Powyższe wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 20 lutego 2013 r. (IPTPB3/423-440/12-2/MF).
Sprawa dotyczyła spółki prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie inżynierii i doradztwa technicznego. W celu pozyskania środków unijnych związanych z zakresem swojej działalności spółka zawarła umowę na świadczenie usług z wyspecjalizowaną w tym zakresie firmą doradczą. Koszty wynikające z zawartej umowy nie stanowiły tzw. kosztów kwalifikowalnych i zostały poniesione ze środków własnych spółki. Wynagrodzenie firmy doradczej miało się składać z dwóch elementów – stałej kwoty wypłacanej niezależnie od pozyskanego dofinansowania oraz tzw. wynagrodzenia od sukcesu, liczonego jako odpowiedni procent kwoty uzyskanego dofinansowania (jeżeli zostanie wypłacone).
W związku z tym spółka wystąpiła do organu podatkowego z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, w którym prosiła o potwierdzenie swojego stanowiska. Spółka twierdziła, że koszty wynagrodzenia firmy doradczej z tytułu opracowania wniosku o pozyskiwanie środków unijnych będą w całości jednorazowo kosztem uzyskania przychodu w momencie ich poniesienia jako koszty pośrednio związane z przychodami (których nie można powiązać z konkretnym przychodem spółki).
Izba Skarbowa w Łodzi uznała stanowisko spółki za prawidłowe. Dokonała analizy momentu zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów w kontekście podziału kosztów podatkowych na dwie kategorie – koszty bezpośrednio oraz pośrednio związane z przychodami osiąganymi przez podatników. Zdaniem organu, poniesione przez spółkę wydatki na wynagrodzenie firmy doradczej związane z pozyskaniem środków unijnych będą dla spółki kosztami innymi niż bezpośrednio związanymi z przychodem. W rezultacie, zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT, będą one potrącalne w dacie ich poniesienia.

Joanna Prokurat doradca podatkowy, menedżer w Dziale Prawnopodatkowym PwC
Komentuje Joanna Prokurat, doradca podatkowy, menedżer w Dziale Prawnopodatkowym PwC
Opisywana interpretacja ma istotny wymiar praktyczny dla wszystkich podmiotów ubiegających się o pozyskanie dotacji, grantów czy innych form dofinansowania zewnętrznego (ze środków krajowych, Unii Europejskiej czy innych) przy wsparciu podmiotów zewnętrznych świadczących usługi doradcze.
Przedmiotowe usługi związane przykładowo z poszukiwaniem odpowiedniego programu dofinansowania, opracowaniem wymaganej dokumentacji, w tym przygotowaniem wniosku czy obsługą procesu uzupełniania dokumentów, a następnie również z prawidłowym rozliczeniem dofinansowania przedstawiają zwykle istotną wartość.
Z uwagi na to, że otrzymywane dotacje, co do zasady, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym, w przeszłości wydatki na pozyskanie dofinansowania były często wyłączane z kosztów podatkowych jako niezwiązane z przychodami podlegającymi opodatkowaniu, a zatem niespełniające podstawowego warunku zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów, jakim jest związek z przychodami opodatkowanymi.
W opisywanej interpretacji organ słusznie jednak zauważył, że zgodnie z przepisami o podatku dochodowym do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć wszelkie wydatki poniesione w celu osiągnięcia, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu. Przepisy wyraźnie zatem wskazują nie na konkretny przychód podatkowy, którego wydatek ma dotyczyć, ale na potencjalny związek wydatków z przychodami podatkowymi. Ponadto przepisy te rozdzielają wydatki na dwie kategorie – bezpośrednio i pośrednio związane z (ewentualnymi) przychodami.
Niewątpliwie pozyskanie dotacji służy ogólnemu rozwojowi i ma doprowadzić do wzrostu konkurencyjności przedsiębiorcy będącego beneficjentem dofinansowania poprzez poprawę jego funkcjonowania. Tym samym wydatek związany z ubieganiem się o dofinansowanie zmierza do zabezpieczenia samej działalności gospodarczej podatnika jako źródła przychodów, spełniając podstawową przesłankę zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów.
Jednocześnie wydatek ten nie pozostaje w bezpośrednim związku z konkretnym przychodem, a zatem jest tzw. kosztem pośrednim. Podlega on potrąceniu dla celów podatku dochodowego w dacie poniesienia na podstawie art. 15 ust. 4d ustawy o CIT, tj. w momencie, na który ujęto wydatek w księgach rachunkowych podatnika. W świetle powyższego interpretację należy ocenić pozytywnie.
Należy jednak wspomnieć, że zakwalifikowanie pełnej kwoty kosztów doradztwa do kosztów uzyskania przychodów jest możliwe, jeżeli są one ponoszone z własnych środków podatnika, któremu nie przysługuje zwrot tych kosztów. Jeżeli jednak koszty usług doradczych są tzw. wydatkami kwalifikowalnymi, to nie należy zaliczać ich do kosztów uzyskania przychodów w takiej części, w jakiej zostaną zwrócone podatnikowi w przypadku przyznania dofinansowania. W takim przypadku nie jest bowiem spełniony warunek poniesienia wydatku przez samego podatnika.