rozumieniu potocznym.

Czytając niekorzystne interpretacje można dojść do wniosku, że spełnienie „wymagań" fiskusa, uprawniających do zastosowania preferencyjnej stawki, jest praktycznie niemożliwe. Co prawda ?w uchwale nie określono, co należy rozumieć przez pojęcia „trwały" oraz „istotny", jednak na pewno nie chodziło o tak restrykcyjne rozumienie tych pojęć, jakby to wynikało z interpretacji fiskusa.

Większość niekorzystnych interpretacji indywidualnych wydanych po uchwale dotyczy montażu polegającego m.in. na osadzeniu mebli do ściany, np. przy pomocy haków, który według organów w żaden „istotny" sposób nie powoduje naruszenia konstrukcji obiektu budowlanego, a tym samym nie wpisuje się w uzasadnienie uchwały. Stanowisko to jest nieco kontrowersyjne, ponieważ praktycznie w każdym typie trwałej zabudowy dochodzi chociaż ?w niewielkim stopniu do istotnego wykorzystania elementów obiektu budowlanego. Nawet zatem zwykłe przytwierdzenie mebli do ściany powinno korzystać ze stawki 8 proc.

Wydawanie sprzecznych ?z uchwałą interpretacji indywidualnych można tłumaczyć tym, że w przeciwieństwie do sądów administracyjnych organy podatkowe nie są bezpośrednio związane treścią uchwały.

Pojawiła się szansa

Nadzieją dla podatników są sądy administracyjne, które wypowiadały się już po uchwale w tej problematycznej kwestii i zajęły korzystne stanowiska pozwalające na stosowanie stawki preferencyjnej przy usługach dotyczących zabudowy meblowej