Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 6 listopada 2013 r. (III SA/Po 1294/13).

Spółka dokonuje nabyć wewnątrzwspólnotowych wyrobów tytoniowych wyprodukowanych przez zagranicznych kontrahentów w procedurze zawieszenia poboru akcyzy. Na nabywane wyroby są, zgodnie z przepisami, nakładane znaki akcyzy. W związku z tym, że nowe banderole dla wyrobów tytoniowych zachowują ważność do końca lutego nowego roku, zdarza się, że spółka posiada wyroby tytoniowe oznaczone banderolami, które utraciły ważność. Spółka zamierzała zwracać takie wyroby zagranicznym producentom z UE w procedurze zawieszenia akcyzy, w celu ich przebanderolowania na aktualne znaki akcyzy.

Przedmiotem sporu w opisanej sprawie była kwestia dopuszczalności zastosowania procedury zawieszenia poboru akcyzy, w sytuacji gdy wyroby tytoniowe z nieważnymi znakami akcyzy mają być zwrócone producentowi celem ich przebanderolowania. Zdaniem podatnika, w opisanej sprawie można zastosować wskazaną procedurę, gdyż art. 41 ust. 9 pkt 1 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (dalej: ustawa akcyzowa) nie znajdzie zastosowania w sytuacji, kiedy zwracane wyroby są oznaczone nieaktualnymi banderolami.

Fiskus w wydanej interpretacji nie podzielił stanowiska podatnika. Wskazał, że procedury zawieszenia poboru akcyzy nie stosuje się w przypadku przemieszczania wyrobów akcyzowych oznaczonych znakami akcyzy, w ramach dostawy wewnątrzwspólnotowej. Dla oceny tej sprawy bez znaczenia pozostaje kwestia ważności znaków akcyzy.

Początkowo WSA przychylił się do stanowiska organu. W wyniku rozpoznania skargi kasacyjnej wniesionej przez spółkę sprawa trafiła do rozpoznania przed NSA, który uchylił zaskarżony wyrok.

Ponownie rozpoznając sprawę, WSA w całości podzielił stanowisko spółki. W uzasadnieniu wskazał, że kluczowe znaczenie dla oceny niniejszej sprawy ma definicja pojęcia „wyroby akcyzowe oznaczone znakami akcyzy". W ocenie sądu, w ramach tej definicji nie mieszczą się wyroby posiadające nieaktualne banderole. W konsekwencji stwierdził, że utrata ważności znaku akcyzy nie wyłącza możliwości przemieszczania wyrobów w ramach procedury zawieszania poboru akcyzy.

—Adrian Głowacki, współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta:

Karol Trybulec, aplikant radcowski, konsultant w Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o. (biuro w Warszawie)

Spór w niniejszej sprawie koncentrował się wokół możliwości zastosowania procedury zawieszenia poboru akcyzy, w sytuacji, gdy banderole nałożone na wyroby tytoniowe stały się po pewnym czasie nieważne. Zagadnieniem mającym wpływ na rozstrzygnięcie sprawy było udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy w pojęciu „znak akcyzy" mieści się tylko ważna, aktualna banderola, czy również banderola, która utraciła ważność w wyniku upływu czasu.

W opinii organów podatkowych utrata ważności przez banderole ze względu na upływ czasu nie oznacza, że banderole tracą swój charakter znaku akcyzy w rozumieniu podatku akcyzowego. Wyroby tytoniowe oznaczone banderolą, która utraciła ważność ze względu na upływ czasu, nie powinny być traktowane inaczej niż wyroby oznaczone ważnymi znakami akcyzy. W konsekwencji, do wyrobów z nałożonymi nieaktualnymi banderolami, w przypadku ich przemieszczania wewnątrzwspólnotowego, nie znajduje zastosowania procedura zawieszenia akcyzy. Aby można było zastosować tę procedurę, spółka uprzednio powinna zdjąć nieaktualne banderole za zgodą właściwego organu podatkowego.

WSA w komentowanym wyroku nie przychylił się do tej interpretacji. Sąd, dokonując wykładni pojęcia „wyroby akcyzowe oznaczone znakami akcyzy", wziął pod uwagę funkcjonalne rozumienie tego pojęcia. Podejście takie zasługuje na aprobatę. Literalna wykładnia dokonana przez organy podatkowe nie uwzględniała funkcji, jaką znak akcyzy pełni w systemie podatku akcyzowego. Zgodnie z definicją legalną, znak akcyzy jest to znak, określony przez właściwego ministra finansów, który służy do oznaczania wyrobów akcyzowych. W kontekście niniejszej sprawy istotny jest cel, jakiemu służy znak akcyzowy – ozna- czanie wyrobów akcyzowych. W sytuacji, kiedy banderola utraci ten cel, utraci ona również status znaku akcyzy w rozumieniu ustawy akcyzowej. Wobec tego, że banderole naniesione na wyroby tytoniowe w danym roku kalendarzowym zachowują ważność do ostatniego dnia lutego następnego roku kalendarzowego, po tej dacie nie mogą już one służyć do oznaczania tych wyrobów. Oznacza to, że w takim przypadku odpada podstawowy element definicji banderoli – służenie oznaczaniu wyrobów akcyzowych. W efekcie, wyroby tytoniowe z nałożonymi nieaktualnymi banderolami mogą być przemieszczane w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w procedurze zawieszenia akcyzy, a więc sporny art. 41 ust. 9 nie znajdzie zastosowania w niniejszej sprawie.

Mając na uwadze treść komentowanego wyroku oraz wcześniejsze rozstrzygnięcie NSA, podmioty, które obecnie przed wysyłką w procedurze zawieszenia wyrobów akcyzowych z naniesionymi nieważnymi banderolami zdejmują banderole za zgodą właściwego naczelnika urzędu celnego, mogą rozważyć zrezygnowanie z tego obowiązku. Mając jednak na uwadze początkowo negatywne stanowisko organów podatkowych, wskazane jest rozważenie wystąpienia z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej potwierdzającej takie podejście.