Prowadzę działalność gospodarczą. 10 lat temu kupiłem nowy samochód od dilera. Diler wystawił fakturę zakupu. Na fakturze był VAT, ale nie można go było odliczyć, bo był to samochód osobowy, bez kratki. Samochód kosztował 65 tys. zł i cała ta kwota została już rozliczona w kosztach poprzez odpisy amortyzacyjne (auto jest całkowicie zamortyzowane). Samochód był wykorzystywany do działalności opodatkowanej. Czy gdybym sprzedał teraz ten samochód, to będę musiał od ceny sprzedaży naliczyć VAT? A jak będzie po 1 stycznia?

– pyta czytelnik.

Dostawa towarów używanych jest zwolniona z podatku, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.).

Przez towary używane, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, rozumie się ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel (art. 43 ust. 2 ustawy o VAT, obowiązujący do 31 grudnia 2013 r.).

Dwa warunki...

Zastosowanie zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r., jest więc uzależnione od łącznego spełnienia dwóch warunków:

- nie było prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów będących przedmiotem dostawy,

- towar będący przedmiotem dostawy musi być towarem używanym (interpretacja Izby Skarbo wej w Bydgoszczy z 27 sierp nia 2013 r., ITPP2/443-549/ 13/AP).

...zostały spełnione

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że podatnik nabył samochód osobowy od dilera 10 lat temu i wykorzystywał go na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej (samochód jest środkiem trwałym firmy). Samochód osobowy spełnia zatem definicję towaru używanego. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika również, że podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanej od dilera faktury, gdyż był to samochód osobowy.

Samochód został nabyty 10 lat temu, a więc jeszcze pod rządami starej ustawy o VAT. Przypomnijmy, że stosownie do art. 25 ust. 1 pkt 2 starej ustawy o VAT (z 8 stycznia 1993 r.), obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosowało się do nabywanych przez podatnika samo- chodów osobowych oraz innych samochodów o dopuszczalnej ładowności do 500 kg, z wyjątkiem przypadków, gdy odsprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie na podstawie umów leasingu tych samochodów było przedmiotem działalności podatnika.

Spełnione są zatem oba warunki do zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r., tj.:

- samochód osobowy spełnia definicję towaru używanego,

- podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy jego nabyciu.

Zatem do sprzedaży tego samochodu do końca 2013 r. podatnik będzie mógł zastosować zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Co po 1 stycznia

1 stycznia 2014 r. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT otrzyma nowe brzmienie, a ust. 2 tego artykułu zostanie uchylony.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r., zwolniona od podatku będzie dostawa towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego

Zastosowanie zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym po 31 grudnia 2013 r., uzależnione będzie zatem od łącznego spełnienia dwóch warunków:

- podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów będących przedmiotem dostawy,

- towar będący przedmiotem dostawy musiał być wykorzystywany wyłącznie do sprzedaży zwolnionej z VAT.

W analizowanym przypadku spełniony będzie warunek dotyczący braku prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu samochodu będącego przedmiotem dostawy. Niestety nie jest spełniony warunek stanowiący, że towar będący przedmiotem dostawy musiał być wykorzystywany wyłącznie do sprzedaży zwolnionej. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika bowiem, że samochód był wykorzystywany do wykonywania działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Zatem sprzedaż tego samochodu osobowego w 2014 r. nie będzie już korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Rozporządzenie też nie pozwala

Zwolnienie dla dostawy samochodów osobowych przewidują również przepisy wykonawcze. Zarówno jednak zwolnienie wynikające z obecnego § 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT, jak i projektowanego od 1 stycznia 2014 r. nowego rozporządzenia dotyczą wyłącznie samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50 proc. lub 60 proc. kwoty podatku, ale nie więcej niż odpowiednio 5000 zł lub 6000 zł. Przy czym planuje się, że od 1 stycznia 2014 r. nie będzie obowiązywała zasada, że te samochody i pojazdy muszą być towarami używanymi w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy o VAT.

W analizowanym stanie faktycznym podatnikowi nie przysługiwało natomiast w ogóle przy nabyciu tego samochodu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Dostawa tego samochodu w 2013 r. nie może zatem korzystać ze zwolnienia na podstawie § 13 ust. 1 pkt 5 obecnie obowiązującego rozporządzenia. Nie będzie także z niego mogła korzystać w 2014 r. na podstawie projektowanego § 3 ust. 1 pkt 23 rozporządzenia w sprawie zwolnienia z VAT (jeżeli wejdzie on w życie w projektowanym kształcie).

Jeżeli zatem dostawa samochodu osobowego w 2014 r. nie będzie mogła korzystać ze zwolnienia na podstawie przepisów wykonawczych, czego nie można obecnie jednoznacznie stwierdzić, z uwagi na trwające prace nad jego ostatecznym kształtem, to sprzedając ten samochód osobowy w 2014 r., podatnik będzie musiał zastosować podstawową stawkę VAT.

Autor jest doradcą podatkowym