Gdy akcjonariusz przejmuje spółkę komandytowo-akcyjną

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 12 lutego 2014 r. (I SA/Wr2032/13).

Spółka planuje przejęcie spółki komandytowo-akcyjnej (s.k.a.), ?w której posiada akcje. Przejęcie nastąpi w trybie art. 492 § 1 pkt 1 k.s.h. przez przeniesienie całego majątku s.k.a. na spółkę w zamian za udziały wydane wspólnikowi s.k.a., tj. komplementariuszowi. Miała wątpliwości, czy wskutek przejęcia spółki komandytowo-akcyjnej powstanie po jej stronie dochód podlegający opodatkowaniu CIT.

Zdaniem spółki nie, ponieważ ustawa o CIT nie określa konsekwencji podatkowych połączenia przez przejęcie spółki osobowej przez spółkę kapitałową. Brak regulacji należy uznać za wyłączenie takiego zdarzenia z opodatkowania CIT. Nawet rozpatrując skutki na gruncie CIT, przy uwzględnieniu zasad ogólnych, dochód nie powstanie. Do przychodów nie zalicza się bowiem środków otrzymanych na kapitał zakładowy oraz tzw. agio (art. 12 ust. 4 pkt 4 i 11 ustawy o CIT).

Organ uznał, że omawiane połączenie będzie podlegało opodatkowaniu na zasadach ogólnych (art. 12 w zw. ?z art. 7 ustawy o CIT). Po stronie spółki powstanie przychód w postaci przyrostu majątku w wartości otrzymanych aktywów, jaka odpowiada jej udziałowi w zyskach s.k.a.

Spółka złożyła skargę do WSA, który uchylił interpretację. Zdaniem sądu nie można powoływać się posiłkowo na przepisy o przekształceniach spółek kapitałowych, lecz należy przeanalizować skutki podatkowe na podstawie zasad ogólnych opodatkowania CIT. Gdyby spółka nie posiadała akcji w s.k.a., wówczas miałby zastosowanie art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy ?o CIT. Niemniej w analizowanym przypadku, z uwagi na posiadane akcje, część majątku s.k.a. stanowi majątek spółki. W momencie połączenia akcje s.k.a. wykazane w bilansie spółki są umarzane. W pewnym zakresie spółka przejmuje część środków pieniężnych, do których przysługują jej prawa. Nie można zatem mówić o przychodzie w rozumieniu ?art. 12 ustawy o CIT.

współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Krzysztof ?Pięta, konsultant ?w Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o. ?(biuro w Poznaniu)

W analizowanym wyroku sąd podzielił stanowisko podatnika, zgodnie z którym połączenie przez przejęcie spółki osobowej (spółki komandytowo-akcyjnej) przez spółkę kapitałową, będącą wspólnikiem przejmowanej spółki osobowej, nie skutkuje powstaniem przychodu na gruncie ustawy o CIT ?po stronie spółki przejmującej. Stanowisko sądu jest odmienne ?od podejścia fiskusa prezentowanego ?w ostatnim czasie w interpretacjach wydawanych w analogicznych przypadkach.

Przepisy ustawy o CIT nie zawierają szczegółowych regulacji w zakresie skutków łączenia spółek kapitałowych ?ze spółkami osobowymi. W rezultacie, ?w wydawanych interpretacjach organy podatkowe argumentują, że zastosowanie powinny mieć zasady ogólne w zakresie rozpoznawania przychodów. Organy stoją na stanowisku, że w takiej sytuacji połączenie spółki kapitałowej ze spółką osobową skutkuje, na podstawie art. 12 ustawy o CIT, powstaniem przychodu w wartości otrzymanego przez spółkę kapitałową ?w wyniku połączenia majątku przejmowanej spółki osobowej.

Sąd w analizowanym wyroku zakwestionował zasadność takiego podejścia. W szczególności sąd słusznie zauważył, że oceniając skutki połączenia spółki kapitałowej z osobową, nie można abstrahować od powiązań istniejących pomiędzy tymi podmiotami. W ocenie sądu, z uwagi na to, że spółka kapitałowa jest wspólnikiem przejmowanej spółki osobowej, spółce kapitałowej przysługują prawa do przejmowanego majątku spółki osobowej, a w konsekwencji w takim przypadku nie można mówić o powstaniu przychodu po stronie spółki przejmującej.

Omawiany wyrok zapadł w sytuacji, kiedy wielu podatników szuka efektywnych podatkowo sposobów na rezygnację ?z prowadzenia działalności w formie spółki komandytowo-akcyjnej. Taka sytuacja jest związana z ostatnimi zmianami przepisów ustaw o podatkach dochodowych, w wyniku których spółki komandytowo-akcyjne uzyskały status podatników CIT, a w konsekwencji prowadzenie działalności w tej formie prawnej straciło na atrakcyjności pod względem obciążeń podatkowych. ?W świetle analizowanego rozstrzygnięcia sądu można zadać pytanie, czy przed podatnikami nie otworzyła się nowa ścieżka do realizacji tego celu – poprzez przejęcie spółki komandytowo-akcyjnej przez jej akcjonariusza. Odpowiedzi ?na to pytanie trzeba szukać w kolejnych wyrokach sądów administracyjnych, ?które będą rozstrzygać toczące się ?w analogicznych sprawach spory podatników z organami podatkowymi.