Do wydatków z tytułu korzystania z samochodu osobowego niestanowiącego własności podatnika zalicza się wszystkie wydatki poniesione w związku z posługiwaniem się rzeczą i korzystaniem z niej, a więc również czynsz z tytułu jej najmu
Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 22 sierpnia 2012 r. (IPTPB/423-197/12-3/GG).
W przedstawionej sprawie podatnik wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i w celu uzyskania przychodów korzysta z wynajmowanych samochodów osobowych zarówno w Polsce, jak i poza terytorium kraju.
W związku z wątpliwościami dotyczącymi sposobu rozliczenia wydatków dotyczących najmu aut, skierował do Izby Skarbowej w Łodzi pytanie, czy czynsz najmu samochodów osobowych na potrzeby działalności gospodarczej jest kosztem uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, bez konieczności dokumentowania przebiegu pojazdu za pomocą odpowiedniej ewidencji.
Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT nie stanowią kosztów podatkowych wydatki z tytułu kosztów używania samochodów osobowych, niewchodzących w skład majątku podatnika (z wyłączeniem umów leasingu), w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za jeden kilometr przebiegu, określonych w odrębnych przepisach (tzw. kilometrówka). Jednocześnie podatnik zobowiązany jest w takiej sytuacji do prowadzenia – określonej przepisami – ewidencji przebiegu pojazdu.
Zdaniem podatnika czynsz jest wynagrodzeniem za oddanie rzeczy do używania i w żaden sposób nie może być utożsamiany z kosztami używania samochodu, ani jego eksploatacji. Wydatki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT, związane są bowiem z faktycznym używaniem samochodu a nie z możliwością jego używania.
Organ podatkowy nie zgodził się z przedstawionym stanowiskiem i uznał, że koszty najmu – jako wydatki z tytułu używania samochodów – podlegają ograniczeniom określonym w art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT. Uzasadniając swoje stanowisko izba uznała, że koszt używania jest pojęciem szerszym niż koszt eksploatacji, a wynagrodzenie za korzystanie (możliwość korzystania) z cudzej rzeczy jest kosztem używania tej rzeczy. Tezę tę wywiódł w znacznej mierze z literalnej wykładni art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT.
Agnieszka Kurzeja menedżer w Dziale Prawnopodatkowym PwC
Komentuje Agnieszka Kurzeja menedżer w Dziale Prawnopodatkowym PwC
Przedmiotowa interpretacja potwierdza ugruntowane stanowisko organów podatkowych w kwestii rozliczania dla celów podatkowych (zarówno w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, jak i podatku dochodowego od osób fizycznych) wydatków z tytułu najmu samochodów osobowych. Jak wynika z omawianej interpretacji, ograniczenie odliczalności wydatków z 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT dotyczy wszystkich wydatków z tytułu kosztów używania samochodu osobowego.
Zdaniem organu jeżeli uprawnienie do korzystania z cudzej rzeczy wynika z umowy (np. umowy najmu), a umowa ta ma charakter odpłatny, to należy uznać, że wydatki związane z realizacją tej umowy są wydatkami z tytułu kosztów używania tej rzeczy. W konsekwencji wydatki z tytułu najmu samochodów osobowych jako wydatki związane z uprawnieniem do używania cudzej rzeczy stanowią koszt używania tej rzeczy i podlegają ograniczeniom z art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT.
Stanowisko to jest niekorzystne dla podatników i nie uwzględnia ostatnich pozytywnych orzeczeń Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (wyrok z 5 lutego 2010 r., III SA/Wa 1502/09) i Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyrok z 16 marca 2012 r., II FSK 2030/10).
W orzeczeniach tych sądy prezentowały całkiem odmienne podejście do kwestii wydatków z tytułu zapłaty czynszu najmu aut osobowych i dawały nadzieję na zmianę dotychczasowego podejścia w tym zakresie. Zgodnie bowiem z tymi wyrokami czynsz najmu nie jest kosztem używania samochodów osobowych w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT i jako taki może stanowić koszt podatkowy na zasadach ogólnych (tj. zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT).
Sądy, uzasadniając swoje stanowisko, odniosły się m.in. do ewidencji przebiegu pojazdu oraz stawki przebiegu, na które bez wpływu pozostaje zobowiązanie do zapłaty czynszu.
Jednocześnie w omawianej sprawie słuszna wydaje się argumentacja zastosowana przez podatnika, zgodnie z którą:
- wątpliwych regulacji podatkowych (tu: art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT) nie należy interpretować na niekorzyść podatnika,
- natomiast podejście organów i ich sposób interpretacji wspomnianego przepisu de facto istotnie i bezzasadnie różnicuje sytuację podatników posiadających własne samochody oraz korzystających w codziennej działalności z aut wynajmowanych.
Mając to na uwadze, otwartą kwestią jest więc przyszły kierunek orzecznictwa w przedmiotowej kwestii. Pozostaje mieć nadzieję, że to bardzo pozytywne stanowisko wyrażone w wymienionych wyrokach wojewódzkich sądów administracyjnych i NSA zostanie podzielone przez inne sądy administracyjne orzekające w podobnych sprawach. Na zmianę stanowiska organów podatkowych – jak widać na przykładzie omawianej interpretacji – podatnicy nie mają raczej co liczyć.
