Zasady są podobne do przyjętych w ustawie o PIT. Zasadnicza różnica jest taka, że wysokość zaliczki wyznacza kwota podatku należnego (a nie dochodu) z zeznania bazowego.
Tę formę rozliczenia regulują art. 25 ust. 6 – 10 oraz 5a ustawy o CIT.
Podatnicy mogą wpłacać zaliczki miesięczne w danym roku podatkowym w uproszczonej formie w wysokości 1/12 podatku należnego wykazanego w zeznaniu złożonym w roku poprzedzającym dany rok podatkowy.
Jeżeli w tym zeznaniu nie wykazali podatku należnego, mogą wpłacać zaliczki miesięczne w wysokości 1/12 podatku należnego wynikającego z zeznania złożonego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata. Jeżeli również w tym roku nie wykazali podatku należnego, nie są możliwe wpłaty zaliczek w uproszczonej formie.
Przy założeniu, że w firmie rok podatkowy pokrywa się z kalendarzowym, wybierając uproszczone zaliczki na 2012 r., odnosimy się zatem do zeznań za 2010 r. złożonych w roku poprzedzającym (2011) lub za 2009 r. złożonych w roku poprzedzającym rok podatkowy o dwa lata (w roku 2010).
Jeżeli w zeznaniach złożonych w roku poprzedzającym rok podatkowy (lub poprzedzającym rok podatkowy o dwa lata) firma nie wykaże podatku należnego do zapłaty, to korekta tych zeznań, w efekcie której wystąpi taki podatek, złożona w roku wyboru formy zaliczek, jeszcze przed terminem wpłaty pierwszej zaliczki nie spowoduje, że firma „odzyska” możliwość zapłaty zaliczek w uproszczonej formie. Liczą się wyłącznie zeznania złożone w tych latach poprzedzających (tak Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 6 maja 2011, ILPB4/423-51/11-4/ŁM).
Kto nie może płacić
Nie mogą płacić zaliczek w formie uproszczonej podatnicy, którzy pierwszy raz podjęli działalność w roku poprzedzającym rok podatkowy lub w roku podatkowym. Wstąpienie spółki kapitałowej jako wspólnika do spółki osobowej i uzyskiwanie przez spółkę przychodów z tytułu udziału w spółce osobowej nie spowoduje, że to ograniczenie będzie miało zastosowanie.
Spółka kapitałowa to dalej ten sam podatnik CIT kontynuujący działalność (tak Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 2 lutego 2010, IPPB3/423-892/09-7/MS).
Niestandardowy rok podatkowy
Jeżeli zeznanie bazowe dotyczy roku podatkowego, który trwał krócej lub dłużej niż 12 kolejnych miesięcy, podatnicy mogą wpłacać zaliczki miesięczne w uproszczonej formie w wysokości podatku należnego, wykazanego w tym zeznaniu, przypadającego proporcjonalnie na każdy miesiąc tego roku podatkowego, którego zeznanie dotyczy.
Przykład
Spółka z o.o. Alfa rozpoczęła działalność 15 października 2010. Jej rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy. Pierwsze zeznanie CIT-8 za rok podatkowy trwający od 15 października do 31 grudnia 2010 złożyła w 2011 r.
Ma prawo do wpłacania w roku 2012 zaliczek w uproszczonej formie w miesięcznej wysokości wynoszącej 1/3 podatku należnego wykazanego w tym zeznaniu (tak wynika z postanowienia Pomorskiego Urzędu Skarbowego z 25 lutego 2005, DP/P1/423-0026/05/AK, oraz z decyzji Izby Skarbowej w Katowicach z 7 września 2007, PD-1/42180-32/07).
Należy pamiętać, że przekształcenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną na podstawie art. 551 kodeksu spółek handlowych w ciągu roku (gdy rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy) połączone z zamknięciem ksiąg rachunkowych a następnie ich otwarciem na dzień przekształcenia oznacza, że mamy do czynienia z dwoma latami podatkowymi.
Należy to uwzględnić przy analizie, czy wystąpiły przesłanki wyboru zaliczek w formie uproszczonej (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 14 stycznia 2009, I SA/Po 1401/08, utrzymany w mocy wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 października 2010, II FSK 861/09).
Jakie obowiązki
Podatnicy CIT, którzy wybrali zaliczki w formie uproszczonej, są zobowiązani:
• pisemnie zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach CIT w terminie wpłaty pierwszej zaliczki w roku podatkowym, w którym pierwszy raz wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek;
• stosować tę formę w całym roku podatkowym;
• wpłacać zaliczki w tych samych terminach co zaliczki płacone na zasadach ogólnych.
