Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 27 grudnia 2012 r. (IPTPP1/ 443-818/12-2/MW).
Spółka prowadzi działalność w zakresie dystrybucji sprzętu RTV i AGD. W ramach tej działalności, podpisała umowę o współpracy z agentem ubezpieczeniowym, której przedmiotem jest sprzedaż ubezpieczeń przedłużonej gwarancji na oferowany sprzęt w punkcie sprzedażowym spółki.
Spółka w ramach realizacji kontraktu pełni rolę agenta ubezpieczeniowego w rozumieniu ustawy z 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym, wykonującego czynności pośrednictwa ubezpieczenia w imieniu i na rzecz agenta ubezpieczeniowego, w zakresie pełnomocnictwa udzielonego przez zakład ubezpieczeń.
Innymi słowy, w przyjętym schemacie działania spółka wykonuje czynności w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego na rzecz agenta ubezpieczeniowego, nie zaś bezpośrednio na rzecz zakładu ubezpieczeń. Do zakresu działań spółki należy m.in.:
a. wystawianie dokumentu ubezpieczenia i rejestracja polisy w aplikacji sprzedażowej udostępnionej przez agenta ubezpieczeniowego,
b. dokonywanie płatności składki pobranej od ubezpieczonych za zawartą umowę ubezpieczenia za pośrednictwem serwisu płatniczego,
c. informowanie klientów o możliwości i warunkach ubezpieczenia przedłużonej gwarancji oferowanych przez zakład ubezpieczeń oraz wynikających z nich prawach i obowiązkach stron umowy ubezpieczenia, w tym o postępowaniu w razie zaistnienia wypadku objętego ochroną ubezpieczeniową,
d. prowadzenie działalności promocyjnej przy wykorzystaniu materiałów reklamowych otrzymanych od zakładu ubezpieczeń oraz sieci, po uprzednim uzgodnieniu ich formy i treści z agentem ubezpieczeniowym,
e. przekazywanie ubezpieczonym tekstu ogólnych warunków ubezpieczenia przedłużonej gwarancji.
Z tytułu tych czynności spółce przysługuje od agenta ubezpieczeniowego stosowne wynagrodzenie.
Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego, spółka skierowała do organu podatkowego pytanie, czy wykonywane przez nią na rzecz agenta ubezpieczeń usługi podlegają zwolnieniu z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 37 art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.
Izba Skarbowa w Łodzi uznała stanowisko podatnika za prawidłowe, przyznając tym samym, że wykonywane przez spółkę usługi są świadczeniami w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego.
Juliusz Makarewicz starszy konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PwC
Komentuje Juliusz Makarewicz, starszy konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PwC
Kwestia, która była przedmiotem analizy (tj. ujęcie dla celów VAT usług wykonywanych przez podmiot dystrybuujący usługi ubezpieczeniowe na rzecz agenta ubezpieczeń) jest tematem, który od czasu zmiany regulacji VAT na początku 2011 r. jest zagadnieniem budzącym liczne kontrowersje.
Niejednokrotnie temat ten był przedmiotem sporów podatników z organami podatkowymi, które swój finał znajdowały w sądzie.
Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwolnieniu z tego podatku podlegają usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.
Regulacja ta była odczytywana przez organy podatkowe w ten sposób, że zwolnieniu z VAT może podlegać tylko taka usługa pośrednictwa ubezpieczeniowego, która jest wykonywana przez podmiot działający bezpośrednio na zlecenie zakładu ubezpieczeń – niezależnie od tego, że literalnie przepis nie przewiduje takiej restrykcji.
Argumentem za odmiennym podejściem do tego zagadnienia (że zwolnieniu z VAT może podlegać usługa pośrednictwa ubezpieczeniowego świadczona tylko pośrednio na rzecz zakładu ubezpieczeń), który ukształtował stanowisko organu podatkowego przy analizowanej interpretacji, mogły być często podkreślane przez podatników tezy wyroku TSUE w sprawie J.C.M. Beheer B.V. (C-124/07).
W przedmiotowej sprawie TSUE stanął na stanowisku, że okoliczność, iż broker lub pośrednik ubezpieczeniowy nie pozostaje w bezpośrednim stosunku ze stronami umowy ubezpieczenia (do zawarcia której się przyczynia), lecz pozostaje z nimi jedynie w pośrednim stosunku, nie wyklucza, by świadczone przez niego usługi były zwolnione z podatku. Innymi słowy, Trybunał uznał, że nawet „pośrednie pośrednictwo" w zakresie ubezpieczeń należy uznać za podlegające zwolnieniu z VAT.
Biorąc pod uwagę literalne brzmienie polskich regulacji VAT, w świetle przywołanego orzeczenia TSUE należy się zgodzić ze stanowiskiem zaprezentowanym przez izbę w komentowanej interpretacji.
Niezależnie od tego, należy jednak zwrócić uwagę na to, że brzmienie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT odbiega od swojego „odpowiednika" w Dyrektywie VAT (art. 135 ust. 1 pkt a) stanowiącego, że zwolnieniu powinny podlegać transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.
O ile można się zgodzić, że prawidłowe jest wskazanie w polskich przepisach, iż zwolnieniu podlegają usługi w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego, o tyle pewną wątpliwość powoduje brak ograniczenia podmiotowego przewidzianego w regulacjach UE. Innymi słowy, należy się zastanowić, czy krajowe przepisy nie tworzą szerszego zakresu zwolnienia, niż pozwalają na to regulacje Dyrektywy VAT.
Wydaje się, że ta kwestia będzie jeszcze przedmiotem osobnych dyskusji z władzami podatkowymi.
