- Spółka otrzymała decyzję urzędu skarbowego, z którą się nie zgadzamy. W decyzji wskazano, że od decyzji można złożyć odwołanie. Co powinno zawierać takie odwołanie, aby urząd nie mógł nam nic zarzucić?

– pyta czytelnik.

Celem odwołania jest negacja stanowiska organu pierwszej instancji i doprowadzenie do uchylenia takiej decyzji podatkowej oraz rozpatrzenia sprawy. Mając to na uwadze, podatnik powinien w sposób logiczny i zwięzły sformułować zarzuty przeciw zaskarżonemu rozstrzygnięciu.

Zgodnie z art. 220 ordynacji podatkowej (dalej: o.p.) od decyzji organu podatkowego, wydanej w pierwszej instancji, służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji - do organu podatkowego wyższego stopnia. Artykuł 222 tej ustawy wskazuje, że odwołanie od decyzji powinno zawierać zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania, będącego przedmiotem odwołania, oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie.

Nie tylko strona

Podmiotem uprawnionym do wniesienia odwołania jest strona postępowania podatkowego, a więc podatnik, płatnik, inkasent lub ich następca prawny, a także osoby trzecie, żądające (ze względu na interes prawny) czynności organu podatkowego. Mogą to być również podmioty uczestniczące w postępowaniu na prawach stron, takie jak Rzecznik Praw Obywatelskich, czy prokurator. Odwołanie jest wszczynane na wniosek – nie można wszcząć postępowania z urzędu.

Niezbędne elementy

Pismo wnoszącego odwołanie powinno zawierać następujące elementy:

1. dane wnoszącego odwołanie (imię, nazwisko, adres),

2. wskazanie zaskarżonej decyzji (data decyzji i jej numer),

3. dane organu wydającego decyzję,

4. wskazanie podstawy prawnej odwołania, a więc np. naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię, czy niewłaściwe zastosowanie przepisów, sprzeczność ustaleń organu pierwszej instancji z treścią materiału dowodowego mającego istotne znaczenie dla sprawy,

5. zarzuty przeciw decyzji, a więc wskazane uchybienia, uzasadniające żądania zawarte w odwołaniu. Zarzutem będą okoliczności, których uwzględnienie w trakcie postępowania powinno wywrzeć wpływ na treść wydanej decyzji. Zarzuty mogą dotyczyć przepisów prawa materialnego, jak również przepisów prawa procesowego.

Odwołujący się powinien więc podać, na czym polegała wada stosowania prawa przez organ podatkowy przy wydawaniu decyzji w pierwszej instancji. Strona może kwestionować poprawność dokonanych przez organ podatkowy ustaleń co do obowiązywania bądź treści normy prawnej, na podstawie której wydano decyzję w pierwszej instancji. Może też zarzucać, że decyzja została oparta na nieprawidłowo ustalonym stanie faktycznym (wyrok WSA w Szczecinie z 16 listopada 2011 r., I SA/Sz 813/11).

Ordynacja podatkowa nie definiuje w żaden sposób użytego pojęcia „zarzut". Niemniej w wykładni językowej należy odwołać się do potocznego znaczenia tych słów w języku polskim. „Zarzut" to zatem „słowa zawierające ujemną ocenę czegoś, zastrzeżenie, pretensję do kogoś o coś". Podmiot sporządzający odwołanie powinien w sposób logiczny i zwięzły sformułować zarzuty przeciw zaskarżonemu rozstrzygnięciu

(wyrok WSA w Poznaniu z 12 października 2012 r., I SA/Po 528/12)

,

6. określenie istoty i zakresu żądania będącego przedmiotem odwołania, a więc czego strona się domaga (żąda) i jaki skutek chce osiągnąć, np. wnosi o uchylenie decyzji w całości,

7. wskazanie dowodów uzasadniających to żądanie, przy czym w tym przypadku wskazuje się, że jest to element z istoty rzeczy noszący cechy fakultatywności. Nie zawsze bowiem istnieje możliwość wskazania na dowody (wyrok WSA w Warszawie z 18 grudnia 2012 r., VIII SA/Wa 580/12). Przykładem takiego żądania może być żądanie przesłuchania określonej osoby w charakterze świadka, czy przeprowadzenie dowodu z oględzin nieruchomości.

8. wskazanie załączników, jeśli są dołączone do odwołania,

9. podpis osoby wnoszącej odwołanie.

Istotne jest, aby odwołanie zawierało wskazane wyżej elementy. Zgodnie bowiem z art. 228 o.p., jeżeli odwołanie nie spełnia warunków, a więc nie zawiera obligatoryjnych elementów, to organ podatkowy – odwoławczy pozostawi takie odwołanie bez rozpatrzenia.