Zawiadomienie dotyczy lat następnych, chyba że podatnik w terminie wpłaty pierwszej zaliczki za dany rok podatkowy zawiadomi pisemnie naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z uproszczonej formy.
Podatek po odliczeniach
Podatek należny, będący podstawą obliczenia zaliczki uproszczonej, to podatek, jaki podatnik powinien wpłacić w wyniku dokonania rozliczenia za dany rok podatkowy, tj. podatek po uwzględnieniu przysługujących podatnikowi odliczeń (na 2012 r. wyznaczony na podstawie poz. 56 „Podatek po odliczeniach” formularza CIT-8 za 2010 r.).
Tak uznał WSA we Wrocławiu w wyroku z 26 kwietnia 2007 (I SA/Wr 116/07), utrzymanym w mocy orzeczeniem NSA z 8 stycznia 2009 (II FSK 1384/07).
Identycznie uważają organy podatkowe (zob. interpretacja indywidualna ministra finansów z 11 maja 2009, DD6/033-33/ORK/09/PK-449, oraz interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 29 kwietnia 2009, ILPB3/423-133/09-2/DS).
Spółka, która działała także w specjalnej strefie ekonomicznej, płaci zaliczkę obliczoną od podatku należnego z tytułu dochodów opodatkowanych osiągniętych poza strefą (zwolniona część dochodu nie jest brana pod uwagę przy obliczaniu uproszczonej zaliczki).
Potwierdziła to Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 11 maja 2011 (ITPB3/423-70/11/PST).
Po połączeniu spółek
W razie połączenia spółek w ciągu roku podatkowego poprzez inkorporację (czyli w sposób określony w art. 492 § 1 pkt 1 kodeksu spółek handlowych), gdy na dzień połączenia nie następuje zamknięcie ksiąg rachunkowych (co dopuszcza art. 12 ust. 3 pkt 2 ustawy o rachunkowości dla modelu rozliczenia w drodze łączenia udziałów):
• spółka przejmująca może do końca swojego roku podatkowego wpłacać uproszczone zaliczki na podatek dochodowy, dalej w tej samej wysokości, czyli obliczone na podstawie zeznania podatkowego, które złożyła w roku poprzedzającym rok podatkowy lub w roku poprzedzającym rok podatkowy o dwa lata;
• ustalając wysokość zaliczek na następny po połączeniu rok podatkowy, spółka przejmującą nie powinna uwzględniać podatku wykazanego przez spółkę przejętą – liczy się jej zeznanie złożone za okres sprzed połączenia.
To dlatego, że połączenie spółek poprzez przejęcie nie ma wpływu na podmiotowość prawną spółki przejmującej. Skutkiem takiego połączenia jest jedynie utrata podmiotowości prawnej przez spółkę przejmowaną, nie spółkę przejmującą.
Tak więc „przed” i „po” połączeniu spółka przejmująca jest tym samym podmiotem prawnym i tym samym podatnikiem. Takie stanowisko wynika z interpretacji izb skarbowych: w Warszawie z 25 lutego 2010 (IPPB3/423-969/09-2/ER) i w Katowicach z 24 lutego 2010 (IBPBI/2/423-1449/09/AP, IBPBI/2/423-291/10/AP) i z 6 października 2011 (IBPBI/2/423-827/11/BG).
Z kolei w sytuacji odwrotnej, gdy to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, rozliczająca zaliczki na zasadach ogólnych, przejmuje inną spółkę (na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 kodeksu spółek handlowych połączenie nastąpi metodą łączenia udziałów i nie są zamykane księgi rachunkowe) płacącą zaliczki w formie uproszczonej, to po połączeniu spółka przejmująca będzie dalej opłacała zaliczki na zasadach ogólnych. Jest bowiem tym samym podatnikiem co przed połączeniem (zob. interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 31 sierpnia 2010, ITPB3/423-257c/10/MK).
Skutki korekty zeznania
Korekta zeznania bazowego (samodzielna lub w drodze decyzji przez organy podatkowe) wpływa na wysokość zaliczki, na zasadach takich jak u podatników PIT.
Wysokość zaliczki zmienia się począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym składane jest zeznanie korygujące – gdy korekta następuje w roku podatkowym, za który zaliczki są płacone w formie uproszczonej. A jeśli korekta zeznania następuje przed tym rokiem, to kwotę zaliczki od początku wyznacza skorygowane (a nie pierwsze) zeznanie bazowe.
Przykład
Gdy korektę składamy w maju, to pierwszą zmienioną zaliczką jest zaliczka należna za czerwiec. Pierwszą zaliczkę w nowej wysokości płacimy w terminie do 20 lipca (tak interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 7 października 2009, IBPBI/2/423-785/09/SD).
Czytaj również:
Zobacz serwis: