Każdy zarejestrowany pojazd mechaniczny podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu komunikacyjnemu – od odpowiedzialności cywilnej (OC). Oprócz tego właściciel może dobrowolnie ubezpieczyć swój pojazd, wykupując nieobligatoryjne polisy, takie jak autocasco (AC) lub assistance.
Ubezpieczenie OC pojazdu zapewnia ubezpieczonemu ochronę przed odpowiedzialnością cywilną, powstałą na skutek szkód wyrządzonych osobom trzecim bądź w ich mieniu do wysokości określonej sumy gwarancyjnej. Polisa AC chroni przed wszelkimi zdarzeniami, w wyniku których pojazd ubezpieczonego może ulec mechanicznemu uszkodzeniu np. w wyniku zderzenia czy kolizji.
Z kolei dodatkowe ubezpieczenie assistance zapewnia wsparcie podczas ewentualnych awarii części mechanicznych pojazdu. Z powodu niewielkiego kosztu firmy ubezpieczeniowe często proponują je w formie dodatku do ubezpieczenia OC czy też AC.
Firmy płacące wybranym ubezpieczycielom składki z tytułu ubezpieczeń majątkowych mają zapewnione z ich strony określone świadczenia polegające na otrzymywaniu odszkodowań za powstałe szkody w razie przewidzianych w umowie wypadków. Zdarzenia te regulują przepisy kodeksu cywilnego (dalej: k.c.): art. 805 § 1 oraz art. 805 § 2 pkt 1. Wartość odszkodowania zawsze szacuje firma ubezpieczeniowa w drodze decyzji o przyznaniu odszkodowania.
Likwidacja szkody może być rozliczona w wariancie gotówkowym bądź bezgotówkowym. Rozliczenie gotówkowe polega na wypłaceniu odszkodowania z polisy OC na rzecz poszkodowanego. Natomiast przy wyborze formy bezgotówkowej odszkodowanie jest wypłacane właścicielowi warsztatu samochodowego, a nie samemu poszkodowanemu.
Forma gotówkowa
ubezpieczyciel > odszkodowanie > poszkodowany
W tym wariancie pojawia się likwidator szkód, który jest oddelegowany przez firmę ubezpieczeniową w celu sporządzenia kosztorysu kosztów związanych z przyszłą naprawą uszkodzonego pojazdu.
Po zatwierdzeniu kosztorysu, zarówno przez ubezpieczyciela, jak i ubezpieczonego, ten drugi otrzymuje określone odszkodowanie. Taka forma przyznania odszkodowania powoduje niepewność, czy kwota ta pokryje nieznane jeszcze koszty naprawy powypadkowej poniesione przez poszkodowanego we własnym zakresie.
Forma bezgotówkowa
ubezpieczyciel > odszkodowanie > warsztat samochodowy
Przy formie bezgotówkowej pojazd, który uległ uszkodzeniu, naprawiany jest zazwyczaj w warsztacie samochodowym należącym do autoryzowanej sieci naprawczej towarzystwa ubezpieczeniowego. Odszkodowanie przekazywane jest od ubezpieczyciela bezpośrednio na konto warsztatu samochodowego, w którym dokonywana jest naprawa.
Obie strony powinny działać w porozumieniu, ustalając koszty i sposób naprawy powypadkowej przed rozpoczęciem likwidacji powstałych szkód. Po zakończeniu naprawy warsztat samochodowy ma obowiązek wystawić fakturę i przekazać ją właścicielowi pojazdu.
Ten z kolei po jej otrzymaniu dokonuje płatności tylko kwoty VAT z faktury. Pozostała część zobowiązania powinna być uregulowana przez towarzystwo ubezpieczeniowe. Nie zawsze następuje to w pełnej wysokości. Czasem toczą się spory pomiędzy warsztatami a firmami ubezpieczeniowymi o zaniżone odszkodowania.
Joanna Gołębiewska Ekspert PKF
Komentuje Joanna Gołębiewska, Ekspert PKF
Każdy pojazd należący do majątku firmy niewątpliwie narażony jest na losowe zdarzenia komunikacyjne, których skutków nie jesteśmy w stanie przewidzieć.
Wobec tego właściciel pojazdu powinien zawczasu pomyśleć o zabezpieczeniu się przed następstwami takich zdarzeń.
Ustawodawca z góry nakłada na wszystkich posiadaczy zarejestrowanych pojazdów obowiązek ubezpieczenia się od odpowiedzialności cywilnej.
Właściciele powinni dodatkowo rozważyć wykupienie nieobligatoryjnych polis chroniących przed zdarzeniami nieobjętymi ubezpieczeniem podstawowym OC. Firmy, wybierając tańszy wariant ubezpieczenia komunikacyjnego (bez AC), tracą w przyszłości prawo do rozliczenia w kosztach podatkowych ewentualnej naprawy powypadkowej.
Najbardziej powszechną formą rozliczania napraw powypadkowych jest wariant bezgotówkowy. Jest wygodny dla przedsiębiorcy, ponieważ unika on ewentualnych bezpośrednich sporów z ubezpieczycielem o pokrycie wysokości kosztów naprawy.
Niezależnie od tego, jaką formę (gotówkowa/bezgotówkowa) rozliczenia naprawy wybierze właściciel pojazdu, koszty naprawy mogą być zaksięgowane w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych na podstawie faktury z warsztatu samochodowego. Odszkodowanie będzie pozostałym przychodem operacyjnym po otrzymaniu decyzji o przyznaniu odszkodowania zaakceptowanego przez strony.