Musi być pouczenie

Organ odwoławczy może pozostawić odwołanie bez rozpatrzenia, ale dopiero po wezwaniu wnoszącego odwołanie do usunięcia braków. Zgodnie bowiem z art. 169 o.p., organ podatkowy ma obowiązek wezwać wnoszącego podanie do usunięcia braków w terminie siedmiu dni. Wraz z takim wezwaniem ma obowiązek pouczyć wnoszącego odwołanie, że niewypełnienie tego warunku spowoduje pozostawienie podania bez rozpatrzenia (wyrok WSA w Poznaniu z 10 października 2012 r., I SA/Po 469/12).

Jeśli podatnik nie zastosuje się do wezwania i nie dopełni wymogów formalnych, np. nie wskaże zarzutów przeciw decyzji, to wobec nieusunięcia takiego braku formalnego odwołania, organ odwoławczy nie może rozpoznać merytorycznie sprawy (wyrok WSA w Szczecinie z 21 listopada 2012 r., I SA/Sz 415/12). Organ podatkowy wyższej instancji jest więc zobligowany do pozostawienia odwołania bez rozpatrzenia, stosownie do art. 169 § 1 o.p. Na takie postanowienie przysługuje zażalenie.

Przykład

Podatnik Adam Kowalski wniósł w terminie odwołanie, jednak nie dołączył dowodu uzasadniającego żądanie zmiany decyzji przez organ podatkowy, tzn. nie przedstawił umowy dzierżawy nieruchomości – segmentu mieszkalno-biurowego, mimo że w odwołaniu wskazał dokładnie jej numer, datę zawarcia umowy i jej strony. Umowa ta wskazywała, że w budynku tym pomieszczenie biurowe zajmuje pow. 36 m2, przy całości dzierżawionej nieruchomości o pow. 156 m2.

Pan Adam wliczył bowiem w koszty amortyzacji „inwestycji w obcych środkach trwałych" w 2011 roku wartość poniesionych nakładów od wartości początkowej nieruchomości, uwzględniając wskaźnik procentowy odpowiadający stosunkowi powierzchni użytkowej wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej do ogólnej powierzchni użytkowej tej nieruchomości.

Urząd skarbowy w swojej decyzji zanegował wartość kosztów amortyzacji z tego tytułu, ponieważ stwierdził, że pan Adam Kowalski nie przedstawił dokumentów potwierdzających jego prawo. Z uwagi zatem na nieprzedstawienie umowy, na którą się powoływał podatnik, i którą przytoczył w treści odwołania, organ podatkowy wezwał pana Adama do usunięcia braków formalnych.

Data ze stempla

Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał decyzję. Termin do wniesienia odwołania wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie. Termin ten jest liczony od następnego dnia po dniu doręczenia decyzji.

Przykład

Podatnik Andrzej Nowak otrzymał decyzję 19 kwietnia 2013 r. 14-dniowy termin biegnie od 20 kwietnia i upłynął 3 maja. Gdyby nie to, że 3 maja jest dniem ustawowo wolnym od pracy, byłby to ostatni dzień, w którym pan Andrzej mógłby wnieść odwołanie od decyzji.

Ponieważ jednak jest to święto, a następne dni to sobota (4 maja) i niedziela (5 maja), to w tym przypadku ostatnim dniem terminu jest następny dzień po dniach wolnych od pracy, czyli poniedziałek (6 maja).

Za datę wniesienia odwołania uważa się datę stempla pocztowego (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 maja 1997 r., I SA/Gd 1944/96).

Przykład

Podatniczka Anna Nowak wrzuciła kopertę z odwołaniem do zwykłej skrzynki pocztowej, w ostatnim dniu terminu o godz. 22.15. List został wyjęty ze skrzynki i poczta naniosła na niego stempel dopiero następnego dnia. Pani Anna nie ma dowodu na to, że dochowała terminu do wniesienia odwołania. Tym bardziej, że stempel jest z dnia następnego.

Praktyczne aspekty

Odwołanie wnosi się do organu, który wydał decyzję, a więc do organu pierwszej instancji. Organ ten pośredniczy w przekazaniu odwołania organowi wyższej instancji. Organ pierwszej instancji, przekazując odwołanie do organu drugiej instancji w terminie 14 dni od dnia otrzymania pisma, wraz z aktami sprawy, ma obowiązek ustosunkować się do przedstawionych zarzutów. Organ, który wydał decyzję, jest zobligowany przedstawić swoje stanowisko dotyczące decyzji podatkowej organowi drugiej instancji.

Wynika z tego, że organ podatkowy pierwszej instancji ma obowiązek pouczyć podatnika, który organ odwoławczy jest właściwy do rozpatrzenia odwołania, a więc do którego organu skierować odwołanie, jaki jest termin do wniesienia odwołania i jak ten termin należy liczyć (wyrok NSA z 18 kwietnia 2012 r., II FSK 2052/10).

Pisemnie albo do protokołu

Zgodnie z art. 168 o.p., odwołanie jest podaniem, które może być wniesione pisemnie, ustnie - do protokołu, a także za pomocą środków komunikacji elektronicznej przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu podatkowego.

Organ podatkowy ma więc obowiązek przyjąć takie odwołanie złożone przez podatnika ustnie w formie protokolarnej. W taki przypadku również protokół powinien zawierać obligatoryjne elementy odwołania, a zwłaszcza określać istotę i zakres żądania, zarzuty przeciw decyzji i wskazanie dowodów uzasadniających żądanie podatnika.

Do kogo skierować pismo

Adresatem odwołania jest:

1. dyrektor izby skarbowej – gdy zaskarżaną decyzję wydał naczelnik urzędu skarbowego

2. samorządowe kolegium odwoławcze – gdy decyzję wydał wójt, burmistrz lub prezydent miasta

3. minister właściwy do spraw finansów publicznych – gdy zaskarżaną decyzję wydał dyrektor izby skarbowej

4. dyrektor izby celnej – gdy decyzję wydał naczelnik urzędu celnego;

5. jeśli decyzję w pierwszej instancji wydał minister finansów publicznych, dyrektor izby celnej, dyrektor izby skarbowej czy samorządowe kolegium odwoławcze, to odwołanie rozpatruje ten sam organ, który wydał decyzję w pierwszej instancji.

 

WZÓR – Odwołanie od decyzji

Jan Kowalski                                                                      Warszawa, 12 marca 2013 r.

ul. Jasna 23/1

00-013 Warszawa

NIP 976-232-41-09

Do

Dyrektora Izby Skarbowej

ul. Asnyka 3

01-513 Warszawa

za pośrednictwem:

Naczelnika Urzędu Skarbowego

w Warszawie

ul. Rolna 5

00-013 Warszawa

Odwołanie

od decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w Warszawie z 4 marca 2013 r. (US/1234/1-855/2012/KOR), doręczonej 8 marca 2013 r., określającej wysokość zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2011 rok.

Na podstawie art. 220 § 1 w związku z art. 223 § 1 i § 2 pkt 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. DzU z 2012 r., poz. 749 ze zm.) wnoszę odwołanie od decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w Warszawie z 4 marca 2013 r. (US/1234/1-855/2012/KOR), doręczonej 8 marca 2013 r., określającej wysokość zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2011 rok, której to decyzji zarzucam:

- naruszenie prawa materialnego, tj. art. 22f ust. 4 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, przez niewłaściwe zastosowanie,

- naruszenie przepisów postępowania podatkowego, tj. art. 123 § 1 w związku z art. 200 § 1; art. 122 oraz art. 187 § 1 ordynacji podatkowej, tzn. naruszenie zasady czynnego udziału stron w postępowaniu podatkowym oraz braki w zebranym materiale dowodowym.

W związku z tym wnoszę o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości oraz umorzenie postępowania w sprawie.

Uzasadnienie

Organ podatkowy pierwszej instancji – Naczelnik Urzędu Skarbowego w Warszawie w decyzji z 4 marca 2013 r. (US/1234/1-855/2012/KOR) określił wysokość zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2011 rok. W uzasadnieniu organ podatkowy stwierdził, że nie przedstawiono dokumentów potwierdzających tytuł prawny do nieruchomości, w której poniesiono nakłady w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Organ podatkowy zanegował kwotę 3 217,50 zł, wynikającą z kosztów amortyzacji inwestycji w obcych środkach trwałych.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie można się zgodzić, ponieważ Naczelnik Urzędu Skarbowego w sposób wyrywkowy zbadał materiał zgromadzony w sprawie oraz nie uwzględnił wszystkich dowodów w tej sprawie.

W załączeniu przedstawiam umowę dzierżawy nr 1/2010 z 31 grudnia 2010 r. dotyczącą nieruchomości – segmentu mieszkalno-biurowego. Umowa ta wskazuje, że w budynku tym pomieszczenie biurowe zajmuje pow. 36 m2, przy całości dzierżawionej nieruchomości o pow. 156 m2. Pomieszczenie biurowe o pow. 36 m2 wykorzystuję do prowadzonej działalności gospodarczej.

W 2011 roku wliczyłem w koszty amortyzacji inwestycji w obcych środkach trwałych wartość poniesionych nakładów od wartości początkowej nieruchomości, uwzględniając wskaźnik procentowy, odpowiadający stosunkowi powierzchni użytkowej wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej do ogólnej powierzchni użytkowej tej nieruchomości. Kwota ta w 2011 roku wyniosła 3 217,50 zł. Organ podatkowy w swojej decyzji zanegował wartość kosztów amortyzacji z tego tytułu, ponieważ stwierdził, że nie przedstawiono dokumentów potwierdzających prawo do nieruchomości. W związku z tym załączam przedmiotową umowę dzierżawy.

Ponadto organ podatkowy pierwszej instancji nie dopełnił zasady czynnego udziału strony w prowadzeniu postępowania, bowiem nie zawiadomił mnie o możliwości zapoznania się z materiałem dowodowym i wypowiedzenia się.

Mając powyższe na uwadze, wnoszę jak na wstępie.

Jan Kowalski

Załącznik:

umowa dzierżawy nr 1/2010 z 31 grudnia 2010 roku